هدف و حکمت روزه داری برای همه افراد، دستیابی به سلامتی و رسیدن به قرب الهی است بر طبق متن صریح قرآن و احادیث، اگر روزه گرفتن، سلامتی فرد را به خطر بیندازد نباید این فریضه را انجام داد بر طبق همین اصل، روزه داری در دوران بارداری و شیردهی در صورتی مجاز است که سلامتی مادر و کودک را به خطر نیندازد.

در این راستا در گفتگو با  دکتر حورا موسوی واحد متخصص زنان، زایمان و نازایی و استادیار دانشگاه علوم پزشکی مشهد ؛شرایط روزه داری در دوران بارداری و شیردهی با رعایت اصل سلامتی مادر و کودک و با در نظر گرفتن شرایط مادر و جنین و بر اساس جدیدترین منابع علمی و با توجه به مصادف شدن ماه مبارک رمضان با ماه خرداد که طولانی ترین روزهای سال را داراست، بیان شده است.

دکتر حورا موسوی در این زمینه اظهارداشت: در مرحله نخست باید تاکید کرد که روزه داری در این فصل سال، فقط برای مادران باردار سالم و کم خطر، با رعایت نکاتی که پزشک به آن توصیه می کند امکان پذیر است ، بنابراین مادران بارداری که مبتلا به بیماری زمینه ای مانند دیابت، فشارخون، آنمی شدید، بیماری قلبی و کلیوی و ... می باشند یا اینکه جنین دچار کاهش رشد بوده یا حاملگی چندقلویی دارند و مادرانی که شاخص توده بدنی پایین دارند، (BML کمتر از 20) نباید روزه بگیرند.

این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد خاطر نشان کرد: در سه ماهه نخست بارداری با توجه به تشکیل ارگانهای حیاتی جنین، تغذیه مادر بسیار اساسی می باشد و بهره گیری از کالری کافی و مواد معدنی و ویتامینها ضروری است، در این برهه زمانی با توجه به تاثیر هورمونها و ویار حاملگی، اشتهای مادر کم شده که این امر سبب کاهش فشار خون و کاهش قندخون مادر می شود که در صورت روزه داری، تشدید این حالات می تواند سلامت مادر و جنین را به خطر بیندازد.

دکتر موسوی خاطر نشان کرد: مادران باردار در سه ماهه نخست بارداری باید در هر وعده غذایی از حجم مواد غذایی بکاهند و در عوض به تعداد وعده های غذایی خود بیفزایند که در صورت روزه داری طولانی، این موارد محقق نمی گردد و مادر دچار کاهش فشار خون و کاهش قند خون شده که برای مادر و جنین خطرناک است، ضمنا گرسنگی طولانی سبب می شود که بدن مادر از چربی های ذخیره برای تامین انرژی استفاده کند که این امر سبب آزاد شدن کتواسیدها در خون مادر شده، از جفت عبور کرده و باعث صدمه به سیستم عصبی جنین می شود لذا با توجه به موارد ذکر شده و با توجه به این روزهای طولانی گرم، روزه داری در سه ماهه اول توصیه نمی شود.

وی با تاکید بر اینکه مادر باردار سالم در سه ماهه دوم بارداری با رعایت نکات پزشکی می تواند روزه بگیرد به مادران توصیه کرد:  در طی روزه، مادر هر زمان دچار ضعف و بی حالی شدید گردد نباید روزه را ادامه دهد.

عضو هیات علمی گروه زنان و مامایی با بیان اینکه یکی از آزمایشاتی که می تواند مضر نبودن روزه را پیشگویی کند آزمایش ادرار عصرهنگام می باشد اظهار داشت: به این صورت که در نخستین روزهایی که مادر روزه می گیرد به مادر توصیه می گردد که 1 تا 2 ساعت قبل از افطار آزمایش ادرار را انجام دهد که در صورت عدم وجود کتون در ادرار می تواند روزهای بعدی را روزه بگیرد و در صورت وجود کتون در ادرار روزه گرفتن توصیه نمی شود.

وی افزود: وعده سحری در مادران باردار اهمیت زیادی دارد بطوری که مادر باردار باید از غذاهای مقوی و حاوی حبوبات استفاده و از غذاهای چرب و خوش نمک اجتناب نماید، حتما از میوه های آب دار مانند هندوانه و خربزه استفاده کند و قابل ذکر است که مصرف چای در هنگام سحر توصیه نمی شود.

دکتر موسوی با تاکید بر اینکه خوابیدن بلافاصله بعد از وعده سحری می تواند سبب ریفلاکس معده به مری شود لذا بین سحری تا خواب حداقل نیم ساعت فاصله وجود داشته باشد اظهار داشت: مادران بعد از وعده سحر استراحت مناسب حداقل 4 تا 6 ساعت داشته باشد.

وی به مادران باردار روزه دار توصیه نمود در طول روز فعالیتها را کاهش دهند و اگر پیاده روی و ورزش جزو برنامه های روزانه مادر می باشد در طی روزه داری آنرا انجام ندهند و به بعد از افطار موکول نمایند.

استادیار دانشگاه علوم پزشکی مشهد با اشاره به اینکه مادران در زمان عصر حتما استراحت داشته باشند اظهار داشت: در وعده افطار ابتدا ازمایعات گرم استفاده و از خوردن حجم زیاد مواد غذایی بلافاصله بعد از افطار اجتناب و مواد غذایی سنگین را با فاصله یک ساعت بعد از افطار میل شود.

دکتر موسوی تصریح کرد: در سه ماهه سوم بارداری به دلیل اینکه نیاز تغذیه ای جنین بیش از هر زمان دیگری است روزه داری بخصوص در روزهای گرم و طولانی توصیه نمی شود چراکه می تواند سبب کاهش رشد جنین گردد.

وی خاطر نشان کرد: در زنان شیرده در ماه های نخست تولد نوزاد یعنی4 تا 6 ماه اول تولد که فقط شیرمادر به نوزاد داده می شود و شیرخشک و غذای کمکی استفاده نمی گردد روزه داری در این روزهای گرم و طولانی به دلیل تغییر حجم و ترکیب شیر و تحت تاثیر قرار گرفتن و کاهش رشد نوزاد؛ توصیه نمی شود.

نوشتن دیدگاه