دکتر محمد جعفر صادقی، مدیر آموزش و ارتقا سلامت معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد
حوادث ترافیکی یکی از چالشهای بزرگ و مستمر در جوامع مختلف به شمار میآید که نه تنها جان هزاران انسان را تهدید میکند، بلکه به عنوان یک معضل اجتماعی و اقتصادی تاثیرات عمیقی بر زندگی افراد و خانوادهها دارد. این حوادث میتوانند تبعات گستردهای در زمینه بهداشت عمومی و کیفیت زندگی جامعه به همراه داشته باشند، که از آسیبهای جسمی و روحی گرفته تا خسارات مالی و اجتماعی را در برمی گیرد.
در این میان، دانشگاه علوم پزشکی مشهد به عنوان یکی از مراکز پیشرو در عرصه بهداشت و درمان، نقش حیاتی در کاهش عواقب حوادث ترافیکی ایفا میکند. با توجه به فعالیتهای این دانشگاه در زمینه تحقیق و آموزش، میتوان امیدوار بود که با توسعه برنامههای آموزشی برای ارتقای فرهنگ ترافیکی، بهبود خدمات درمانی و ارائه مشاورههای بهداشتی، اقداماتی موثر در این راستا انجام دهد. به علاوه، این دانشگاه میتواند با همکاری با نهادهای مختلف و بهکارگیری نتایج پژوهشهای علمی در حوزه حوادث ترافیکی، به ارتقای ایمنی جادهها و کاهش تصادفات کمک کند.به این ترتیب، تحلیل دقیق ملاکهای قانونی، فرهنگی و اجتماعی حوزه ترافیک و اتخاذ رویکردهای مبتنی بر علم و تحقیق، میتواند به بهبود وضعیت موجود و کاهش حوادث رانندگی منجر شود.
نقش آموزش در کاهش حوادث رانندگی و فوت شدگان
طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی هر ساله حدود یک میلیون و ۱۹۰ هزار نفر در سراسر جهان بر اثر تصادفات جاده ای جان خود را از دست میدهند اما نکته اینجاست که ۹۲ درصد از مرگومیرهای جادهای جهان در کشورهای با درآمد کم و متوسط رخ میدهد که حدود ۶۰ درصد وسایل نقلیه جهان را در اختیار دارند.
بر اساس این گزارش صدمات ناشی از تصادفات جادهای علت اصلی مرگ کودکان و جوانان ۵ تا ۲۹ ساله است در حالی که بیش از نیمی از مرگومیر ناشی از تصادفات جادهای برای افرادی چون عابران پیاده، دوچرخه سواران و موتورسواران رخ میدهد. به اعتقاد پلیس راهنمایی و رانندگی آموزش نادرست رانندگان، بازدارنده نبودن جرایم رانندگی و تمایل به رفتار ناهنجار توسط رانندگان از دلایل این رفتارهای نادرست در حین رانندگی است. در ایران آمار تعداد متوفیان ناشی از حوادث ترافیکی رو به افزایش است به طوری که حوادث رانندگی عامل نخست در مرگ افراد بین ۵ تا ۲۹ ساله به شمار می رود. سه عامل خطای انسانی، ایمنی خودرو و جاده بر بروز آن دخیل است؛ با توجه به ویژگی جامعه پذیری انسان و اکتسابی بودن اغلب رفتارها می توان با استفاده از آموزش صحیح و کافی عامل ضعف آگاهی به قانون کاربران ترافیکی را کاهش داد . در سال 1403 در دانشگاه علوم پزشکی مشهد 79هزار و 370 نفر در طی 4 هزار و 948 دوره تنها با موضوع اختصاصی پیشگیری از حوادث ترافیکی آموزش دیده اند.
در پایان، نقش آموزشهای ارائه شده توسط دانشگاه علوم پزشکی مشهد در کاهش آمار حوادث ترافیکی از اهمیت بهسزایی برخوردار است. این دانشگاه با ارائه برنامههای آموزشی جامع در حوزههای پیشگیری از حوادث ترافیکی، خدمات درمانی و امدادرسانی، میتواند در کاهش شدت پیامدهای حوادث ترافیکی و افزایش آگاهی عمومی در مورد ایمنی جادهها تأثیرگذار باشد.
با توجه به متخصصان و دانشمندانی که در دانشگاه علوم پزشکی مشهد حضور دارند، این مرکز آموزشی میتواند به عنوان یک نهاد علمی و آموزشی در توسعه و ارائه آموزشهای کارآمد در این زمینه عمل کند. همچنین، دانشگاه میتواند با همکاری سایر نهادها برنامههای آموزشی را توسعه دهد که برای کاهش حوادث ترافیکی و بهبود وضعیت ایمنی جادهها موثر باشد.
در نهایت، با ارائه آموزشهای کارآمد و با کیفیت بالا، دانشگاه علوم پزشکی مشهد میتواند نقش کلیدی در کاهش حوادث ترافیکی و ارتقای ایمنی جادهها ایفا کند و به بهبود سلامت و کیفیت زندگی جامعه کمک کند. از این رو، ضروری است که در این راستا تلاشهای بیشتری انجام شود و از توانمندیهای دانشگاه علوم پزشکی مشهد در ارائه آموزشهای پیشگیرانه و درمانی در حوزه حوادث ترافیکی به شکل مؤثری استفاده شود.