رییس دبیرخانه ستاد تحول آموزش دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: اجرای طرح تحول آموزش در کلان منطقه 9 آمایشی کشور با 72 دستاورد شاخص ملی و بین‌المللی در 18 حوزه کاری همراه بوده است.

طرح تحول آموزش به عنوان گام چهارم طرح تحول سلامت از سال 94 در دانشگاه علوم پزشکی مشهد همگام با سایر کلان مناطق کشور پس از عقد تفاهم‌نامه با معاون آموزشی وزارتخانه کلان منطقه 9 کشور شروع شده، طرحی که با مدیریت دانشگاه علوم پزشکی مشهد در جال اجرا است.

در گام اول این طرح 11 مأموریت مشترک آینده‌نگاری و ظرفیت‌سازی برای کسب مرجعیت علمی در علوم پزشکی، توسعه کارآفرینی در بستر دانشگاه‌های نسل سوم، آموزش پاسخگو و عدالت محور، توسعه راهبردی، هدفمند و ماموریت‌گرای برنامه‌های آموزش عالی سلامت، مأموریت‌گرایی و ارتقاء توانمندی دانشگاه‌ها در بستر آمایش سرزمینی، اعتلای اخلاق حرفه‌ای، بین‌المللی‌سازی آموزش علوم پزشکی، توسعه آموزش مجازی در علوم پزشکی، ارتقاء نظام ارزیابی و آزمون‌های علوم پزشکی، اعتباربخشی برنامه‌ها، مؤسسات و بیمارستان‌های آموزشی، توسعه و ارتقاء زیرساخت‌های آموزش علوم پزشکی در دستور کار قرار گرفت.

همچنین بسته پایش و ارزیابی و اجرای 5 مأموریت ویژه توسعه دندانپزشکی و علوم مرتبط، توسعه دانش علوم اعصاب، توسعه و تعالی علوم تغذیه، توسعه دانش طب تسکینی و توسعه دانش هنر و سلامت به این کلان منطقه واگذار گردید و در ادامه هم دو مأموریت ویژه امنیت و سلامت غذایی و توسعه و تعالی فناوری‌های آموزشی نیز به مأموریت‌های ویژه کلان منطقه 9 آمایشی اضافه شد.

در خصوص آشنایی بیشتر و بهتر در رابطه با فعالیت‌های صورت گرفته در قالب طرح تحول آموزش در کلان منطقه 9 آمایشی کشور، گفت‌وگویی را با دکتر رضا پروانه، مسئول دبیرخانه ستاد تحول آموزش دانشگاه علوم پزشکی مشهد صورت داده‌ایم که حاصل آن را در ادامه می‌خوانید؛

دکتر رضا پروانه گفت: در طول 5 سال گذشته از شروع اجرای طرح تحول در آموزش، با مساعدت مسئولان دانشگاه علوم پزشکی مشهد اعم از ریاست دانشگاه و رییس شورای کلان منطقه 9 آمایشی، معاون آموزشی دانشگاه و دبیر ستاد تحول و نوآوری آموزش، دبیران، اعضای کارگروه‌ها و کارکنان درگیر در طرح در راستای راهبردهای وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، در بسیاری از بسته‌ها پیشرفت‌های قابل ملاحظه‌ای در حد شاخص‌های ملی و بین‌المللی با فعالیت‌های منسجم در کلان منطقه 9 کشور حاصل شده است.

وی افزود: در کلیه مأموریت‌ها، کیفی‌ بودن و خروجی‌محور بودن اقدامات، همیشه مدنظر قرار داشته است، به‌طوری که با پیشنهاد این کلان منطقه، نحوه پایش بسته‌های تحول در سال‌های اخیر، تغییرات قابل ملاحظه‌ای به سمت کیفی شدن داشته است.

مسئول دبیرخانه ستاد تحول آموزش دانشگاه علوم پزشکی مشهد در رابطه با خروجی‌ها و اقدامات اصلی در زمینه دستاوردهای بسته‌های تحولی در کارگروه‌های مشترک و مأموریت‌های ویژه در کلان منطقه 9 آمایشی کشور، بیان کرد: این اقدامات در حوزه‌های آینده‌نگاری و مرجعیت علمی در آموزش پزشکی، حرکت به سوی دانشگاه‌های نسل سوم، آموزش پزشکی پاسخگو و عدالت‌محور، توسعه راهبردی، هدفمند و مأموریت‌گرای برنامه آموزش عالی سلامت، آمایش سرزمینی، مأموریت‌گرایی، تمرکززدایی و ارتقاء توانمندی دانشگاه‎ها، بین‌المللی‌سازی علوم پزشکی، اعتلای اخلاق حرفه‌ای، بین‌المللی‌سازی علوم پزشکی، توسعه آموزش مجازی در علوم پزشکی، ارتقاء نظام ارزیابی و آزمون‌های علوم پزشکی، و اعتباربخشی مؤسسات و بیمارستان‌های آموزشی بوده است.

