دانشیار تغذیه بالینی دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: بر اساس آخرین تحقیقات علمی، داشتن سبک زندگی صحیح، تغذیه سالم و فعالیت فیزیکی بین ۸۰ تا ۹۰ درصد در پیشگیری از ابتلا به بیماری دیابت غیر ارثی موثر است.
دکتر محسن نعمتی در گفتگو با وب دا اظهار کرد: در افرادی که سابقه دیابت ارثی در خانواده خود ندارند اگر این افراد دارای وزن طبیعی باشند، می‌توانند از طریق رژیم غذایی سالم و سبک زندگی مناسب، حفظ وزن در محدوده طبیعی، از ابتلا به دیابت در سال‌های آینده پیشگیری کنند، اما آن افرادی که سابقه دیابت ارثی در خانواده خود دارند، اگر وزن طبیعی داشته باشند و ورزش کنند انتظار می‌رود که دیابت نوع ۲ در ۴۵ سالگیشان ظاهر شود و این امر ممکن است به ۳۵ یا ۲۵ سالگی هم تغییر کند.
وی در خصوص نقش تغذیه بر دیابت و این که بیماری دیابت یک بیماری تغذیه ای است یا نه؟ گفت: دیابت یک مشکل متابولیک است که در بدن و در لوزالمعده ایجاد می شود ولی با سبک زندگی ما عجین شده و می‌توان گفت دیابت یک نوع بیماری است که مرتبط با روش زندگیمان است و سبک زندگی و نوع تغذیه نقش مهمی را در بروز و ابتلا به این بیماری ایفا می‌کند.
وی در خصوص این که در علم پزشکی و علم تغذیه، دیابت قابل پیشگیری است یا نه؟ گفت: به سه روش پیشگیری اولیه، پیشگیری ثانویه یا پیشگیری از عوارض، پیشگیری نهایی یا پیشگیری از مرگ و میر ناشی از ابتلا به عوارض دیابت می توان از ابتلا به این بیماری پیشگیری کرد.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: در پیشگیری اولیه که از همه مهم‌تر است باید افراد چاق که سندرم متابولیک دارند و قند خونشان بین ۱۰۰ تا ۱۲۰، اندازه دور کمرشان حدود ۱۰۰ سانتی‌متر و چربی خونشان پایین است و از آن‌ها به عنوان پیش دیابتیک یاد می‌شود، در جامعه شناسایی شوند.
دکتر نعمتی افزود: میزان افراد پیش دیابتیک که به این‌ها سندروم متابولیک نیز می‌گویند در جامعه ما براساس هر استان متفاوت است و در بعضی از استان‌ها بین ۲۰ یا ۴۰ درصد ودر بعضی از استان‌ها ۱۵ یا ۲۰ درصد است که انتظار می‌رود در دو تا سه سال آینده این‌ها دچار دیابت شوند.
وی ادامه داد:لذا مهمترین وظیفه ما به‌عنوان پزشک خانواده، مرکز بهداشت استان این است که نگذاریم این افرادی که سندرم متابولیک یا پیش دیابتیک هستند به بیمار دیابتی تبدیل بشوند.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد اظهار داشت: حدود ۳۵ سال پیش، میزان مبتلایان به بیماری دیابت در کشور چهار درصد بود اما اکنون با رشد بیش از سه برابری به حدود 13 درصد رسیده است و علت آن افزایش چاقی و اضافه وزن در کشور است.
وی با بیان این که از هر صد نفر بیمار دیابتی ۹۰ نفر آنان چاق هستند گفت: برای مدیریت و کنترل و پیشگیری بیماری دیابت باید برنامه‌هایی طراحی کرد که روش و سبک زندگی مردم را به سمتی ببرد که افراد چاق و دارای اضافه وزن، چاقی شان درمان شود تا مبتلا به دیابت نشوند در غیر این صورت ابتلای این افراد به دیابت قطعی است.
دکتر نعمتی گفت: در بیماران دیابتی اگر قند خون بیمار بالا باشد با تجویز قرص و یا انسولین قابل کنترل است اما اگر عوارض ایجاد شد مرگ‌ومیر بالا می‌رود که این عوارض دیابت خطرناک است.
وی افزود: در پیشگیری ثانویه یا پیشگیری از عوارض ابتلا به دیابت اگر فردی دچار دیابت شد متخصص تغذیه و متخصص غدد رژیم غذایی و برنامه‌ای را برای فرد طراحی می‌کنند تا فرد مبتلا به عوارض دیابت مانند قطع عضو، بیماری نارسایی کلیوی،سکته قلبی، سکته مغزی، نابینایی و ...که بسیار خطرناک هستند نشود.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد ادامه داد:در مرحله سوم پیشگیری دیابت، اگر فردی دچار عوارض ناشی از ابتلا به دیابت شد برنامه تغذیه ای برای وی برنامه ریزی می شود و برنامه غذایی وی به گونه ای طراحی می شود که حجم غذا کم و در چند وعده تقسیم شود تا عوارض دیابت سبب مرگ او نشود و با این کار به طولانی شدن عمر این بیمار کمک می شود.
وی در خصوص مهمترین اقدامات برای درمان دیابت گفت: هنگامی که فردی مبتلا به دیابت می شود در ابتدا اگر دارای قند خون و نوسانات در این زمینه است باید اقدامات درمانی برای کاهش قند خون و ثبات آن انجام شود و سپس اگر فرد چاق باشد با برنامه و رژیم غذایی به کاهش و کنترل وزن وی کمک می شود به طوری که در یک ماه بین دو تا چهار کیلوگرم کاهش وزن داشته باشد تا به وزن طبیعی برسد.
دکتر نعمتی عنوان کرد:رژیم فرد دیابتی با غذای افراد عادی تفاوت خاصی ندارد تنها میزان و حجم غذا کاهش می یابد و در چند وعده توزیع می شود و میوه، سبزیجات، حبوبات و مواد غذایی با قند کمتری مصرف می‌شود و توصیه‌های پزشکی دارند که باید رعایت کنند.
