معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد با تأکید بر اهمیت آموزش و پیشگیری در حوزه سلامت دهان و دندان گفت: سلامت دهان از مؤلفه‌های اصلی سلامت عمومی است که متأسفانه در جامعه به آن توجه کافی نمی‌شود و باید به عنوان یکی از اولویت‌های اصلی نظام سلامت مورد توجه قرار گیرد.

به گزارش وب دا، دکتر مهدی قلیان در نشست خبری با اصحاب رسانه به مناسبت آغاز پویش ملی سلامت دهان و دندان با شعار «دو دو تا یادت نره؛ روزی دوبار مسواک، هر بار دو دقیقه» اظهار کرد: بهداشت دهان و دندان یکی از مهم‌ترین اما فراموش‌شده‌ترین حوزه‌های سلامت است و ضروری است آموزش‌های مربوط به آن از سنین پایین و در مدارس و مهدهای کودک آغاز شود.

وی با اشاره به هزینه‌های بالای خدمات درمانی در حوزه دندانپزشکی افزود: با اجرای آموزش‌های ساده و طرح‌های پیشگیرانه نظیر وارنیش فلوراید در مدارس ابتدایی می‌توان از بسیاری از پوسیدگی‌های دندانی جلوگیری کرد و خانواده‌ها را از تحمیل هزینه‌های سنگین درمانی نجات داد.

او هدف اصلی پویش ملی سلامت دهان را ارتقای سواد سلامت جامعه با کمترین هزینه عنوان کرد و افزود: آموزش مداوم دانش‌آموزان برای مسواک زدن روزانه، گامی اساسی در پیشگیری از آسیب‌های دهان و دندان است.

سلامت دهان، عامل مؤثر در رشد شخصیتی و تحصیلی کودکان

دکتر قلیان با اشاره به نقش سلامت دهان در اعتمادبه‌نفس و رشد اجتماعی کودکان گفت: کودکی که به‌دلیل پوسیدگی یا نقص دندان از صحبت کردن در جمع خودداری می‌کند، ممکن است در روند تحصیلی و شکوفایی استعدادهای خود دچار عقب‌ماندگی شود. به همین دلیل توجه به سلامت دهان، نه تنها یک موضوع فردی بلکه عاملی مؤثر در توسعه آینده کشور است.

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد با بیان اینکه آموزش مستمر کلید موفقیت در حفظ سلامت دهان است، تصریح کرد: شبکه‌ای از دندانپزشکان و کارشناسان سلامت دهان در سراسر کشور، وظیفه پایش وضعیت سلامت دهان در مدارس، مهدهای کودک، بیمارستان‌ها و محیط‌های کاری را بر عهده دارند. این پایش‌ها علاوه بر نظارت، نقش آموزشی نیز دارند و به‌صورت ماهیانه و فصلی گزارش می‌شوند.

نقش خانواده و فرهنگ‌سازی در حفظ سلامت دندان

وی با اشاره به اهمیت تغذیه سالم اظهار داشت: مصرف زیاد قند و شیرینی‌جات، زمینه فعالیت باکتری‌های پوسیدگی‌زا را فراهم می‌کند و لازم است خانواده‌ها مصرف این مواد را، به‌ویژه پیش از خواب، کاهش دهند.

قلیان از اجرای کمپین مراقبت مادرانه خبر داد و گفت: این طرح با هدف آموزش والدین، به‌ویژه مادران، طراحی شده تا نظارت بر مسواک زدن و رعایت بهداشت دهان در خانه تقویت شود.

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد همچنین با اشاره به ضرورت دسترسی عادلانه به خدمات سلامت گفت: در مناطق محروم، خدمات دندانپزشکی با تعرفه دولتی و در موارد اورژانسی با هزینه بسیار پایین ارائه می‌شود تا همه اقشار جامعه بتوانند از خدمات بهداشت دهان بهره‌مند شوند.

