فوق تخصص خون و سرطان بالغین و استادیار دانشگاه علوم پزشکی مشهد اظهار کرد: یکی از عوامل مهم و قابل پیشگیری در افزایش غلظت خون مصرف سیگار است، چراکه مصرف سیگار باعث تولید گاز مونواکسیدکربن می شود؛ این گاز به گویچه های قرمز متصل و مانع جذب اکسیژن توسط گویچه های قرمز می شوند اگر به موقع و قبل از آنکه آسیب به ریه ها، سیگار قطع شود؛ بتدریج غلظت خون به حالت نرمال بر می گردد.

دکتر مصطفی کمندی در گفتگو با وب دا، با بیان اینکه از دیگر عوامل افزایش دهنده غلظت خون بعضی از داروهای مصرفی در بدنسازی است و  این داروها، حاوی هورمونهای مردانه اند که می تواند باعث تشدید خونسازی و افزایش غلظت خون شوند، خاطر نشان کرد: گاهی افزایش غلظت خون می تواند در زمینه بیماریهای مربوط به مغز استخوان و نقایص ساختاری خود گویچه های قرمز ایجاد شود؛ البته به ندرت بعضی از کیست ها و سرطانها هم می توانند باعث افزایش غلظت خون شوند.

استادیار دانشگاه علوم پزشکی مشهد با اشاره به اینکه افزایش غلظت خون واقعی می تواند یکی از علل ثانویه  برخی بیماریها مثل مشکلات ریوی و قلبی و بعضی از اختلالات خواب مثل توقف تنفس در خواب باشد، اضافه کرد: توقف تنفس در خواب می تواند با ایجاد اختلال در جذب اکسیژن زمینه ساز افزایش غلظت خون شود، همچنین چاقی های شدید می تواند با همین مکانیسم، زمینه ساز افزایش غلظت خون شوند.

ناشتایی طولانی مدت باعث غلظت خونی کاذب می شود

فوق تخصص خون و سرطان بالغین و استادیار دانشگاه علوم پزشکی مشهد تصریح کرد: گاهی افزایش غلظت خون به صورت غیر واقعی است که دلیل عمده آن کاهش حجم پلاسمای خون است و در سایه این اتفاق غلظت خون بصورت کاذب افزایش می یابد این حالت می تواند در موارد از دست دادن شدید آب بدن در ناشتایی طولانی مدت، روزه داری یا مصرف بی رویه داروهای ادرارآور اتفاق افتد.

دکتر کمندی با بیان اینکه افرادی که در مناطق مرتفع (ارتفاع قابل توجه از سطح دریا) زندگی می کنند، نیز می توانند به دلیل کاهش فشار اکسیژن محیط، دچار افزایش غلظت خون شوند، ابراز کرد: افزایش غلظت خون که در اصطلاح علمی به آن پلی سایتمی گفته می شود به افزایش تعداد گویچه های قرمز نسبت به حجم کلی خون اطلاق می شود.

وی با اشاره به اینکه قسمت اعظم سلولهای خونی را سلولهایی بنام گویچه های قرمز تشکیل می دهند و وظیفه آنها حمل اکسیژن در خون و رساندن اکسیژن به بافتهای بدن است، علاوه براین کمتر از یک درصد حجم خون شامل سلولهایی بنام پلاکت و گویچه های سفید است که به ترتیب وظیفه حفظ انعقاد خون و محافظت بدن در برابر عفونتها را دارند، اضافه کرد: بنابراین در شرایط غلظت خون  بیمار دچار احساس خستگی، بی حسی اندام ها و اختلال حافظه می شود.

چهره گلگون یکی از نشانه های غلظت خون است

فوق تخصص خون و سرطان بالغین و استادیار دانشگاه علوم پزشکی مشهد تصریح کرد: فرد مبتلا به افزایش غلظت خون می تواند کاملا بدون علامت باشد یا اینکه علائمی مرتبط با غلظت خون مانند چهره گلگون، سردرد، سرگیجه، وزوزگوش، تاری دید، ضعف و خستگی، گزگز و بی حسی اندام ها، اختلال حافظه و توجه، افزایش فشار خون، درد قفسه سینه و شکم، درد عضلانی، ایجاد لخته در عروق و علائم مرتبط با آن لخته داشته باشد.

وی با اشاره به اینکه در مواردی نیز افزایش غلظت خون، در زمینه پرکاری مغز استخوان، خارش بعد از استحمام، کبود شدگی، خونریزی و سیری زودرس می تواند وجود داشته باشد، خاطر نشان کرد:بیمار مبتلا به افزایش غلظت خون می تواند علائم بیماری زمینه ای ایجاد کننده غلظت خون مثلا تنگی نفس در بیمار با اختلالات ریوی را داشته باشد بنابراین توصیه می شود هر فرد مبتلا به علائم فوق جهت بررسی بیشتر به پزشک مراجعه کند.

عدم مصرف نمک و چربی؛ عامل پیشگیری کننده از غلظت خون

دکتر کمندی با بیان اینکه برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری رعایت موارد تغذیه ای و رفتاری ضروری است ، گفت:  جلوگیری از افزایش وزن، اجتناب از مصرف نمک و چربی، اجتناب از مصرف بیش از حد گوشت قرمز، عدم مصرف دخانیات، زندگی در محیط سالم و انجام ورزش بصورت منظم در کنترل غلظت خون می تواند موثر باشد.

وی افزود:عدم مصرف داروهای باماهیت نامعلوم و بدون نسخه و عدم مصرف ترکیبات هورمونی به عموم مردم توصیه می شود علاوه براین باید کلیه افراد مبتلا به افزایش غلظت خون بدون استرس زیر نظر پزشک به بررسی و درمان مشکلات احتمالی بپردازند.

هموگلوبین و هماتوکریت دو شاخص برای میزان گویچه های قرمز در آزمایش خون معمولی پنج گرم در دسی لیتر یا میزان / هستند اگر در یک آقا میزان هموگلوبین بیش از 16 (CBC)، هماتوکریت بیش از 49 درصد باشد توصیه می شود آن فرد با یک پزشک متخصص داخلی مشاوره کند، در مورد بانوان این توصیه در هموگلوبین بالاتر از 15 گرم در دسی لیتر و هماتوکریت بالای 45 درصد صادق است.