استادیار گروه روانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد نسبت به انفجار جمعیتی سالمندی در دو دهه دیگر در کشور هشدار داد و گفت: با توجه به رشد جمعیت در دهه های قبل؛ افزایش جمعیت سالمندان تا دو دهه دیگر در کشور وجود دارد که باید آمادگی لازم در مواجهه با این گونه اختلالات از جمله آلزایمر ایجاد شود.
دکتر فرزاد اکبر زاده در گفت و گو با وب دا؛ در خصوص روز جهانی آلزایمر گفت: بیماری آلزایمر یکی از انواع بیماری دمانس یا همان بیماری تحلیل رونده ذهن است.
وی ادامه داد: در این اختلال عملکردهای شناختی فرد دچار تحلیل شده و به صورت پیش رونده از بین می رود.
دکتر اکبر زاده شایع ترین علت دمانس را بیماری آلزایمر دانست و خاطر نشان کرد: از ویژگی های این بیماری می توان به اختلال تدریجی حافظه بیمار و در ادامه از بین رفتن دیگر سایر عملکردهای ذهن مانند برنامه ریزی، استدلال، قضاوت و ... اشاره داشت.
وی خاطر نشان کرد: علت قطعی و نهایی بیماری آلزایمر شناخته شده نیست؛ اما فرایند این بیماری شناخته شده و مانند بسیاری از بیماری های جسمی دارای علل چندگانه از جمله عوامل محیطی و ژنتیکی می باشد.
استادیار گروه روانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، یادآور شد: مجموعه این عوامل موجب تشکیل پلاک های سمی آمیلوئیدی در مغز شده که به تدریج در کنار دیگر روندهای بیماری موجب تخریب و از دست رفتن سلول های عصبی می شود.
دکتر اکبر زاده بیان داشت: در ادامه این روند، مغز بیمار کاهش حجم پیدا کرده و به تدریج عملکردهای مغز از دست می رود و بیمار دیگر قادر به کنترل و مدیریت زندگی خود نیست.
وی بیماری آلزایمر را شامل دو دسته دانست و ابراز داشت: بیماری های زود هنگام آلزایمر که از سنین زیر 65 سال آغاز و عوامل ژنتیکی و ارثی در ایجاد این بیماری نقش بارزتری دارند؛ اما خوشبختانه شیوع کمتری دارد.
استادیار گروه روانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، بیان داشت: دسته دوم بیماری ها، دیر آغاز هستند که از سن ۶۵ سال به بالا تظاهر پیدا کرده و معمولا ابتلا به این بیماری ارتباط بارزی با ارثی بودن و ابتلای سایر اعضای خانواده ندارد.
دکتر اکبر زاده بیان داشت: در آلزایمر زودهنگام سیر بیماری با سرعت بیشتری طی می شود و بیمار سریعتر به مرحله اختلال کامل می رسد؛ اما در فرم شایعتر آلزایمر، رشد بیماری تدریجی است و بسته به شرایط جسمی و روانی بیمار ممکن است بین 10 تا 20 سال بعد از شروع اولین علایم بیماری به طول انجامد.
وی تصریح کرد: بیماری آلزایمر درمان قطعی ندارد؛ اما می توان از احتمال ابتلا به آن کم کرد. الگوی مناسب زندگی، تغذیه مناسب، پرهیز از مصرف چربی های اشباع شده، استفاده از گوشت ماهی حداقل یک تا دو بار در هفته، استفاده از سبزیجات و میوه تازه، پرهیز از مصرف غذاهای آماده و کنسرو شده تا حدودی در کاهش این احتمال تاثیر گذار هستند.
استادیار گروه روانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد اضافه کرد: کنترل مناسب بیماری های مزمن مانند فشار خون، چربی بالا و دیابت نیز می تواند در کاهش روند بیماری تاثیر گذار باشد.
دکتر اکبرزاده تاکید کرد: داشتن فعالیت بدنی در حد لازم ( حداقل 20 تا 30 دقیقه پیاده روی تند در طول روز البته با صلاح دید پزشک در بیماران مبتلا به بیماری های قلبی عروقی)، کاهش استرس های روزمره و افزایش توانایی مدارا و مقابله با استرس ها، فعال نگه داشتن مغز با انجام فعالیت های ذهنی، انجام بازی ها و فعالیت هایی که نیازمند تفکر، استدلال و منطق می باشند یا نیمکره مغلوب مغز را فعالتر کنند مانند استفاده از دست چپ در طول روز، داشتن مطالعه و قطع سیگار نیز در کاهش اختلال ابتلا به آلزایمر تاثیر گذار می باشد.
استادیار گروه روانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد اختلال آلزایمر را در سنین سالمندی قابل توجه دانست و ابراز داشت: شیوع آلزایمر در افراد بالای ۶۵ سال بین پنج تا ۱۰ درصد است و در این سنین از هر ۱۰ نفر یک نفر به این بیماری مبتلا می شود.
دکتر اکبر زاده از رشد اختلال آلزایمر در هر ۱۰ سال بین پنج تا ۱۰ درصد خبر داد و بیان داشت: ابتلا به این بیماری در میان زنان کمی بیش از مردان رخ می دهد و در حال حاضر در ایران حدود 600 تا 800 هزار نفر به این بیماری دچار می باشند؛ که اگر بخواهیم در مقیاس جمعیت کلی کشور این تعداد بیمار را محاسبه کنیم از هر ۱۰۰ نفر در کشور یک نفر مبتلا می باشد.
وی افزود: شیوع بیماری آلزایمر در ایران نسبتا بالا است و رتبه کشور در میان کشورهای دارای بیشترین ابتلا به بیماری در جایگاه سی ام قرار دارد.
دکتر اکبر زاده خانواده افراد مبتلا به بیماری آلزایمر را نیازمند حمایت ویژه دانست و گفت: خانواده بیمار آلزایمری بار روانی بسیاری را باید تحمل کند زیرا بیمار عضوی از خانواده است که به تدریج توانایی های ذهنی خود را از دست می دهد و دچار رفتارهای ناخواسته ای می شود.
استادیار گروه روانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد بیان داشت: از یک بازه زمانی بیمار دیگر متوجه بیماری خود نیست؛ اما خانواده به نوعی شاهد از دست دادن عضوی هستند که همیشه در کنار آن ها بوده است و این روند از نظر روانی بر خانواده بیمار اثر سهمگینی خواهد گذاشت.
وی افزود: متاسفانه در کشور زیرساخت های لازم جهت ارائه خدمات استاندارد بین المللی به این بیماران در حد لازم و کافی وجود ندارد که باید مسئولین در این خصوص توجه بیشتری نشان دهند.
استادیار گروه روانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد در پایان نسبت به افزایش جمعیت سالمندی در دو دهه دیگر هشدار داد و گفت: با توجه به این موضوع باید آمادگی لازم در مواجهه با این گونه اختلالات در سالمندان ایجاد شود.