دعوت به مشارکت همگانی در حفظ سلامت نسل آینده

وی با تأکید بر اهمیت هفته سلامت دهان و دندان خاطرنشان کرد: سلامت دهان موضوعی کوچک و فردی نیست، بلکه مستقیماً با سلامت جسم، روان و رشد نسل آینده کشور ارتباط دارد. از همه مسئولان، رسانه‌ها و خانواده‌ها انتظار می‌رود با جدیت در مسیر ارتقای فرهنگ بهداشت دهان و دندان گام بردارند.

تأکید بر ضرورت پیشگیری در سلامت دهان و دندان

دکتر صابر بابازاده، عضو هیأت علمی و سرپرست گروه سلامت دهان و دندان معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد، نیز در این نشست بر اهمیت ارتقای بهداشت دهان به عنوان یکی از شاخص‌های اساسی سلامت عمومی تأکید کرد.

وی با اشاره به اینکه سلامت دهان و دندان تأثیر مستقیمی بر کیفیت زندگی دارد، اظهار داشت:سلامت دهان پنجره‌ای به سلامت کل بدن است، اما متأسفانه در بسیاری از موارد مغفول واقع می‌شود و این امر می‌تواند جنبه‌های مختلف سلامت جسمی و روانی افراد را تحت تأثیر قرار دهد.

دکتر بابازاده با اشاره به نقش پلاک میکروبی در بروز بیماری‌های لثه و پوسیدگی دندان گفت:تمام مشکلات ما در حوزه سلامت دهان از پلاک میکروبی آغاز می‌شود. این پلاک، مجموعه‌ای از باکتری‌ها و بقایای مواد غذایی است که روزانه روی دندان تشکیل می‌شود و اگر به موقع پاک نشود، منجر به التهاب و خونریزی لثه و در نهایت از دست رفتن دندان‌ها خواهد شد.

وی افزود که وضعیت بهداشت دهان در میان کودکان به ویژه در مدارس نیازمند توجه جدی است و باید آموزش‌های مؤثر و برنامه‌های عملی در این زمینه گسترش یابد.

سرپرست گروه سلامت دهان و دندان با تأکید بر اینکه محور اصلی پویش هفته سلامت دهان «پیشگیری» است، اظهار داشت:درمان مشکلات دهان و دندان در مقیاس ملی نه‌تنها پرهزینه است بلکه در بسیاری از موارد امکان‌پذیر نیست. بنابراین باید تمرکز بر آموزش، پیشگیری و مراقبت‌های پایه‌ای باشد.

دکتر بابازاده از اجرای طرح ملی ارتقای سلامت دهان دانش‌آموزان ابتدایی خبر داد و افزود:برنامه‌هایی همچون مسواک‌زنی گروهی، طرح وارنیش فلوراید و استفاده از سفیران سلامت دانش‌آموزی از اقدامات کلیدی این طرح است. همچنین شعار آموزشی “دو دو تا یادت نره” برای یادآوری اهمیت مسواک‌زدن دو بار در روز طراحی شده است.

وی در ادامه از برخی دیدگاه‌های غیرعلمی در مخالفت با استفاده از وارنیش فلوراید انتقاد کرد و با اشاره به داده‌های علمی گفت:این طرح در بسیاری از کشورها اجرا شده و موجب کاهش حدود ۵۰ درصدی پوسیدگی دندان‌ها شده است. فلوراید با ایجاد کریستال فلورآپاتیت در مینای دندان، مقاومت در برابر پوسیدگی را به طور چشمگیری افزایش می‌دهد.

او خاطرنشان کرد:خدمات وارنیش فلوراید به صورت رایگان توسط دولت ارائه می‌شود و مقدار فلوراید مصرفی کاملاً ایمن است. از خانواده‌ها می‌خواهیم نگرش خود را نسبت به پیشگیری تغییر دهند و مراقبت از دندان‌های کودکان را جدی بگیرند.

دکتر بابازاده در پایان بر اهمیت دندان‌های دائمی، به‌ویژه دندان شش (مولر اول)، تأکید کرد و گفت:بسیاری از والدین دندان شش را با دندان شیری اشتباه می‌گیرند، در حالی‌که این دندان از اهمیت بالایی در شکل‌گیری ساختار دهان برخوردار است. مراقبت از آن باید از همان زمان رویش مورد توجه ویژه قرار گیرد.