دکتر پروانه ضمن اشاره به فعالیت‌های حوزه آینده‌نگاری و مرجعیت علمی در آموزش پزشکی، تصریح کرد: بارگذاری 8 تجربه آموزشی در سامانه ناب کشوری، تقویت ظرفیت‌های آموزش علوم پزشکی در جهت کسب مرجعیت علمی در حیطه‌های الویت‌‎دار، تدوین سند آینده‌نگاری در آموزش علوم پزشکی در اَفَق چشم‌انداز و ارتقاء رتبه تعدادی از دانشگاه‌ها و دانشکده‌های کلان منطقه 9 در رتبه‌بندی شانگ‌های از جمله دستاوردهای حوزه آینده‌نگاری و مرجعیت علمی در آموزش پزشکی به شمار می‌رود.

وی اضافه کرد: در بحث حرکت به سوی دانشگاه‌های نسل سوم 4 اقدام شاخص صورت پذیرفته که شامل ایجاد کلین روم‌ها و فضای GMP برای تولید دارو و تجهیزات پزشکی و کیت آزمایشگاهی، تشکیل پارک علم و فناوری سلامت در دانشگاه علوم پزشکی مشهد، نگارش و تصویب آئین‌نامه تشکیل شرکت‌های دانش‌بنیان، آئین‌نامه مالکیت فکری و شیوه‌نامه ارتباط با صنعت و ایجاد دفاتر اقماری نوآوری و ارتباط با صنعت در تمام دانشکده‌های دانشگاه و تلاش در جهت ایجاد مرکز دانش‌بنیان مادر بوده است.

مسئول دبیرخانه ستاد تحول آموزش و آمایش سرزمینی کلان منطقه 9 کشور با بیان اینکه آموزش پزشکی پاسخگو و عدالت‌محور یکی از شاخص‌های کلان منطقه 9 کشور است، خاطرنشان کرد: راه‌اندازی و تجهیز اولین بیمارستان تخصصی آموزشی پزشکی عمومی جهت اجرای "دوره کلینیک سرپایی، تروماتولوژی و اصول طبابت بر بالین"، طرح رادیو سالمندان با تمرکز بر تولید محتوای صوتی الکترونیکی طبق دستورالعمل‌های بهداشتی، ایجاد عرصه‌های بالینی مجازی با استفاده از فناوری‌های واقعیت مجازی و افزوده و اجرای پروژه‌های بازی انگاری به‌منظور جذاب‌سازی عرصه‌های بالینی برای دانشجویان و راه‌اندازی داروخانه آموزشی مدل از جمله اقدامات مؤثر صورت گرفته در حوزه آموزش پزشکی پاسخگو و عدالت‌محور بوده است.

دکتر پروانه گفت: توسعه راهبردی، هدفمند و مأموریت‌گرای برنامه آموزش عالی سلامت یکی از اقدامات قابل توجه بوده و در همین راستا تدوین و پیشنهاد برنامه‌های آموزشی رشته‌های جدید بر اساس ظرفیت‌های منطقه‌ای و بازنگری و ارتقاء راهبردی و مأموریت‌گرای برنامه‌های آموزشی علوم پزشکی بر مبنای اسناد بالادستی، بازنگری کوریکولوم‌های بسیاری از رشته‌های موجود در منطقه و همکاری در تدوین کوریکولوم‌های جدید براساس نیازهای منطقه‌ای، نیازسنجی و پیشنهاد عناوین حیطه‌های شناسایی‌شده مورد نیاز نیروهای حد واسط هر منطقه با کمک دانشگاه‌ها در جهت طراحی و استقرار نظام تربیت نیروهای حد واسط در راستای پاسخگویی نظام آموزش عالی سلامت و بررسی کارشناسی کلیه رشته‌های درخواستی از سوی دانشکده‌ها و دانشگاه‌های کلان منطقه و ارسال به شورای گسترش وزارت متبوع را داشته‌ایم.

