همزمان با هفته جهانی ترویج تغذیه با شیر مادر، دکتر ابوالقاسم مختاری، متخصص کودکان و نوزادان، در گفتوگو با وب دا، ضمن تأکید بر اهمیت شیر مادر در سلامت جسمی و روانی نوزادان و مادران، تغذیه انحصاری با شیر مادر را بهترین و کاملترین روش تغذیه نوزاد در شش ماه نخست زندگی معرفی کرد.
وی با اشاره به نقش ارتباط عاطفی بین مادر و نوزاد در زمان شیردهی گفت: تماس پوستی و نزدیکی جسمی مادر و نوزاد هنگام شیر دادن، باعث ایجاد احساس امنیت، آرامش و محبت در کودک میشود و برای مادر نیز آرامش و رضایت خاطر به همراه دارد. این ارتباط عاطفی دوطرفه نقش بسیار مهمی در ایجاد امنیت روانی هر دو طرف دارد.
شیردهی؛ کاهش خطر بیماری و مرگومیر
دکتر مختاری درباره فواید فیزیولوژیکی شیردهی اظهار داشت:شیردهی به کاهش خطر مرگومیر مادران به دلیل خونریزی پس از زایمان کمک میکند و از طرف دیگر احتمال ابتلا به بیماریهایی مانند سرطان پستان، سرطان رحم، فشار خون بالا، پوکی استخوان و بیماریهای قلبی عروقی را در مادر کاهش میدهد.
وی افزود که تغذیه با شیر مادر نقش مهمی در فاصلهگذاری مناسب بین بارداریها ایفا کرده و به حفظ سلامت جسمی و روانی مادر و رشد بهتر نوزاد کمک میکند.
آیا شیر مادر کافی است؟
یکی از دغدغههای شایع مادران در روزهای ابتدایی تولد نوزاد، نگرانی از کفایت شیر مادر است. دکتر مختاری در این باره توضیح داد: در اغلب موارد این نگرانی بیمورد است. اگر نوزاد بیش از یک هفته سن دارد، روزانه وزنش بین ۲۰ تا ۳۰ گرم افزایش یابد و در شبانهروز ۴ تا ۶ بار ادرار کند، شیر مادر کاملاً کافی است. همچنین گریه نوزاد همیشه به معنای گرسنگی نیست و ممکن است به دلایل مختلفی از جمله نیاز به تماس، خستگی، بیماری یا عوامل محیطی مانند گرما و سرما باشد.
زمان طلایی آغاز شیردهی
این متخصص اطفال بهترین زمان شروع شیردهی را دو ساعت اول پس از تولد دانست و افزود: نوزادان در دو ساعت اول پس از تولد هوشیار هستند و تماس پوست با پوست در این بازه زمانی به تثبیت قند خون، تنظیم دمای بدن و موفقیت در شیردهی کمک میکند. حتی اگر مادر در شرایط جسمی مناسبی نباشد، این تماس باید برقرار شود.
دکتر مختاری به عوامل کاهشدهنده ترشح شیر مادر اشاره کرد و گفت: استرس، مشکلات اقتصادی، بیماریهای جسمی و فشارهای اجتماعی از جمله عوامل مؤثر در کاهش شیر مادر هستند. در این شرایط، حمایت عاطفی و روانی از مادر اهمیت بسیاری دارد. پدر خانواده، فرزندان بزرگتر و اطرافیان میتوانند نقش مهمی در کاهش فشار روانی و حمایت از مادر ایفا کنند.
وی با بیان اینکه تغذیه با شیر مادر نهتنها سلامت کودک را تضمین میکند، بلکه موجب کاهش هزینههای خانواده و نظام سلامت نیز میشود، گفت: کاهش نیاز به شیر مصنوعی، کاهش مراجعات پزشکی و پیشگیری از بیماریهای عفونی و آلرژیک از مزایای اقتصادی و اجتماعی این روش طبیعی تغذیه است.
دکتر مختاری در پایان تأکید کرد: در شش ماه اول زندگی نوزاد، هیچ ماده غذایی دیگری حتی آب نباید به کودک داده شود. شیر مادر به تنهایی تمام نیازهای نوزاد را تأمین کرده و سیستم ایمنی او را در برابر بسیاری از بیماریها تقویت میکند. تنها در صورت نیاز و با نظر پزشک، استفاده از مکملهایی مانند ویتامین D توصیه میشود.