نقش رسانه‌ها در ارتقای سواد سلامت دهان و دندان کلیدی است

دکتر محمد جعفر صادقی، مدیر آموزش و ارتقاء سلامت دانشگاه علوم پزشکی مشهد نیز در این نشست ، بر اهمیت همکاری همه دستگاه‌های اجرایی و نقش مؤثر رسانه‌ها در اصلاح باورهای نادرست حوزه سلامت تأکید کرد.

وی با اشاره به برگزاری پویش ملی سلامت دهان و دندان با همکاری وزارت بهداشت و وزارت آموزش‌وپرورش اظهار داشت:این پویش با هدف ارتقای آگاهی عمومی در زمینه سلامت دهان و دندان طراحی شده و انتظار می‌رود سایر دستگاه‌های اجرایی نیز در اجرای مؤثر آن مشارکت فعال داشته باشند. سلامت دهان و دندان نه‌تنها در زیبایی و اعتمادبه‌نفس افراد، بلکه در ایجاد ارتباط مؤثر اجتماعی نقش حیاتی دارد.

دکتر صادقی افزود: بوی بد دهان یا وجود دندان‌های پوسیده می‌تواند از دوران کودکی روابط اجتماعی افراد را تحت تأثیر قرار دهد و مانع شکل‌گیری ارتباطات سالم شود؛ از این‌رو آموزش و پیشگیری در سنین پایین اهمیت ویژه‌ای دارد.

وی با تأکید بر ضرورت رفع باورهای غلط در حوزه سلامت گفت:در بخش‌هایی مانند بهداشت دهان، واکسیناسیون و حتی شیوه‌های درمانی، برخی باورهای نادرست در جامعه رواج دارد. رسانه‌ها می‌توانند با اطلاع‌رسانی علمی و صحیح، در تغییر این نگرش‌ها نقش بسیار مؤثری ایفا کنند.

مدیر آموزش و ارتقاء سلامت دانشگاه علوم پزشکی مشهد در ادامه، به تشریح برنامه‌های هفته سلامت دهان و دندان پرداخت و بیان کرد:

این پویش از ۱۹ مهرماه آغاز می‌شود و به مدت یک هفته ادامه خواهد داشت. برای هر روز این هفته شعاری ویژه در نظر گرفته شده است؛ از جمله:

• شنبه: “دو دو تا یادت نره؛ روزی دو بار مسواک، هر بار دو دقیقه”
• یکشنبه: “نخ دندان، دوست دندان”
• دوشنبه: “دندان سالم با تغذیه سالم”
• سه‌شنبه: “دندان شش، دوست شما از شش سالگی تا پایان عمر”
• چهارشنبه: “خمیردندان حاوی فلوراید، محافظ دندان”
• پنجشنبه: “دهان و دندان سالم با مراجعه منظم به دندانپزشک”

وی افزود: تمامی محتوای آموزشی، بنرها، کلیپ‌ها و پوسترهای اطلاع‌رسانی این پویش در قالب یک لینک و کد QR در اختیار نهادهای مختلف از جمله شهرداری‌ها قرار گرفته تا در فضاهای شهری و رسانه‌ای مورد استفاده قرار گیرد.

دکتر صادقی همچنین از نقش پررنگ نیروهای داوطلب در این پویش خبر داد و گفت:در حال حاضر ۱۸۶ هزار و ۵۴۴ سفیر دانش‌آموزی، ۷۵۰ هزار سفیر سلامت و بیش از ۲۳ هزار داوطلب سلامت با ما همکاری دارند. این نیروها حلقه ارتباطی ارزشمندی میان آموزش‌وپرورش، خانواده‌ها و دانشگاه علوم پزشکی هستند و می‌توانند در انتقال مفاهیم آموزشی و اصلاح الگوهای رفتاری در جامعه نقش بسزایی داشته باشند.

وی در پایان ابراز امیدواری کرد:با اجرای مؤثر این پویش و تداوم همکاری میان دانشگاه علوم پزشکی، آموزش‌وپرورش و رسانه‌ها، شاهد کاهش قابل‌توجه میزان پوسیدگی دندان در کودکان و ارتقای سلامت عمومی جامعه باشیم.