وی ضمن اشاره به فعالیت‌های صورت‌گرفته در حوزه آمایش سرزمینی، مأموریت‌گرایی و تمرکززدایی و ارتقاء توانمندی دانشگاه‎ها، افزود: سازماندهی کارگروه سیاست‌گذاری در کلان منطقه 9 آمایشی، تبیین و توافق محورهای رشد و تعالی هر یک از دانشگاه‌های کلان منطقه با توجه به مأموریت‌ها، توانمندی‌ها، ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های هر یک از دانشگاه‌ها و تعیین رشته‌های هر یک از دانشگاه‌های علوم پزشکی کلان منطقه بر اساس محورهای تعیین شده، درخواست توسعه و گسترش آن رشته تا سال ۱۴۰۸، تدوین نهایی پیش‌نویس سند برآورد نیروی انسانی مورد نیاز تا سال 1408 کلان منطقه 9 و پیشنهاد برنامه های آموزشی نظام‌مند کوتاه‌مدت بر مبنای نیازهای بخش دولتی و غیردولتی در جهت گسترش واسپاری خدمات آموزشی به بخش غیردولتی از جمله این اقدامات بوده است.

عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با ذکر این نکته که اعتلای اخلاق حرفه‌ای همواره مورد تأکید بوده و هست، گفت: به اخلاق حرفه‌ای به عنوان یکی از مهمترین دغدغه‌های کلان منطقه و برگزاری کرسی‌های آزاداندیشی توجه ویژه شده، ضمن اینکه تشکیل کارگروه اخلاق حرفه‌ای در سطح کلان منطقه، دانشکده‌ها و بیمارستان‌های تابعه دانشگاه علوم پزشکی مشهد، معرفت‌افزایی اساتید و کارکنان دانشگاه در زمینه اخلاق حرفه‌ای از طریق برگزاری دوره‌ها و کارگاه‌های آموزشی و تدوین پیش‌نویس راهنمای اخلاقی خطای پزشکی بر اساس نتایج طرح تحقیقاتی پایان‌نامه دکترای تخصصی اخلاق پزشکی با همکاری اعضای هیأت علمی علوم پایه و بالینی دانشگاه‌های علوم پزشکی مشهد و تهران را هم داشته‌ایم.

دکتر پروانه ضمن تأکید بر بین‌المللی‌سازی علوم پزشکی، تصریح کرد: کسب رتبه دوم کشوری در بیشترین دوره بارگذاری شده و تعداد بازدیدکننده در سامانه اطلاع‌رسانی Education Iran، تهیه بسته تشویقی فعالیت‌های بین‌المللی‌سازی اعضای هیأت علمی دانشگاه، تهیه شیوه‌نامه آموزش مجازی رشته مقاطع مصوب دانشگاه برای دانشجویان غیرایرانی و ایجاد برخی رشته‌ها و افزایش دانشجویان خارجی منطقه با توجه به زیرساخت‌ها و تسهیل فرایند اخذ پذیرش دانشجویان خارجی از جمله اقدامات صورت گرفته در حوزه بین‌المللی‌سازی علوم پزشکی بوده است.

وی اضافه کرد: همچنین توسعه آموزش مجازی در علوم پزشکی هم مورد تأکید بوده و در همین راستا تشکیل مراکز آموزش مجازی در کلان منطقه و تلاش در جهت ایجاد دانشکده مجازی و توسعه آموزش مجازی، برگزاری و پشتیبانی حدود 60 وبینار در روز و نزدیک به 2 هزار وبینار در ماه با جلساتی تا ۵۰۰ نفر، سوئیچ به سامانه نوید با انتقال ۳۰۰ گیگابایت محتوا و تولید محتوای آموزشی جدید برای بیش از ۲۵۰ عضو هیأت علمی و کسب رتبه دوم کشور در حجم و تعداد تولید محتوا و پشتیبانی دانشگاه‌های علوم پزشکی هرمزگان، بوشهر و خراسان شمالی از سوی مرکز آموزش مجازی دانشگاه علوم پزشکی مشهد در ارائه محتوای درسی در آن دانشگاه‌ها به‌جای اساتید مدعو را داشته‌ایم.

مسئول دبیرخانه ستاد تحول آموزش دانشگاه علوم پزشکی مشهد ادامه داد: در حوزه ارتقاء نظام ارزیابی و آزمون‌های علوم پزشکی اقداماتی همچون راه‌اندازی مرکز جامع آزمون‌ها، ایجاد بانک سوال، برگزاری آزمون‌های صلاحیت بالینی مشترک و انتقال و تکمیل مرکز مهارت‌های بالینی در داخل بیمارستان امام رضا(ع) صورت پذیرفته است.