35 هزار دانش‌آموز سفیر سلامت، آموزش‌های بهداشت دهان و دندان را فرا گرفتند

دکتر محسن قطبی، معاون تربیت‌بدنی و سلامت اداره کل آموزش و پرورش خراسان رضوی نیز در این نشست  از آموزش ۳۵ هزار دانش‌آموز سفیر سلامت در حوزه بهداشت دهان و دندان خبر داد.

وی اظهار کرد: در حال حاضر یک‌هزار و ۳۰ مربی بهداشت در مدارس استان، مسئولیت آموزش‌های سلامت‌محور را در حوزه‌های مختلف از جمله سلامت دهان و دندان برعهده دارند.

دکتر قطبی افزود: در سال گذشته ۳۵ هزار دانش‌آموز سفیر سلامت، آموزش‌های بهداشت دهان و دندان را فرا گرفتند و ۱۲ هزار نفر نیز در قالب اردوهای حضوری شرکت کردند. علاوه بر آن، ۷۵۰۰ نفر از فرهنگیان نیز این آموزش‌ها را دریافت کردند.

معاون تربیت‌بدنی و سلامت اداره کل آموزش و پرورش خراسان رضوی با اشاره به نقش مربیان پیش‌دبستانی در ترویج آموزش‌های سلامت، گفت:۸۰۰ مربی کودکستان نیز در سال گذشته آموزش‌های مرتبط با سلامت دهان و دندان را فرا گرفتند تا بتوانند این آموزه‌ها را در محیط‌های مهدکودک و پیش‌دبستانی به کودکان منتقل کنند.

وی ادامه داد: در کنار توجه به سواد جسمانی و حرکتی، به حوزه‌های مختلف سلامت از جمله سلامت دهان، دندان و موی سر نیز توجه ویژه‌ای شده است. برنامه‌های مرتبط با این موضوعات با همکاری دانشگاه علوم پزشکی مشهد در حال اجراست.

دکتر قطبی در پایان خاطرنشان کرد:به‌منظور توسعه آموزش‌های سلامت در بستر فضای مجازی، تاکنون ۳۴ محتوای آموزشی در سامانه شاد بارگذاری شده تا دانش‌آموزان بتوانند با موضوعات مختلف سلامت، از جمله بهداشت دهان و دندان، آشنا شوند.

استفاده از ظرفیت انجمن اولیا و مربیان برای رفع باورهای نادرست درباره وارنیش فلوراید

در  بخش دیگری از این نشست، دکتر سجاد حاجی‌زاده، رئیس اداره سلامت و تندرستی آموزش و پرورش خراسان رضوی، با اشاره به اجرای طرح وارنیش فلوراید در مدارس، گفت:اجرای این طرح از سال گذشته در مدارس آغاز شد، اما به‌دلیل وجود برخی باورهای شبه‌علمی و نادرست در میان والدین، میزان پوشش به حد انتظار نرسید. بر همین اساس، پیش از آغاز سال تحصیلی جدید جلساتی برگزار شد تا از ۱۹ مهرماه امسال در دومین سال اجرای طرح، شاهد افزایش مشارکت دانش‌آموزان باشیم.

وی افزود: در سال گذشته، برنامه‌های مشترک دانشگاه علوم پزشکی مشهد و آموزش و پرورش خراسان رضوی به‌خوبی پیش رفت، اما به دلیل کمبود اطلاع‌رسانی در میان والدین، پوشش طرح کمتر از انتظار بود. امسال با استفاده از ظرفیت انجمن‌های اولیا و مربیان در مدارس، تلاش می‌کنیم تا این کاستی برطرف شود و مشارکت بیشتری در اجرای طرح داشته باشیم.

دکتر حاجی‌زاده تصریح کرد:با همکاری اصحاب رسانه، می‌توان گام‌های مؤثری در جهت ارتقای سلامت دانش‌آموزان و اصلاح باورهای نادرست در جامعه برداشت. آموزش و پرورش نیز همواره از برنامه‌هایی که در راستای حفظ و ارتقای سلامت دانش‌آموزان باشد، حمایت می‌کند.