دکتر پروانه درخصوص اعتباربخشی مؤسسات و بیمارستان‌های آموزشی، بیان کرد: اعتباربخشی 14 بیمارستان در مشهد و کلان منطقه 9، برگزاری کارگاه‌های مختلف در زمینه آموزش افراد در بعضی از واحدهای کلان منطقه، صدور رأی نهایی و اعطای اعتبار کمیته اعتباربخشی دانشگاه علوم پزشکی مشهد و واحدهای کلان منطقه و اعتباربخشی برنامه آموزش مداوم مشهد و واحدهای کلان منطقه به‌همراه اخذ مجوزها از جمله اقدامات قابل توجه در حوزه اعتباربخشی مؤسسات و بیمارستان‌های آموزشی بوده است.

وی با بیان اینکه توسعه و ارتقاء زیرساخت‌های علوم پزشکی همواره مورد تأکید است، خاطرنشان کرد: به‌روز‌رسانی نرم‌افزارها و سخت‌افزارهای لازم برای اتصال به سامانه‌های یکپارچه آموزش علوم پزشکی کشوری، توانمندی اعضای هیأت علمی در حوزه آموزش پزشکی، فعال‌کردن کمیته‌های استعداد درخشان و اختصاص سهم از درآمدهای اختصاصی دانشگاه برای تأمین تجهیزات آموزشی بیمارستان‌ها را در حوزه توسعه و ارتقاء زیرساخت‌های علوم پزشکی داشته‌ایم.

مسئول دبیرخانه ستاد تحول آموزش و آمایش سرزمینی کلان منطقه 9 کشور با اشاره به خروجی مثبت مأموریت‌های ویژه کلان منطقه 9، تأکید کرد: نتیجه خروجی‌های مطلوب در توسعه دانش علوم اعصاب، طب تسکینی، ایجاد کارگروه علوم و فناوری‌های نوین، توسعه دندانپزشکی و علوم مرتبط، هنر و سلامت و توسعه و تعالی علوم تغذیه ملموس و مشهود است.

دکتر پروانه گفت: در حوزه توسعه دانش علوم اعصاب تأسیس دپارتمان علوم اعصاب، راه‌اندازی کلینیک بالینی علوم اعصاب، راه‌اندازی بیوبانک علوم اعصاب، راه‌اندازی رجیستری در علوم اعصاب و تأسیس مرکز تحقیقات علوم اعصاب و مرکز تحقیقات خواب را داشته‌ایم؛ همچنین از اقدامات صورت گرفته قابل توجه در حوزه طب تسکینی می‌توان به تدوین کوریکولوم آموزشی دانشجویان پزشکی، پرستاری و کوتاه‌مدت پزشکان عمومی، راه‌اندازی و فعالیت کلینیک طب تسکینی در بیمارستان‌های امام رضا(ع) و امید و تلاش در جهت ایجاد مراکز هاسپیس (ایجاد کلینیک درد و آموزش پزشکان عمومی و پرستاران مرتبط با بیماران end stage  و سایر بیماران نیازمند بازتوانی) اشاره کرد.

وی افزود: در حوزه ایجاد کارگروه علوم و فناوری‌های نوین اقدامات شاخصی همچون ایجاد مرکز فناوری آموزشی و تجهیز آن به عنوان تنها دارنده قطب تکنولوژی آموزشی، راه‌اندازی بخش جراحی و اندوواسکولار مرکز جامع مهارت‌های بالینی و فناوری‌های نوین آموزشی و راه‌اندازی آزمایشگاه واقعیت مجازی (تولید محصول نرم‌افزار واقعیت مجازی و کسب رتبه دوم بازی منتخب ستاد توسعه فناوری‌های حوزه اقتصاد دیجیتال و هوشمندسازی سومین دوره از رویداد جامع جایزه بازی‌های 1398)، تفاهم‌نامه بین دانشگاه علوم پزشکی مشهد و کمپانی ایدوس روسیه جهت گسترش همکاری و انتقال تجارب و تکنولوژی روز دنیا، تفاهم‌نامه همکاری آموزشی دانشگاه علوم پزشکی با دانشگاه فردوسی مشهد، توجه به مقوله فناوری‌های آموزشی در قالب کمیته‌های همکاری چندگانه و تفاهم‌نامه همکاری مشترک قطب‌های علمی دانشگاه‌های علوم پزشکی مشهد و شیراز جهت ارتقاء کیفی دانش، نگرش و مهارت و حمایت از تولید ملی و شرکت‌های دانش‌بنیان فعال در حوزه ساخت محصولات کمک‌آموزشی و کمک به بسط، معرفی و فروش محصولات در سطح دانشگاه‌های علوم پزشکی (میز تشریح مجازی و پودیوم آموزشی، سیمولاتور اعمال جراحی چشم پزشکی، مولاژ سمع قلب) صورت پذیرفته است.

عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با ذکر این نکته که توسعه دندانپزشکی و علوم مرتبط همواره در دستور کار قرار دارد، تأکید کرد: سازماندهی مرکز تعالی با نگاه به رسالت تعیین شده و طراحی مدلی جهت اجرای نقش تعیین شده در تعامل با دبیرخانه مرتبط و دانشکده‌های کشور، تکمیل پروژه کتب ملی دندانپزشکی در جهت حرکت در راستای مرجعیت علمی و  بازبینی کوریکولوم دندانپزشکی عمومی در جهت اجرایی شدن و ارتقاء بهره‌وری از توان آموزشی دانشکده‌های کشور، تدوين كارپوشه جهت دوره‌هاي تخصصي دندانپزشكي، طرح اجرایی ورود آموزش دندانپزشکی عمومی به عرصه ارائه خدمات و تولید محتوای مجازی جهت اجرای بهینه کوریکولوم دندانپزشکی عمومی و تدوین و راه‌اندازی سامانه تجمیع اطلاعات، نیازسنجی و ارزشیابی دانشکده‌های دندانپزشکی کشور از جمله اقدامات صورت گرفته در حوره توسعه دندانپزشکی و علوم مرتبط بوده است.

دکتر پروانه تصریح کرد: در حوزه هنر و سلامت می‌توان به مواردی همچون تبیین ارتباط هنر و سلامت و پیشنهادهای مختلف از جمله کوریکولوم آموزشی هنر و سلامت، اطلاع‌رسانی و گسترش آن با برگزاری جشنواره، اخذ مجوز علمی-پژوهشی جهت دوفصلنامه هنر و سلامت، عقد 2 قرارداد اجرای طرح پژوهشی با مرکز تحقیقات راهبردی، تألیف و ترجمه 6 کتاب، تهیه و تولید محصولات هنری سلامت‌محور و  انتشار 2 شماره از دوفصلنامه هنر و سلامت (سیب فیروزه‌ای) اشاره کرد.

وی در رابطه با اقدامات صورت گرفته در حوزه توسعه و تعالی علوم تغذیه، بیان کرد: براورد نیروی انسانی موردنیاز تغذیه در کشور به تفکیک کلان منطقه‌های آمایشی و تعیین اولویت‌ها در رشته علوم تغذیه توسط ذی‌نفعان این رشته تا سال 1404، تعیین ظرفیت پذیرش دانشجو به تفکیک رشته‌های تخصصی تغذیه در کلان منطقه‌های آمایشی کشور، مشاوره و تدوین برنامه دیپلم (کارشناسی) رشته علوم تغذیه در دانشگاه کابل با حمایت گرند آموزشی از اتحادیه اروپا و موافقت و تصویب وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با راه‌اندازی رشته nutritional Medicine در مقطع کارشناسی ارشد برای پزشکان غیرایرانی از جمله این اقدامات بوده است.

مسئول دبیرخانه ستاد تحول آموزش دانشگاه علوم پزشکی مشهد در پایان در رابطه با خروجی‌های مثبت مأموریت ویژه کارگروه امنیت و سلامت غذایی، گفت: بررسی اثر تحریم‌های اقتصادی بر وضعیت امنیت غذایی کشور، تهیه Position paper یا کتابچه معرفی درخصوص مفاهیم امنیت غذا و تغذیه،‌ ابزارهای سنجش و مداخلات مؤثر به‌منظور ایجاد زبان مشترک و افزایش آگاهی تغذیه‌دانان به‌ویژه کارشناسان تغذیه معاونت‌های بهداشتی و اعضای کمیته‌های امنیت غذایی کلان منطقه 9 آمایشی به‌صورت سمینار یک روزه در دی ماه 98، بررسی پروپوزال "تحلیل وضعیت امنیت غذا و تغذیه ایرانیان و تعیین مناسب‌ترین مداخلات برای بهبود امنیت غذایی در جوامع مشابه" و اصلاح پیش‌نویس لایحه جامع امنیت غذایی کشور از جمله این دستاوردها بوده است.