دوران بلوغ نه تنها با جهش رشد جسمی بلكه با تغییرات خلق و خو و تحولات عاطفی و روانی همراه است در این مرحله نوجوانان شناخت هویت و كسب استقلال را تجربه می كنند و توجه آنها به حفظ ظاهر و تناسب اندام بیشتر جلب می شود.
به گزارش وب دا،این عوامل رفتارهای غذایی نوجوانان را به شدت تغییر می دهد حذف بعضی از وعده های غذایی، مصرف تنقلات، غذا خوردن خارج از منزل و علاقه به مصرف غذاهای غیرخانگی از ویژگی های عادات غذایی دوران نوجوانی است كه متأثر از خانواده، دوستان و رسانه های جمعی می باشد.
اضافه وزن و چاقی در دانش آموزان یكی از مهمترین عوامل خطر ساز برای فشار خون بالا، دیابت و چربی خون بالا در بزرگسالی است عادات غذایی غلط از جمله مصرف بی رویه فست فودها ( سوسیس، كالباس، همبرگر، پیتزا، نوشابه های گازدار (كه حاوی مقدار زیادی قند هستند)، شیرینی و شكلات، مصرف كم سبزیها و میوه ها، و بی تحركی از دلایل مهم اضافه وزن و چاقی در دانش آموزان هستند.
در این راستا فهمیه ناظران پور کارشناس گروه بهبود تغذیه جامعه حوزه معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد توصیه های تغذیه ای برای دانش آموزان دارای اضافه وزن و چاقی را بیان می کنند که با هم می خوانیم:
تغییر و اصلاح غذایی
تأكید بر مصرف صبحانه: دانش آموزانی كه صبحانه نمی خورند در وعده ناهار به دلیل افت قند خون، اشتهای زیادی برای غذا خوردن دارند و در نتیجه با خوردن غذای اضافی دچار اضافه وزن و چاقی می شوند.
مصرف روزانه حداقل دو میان وعده غذایی مناسب مانند: میوه، نان و پنیر، نان و خیار و گوجه فرنگی و... توصیه می شود.
صرف غذا به همراه خانواده و تشویق آنها به كاهش مصرف غذاهای غیرخانگی، مصرف بیشتر سبزی و سالاد در وعده غذایی، خودداری از مصرف غذا یا تنقلات هنگام تماشای تلویزیون، استفاده از چاشنی های سالم مانند آبلیمو، آب نارنج، روغن زیتون به جای سس مایونز، محدود كردن مصرف غذاهای چرب، سرخ شده و تنقلات پركالری و پر چرب مانند سیب زمینی سرخ شده، غلات حجیم، شده، شكلات، كیك های خامه ای و شكلاتی، بستنی، شیركاكائو، آجیل و... و نوشیدن آب یا دوغ كم نمك و بدون گاز یا آب میوه طبیعی و بدون قند به جای نوشابه در پیشگیری از اضافه وزن و چاقی موثر هستند.
مصرف شیر و لبنیات كم چرب
محدود كردن مصرف كره، سرشیر، خامه و سس مایونز كه حاوی چربی زیادی هستند به جای ماست پرچرب و ماست خامه ای از ماست كم چرب و به جای پنیر خامه ای از پنیر معمولی استفاده شود.
مصرف میوه یا آبمیوه تازه و طبیعی به طور كلی مصرف میوه بهتر از آب آن است چون حاوی فیبر غذایی است كه در پیشگیری از اضافه وزن و چاقی موثر می باشد، مصرف غذاهای فیبر دار مانند نان سبوس دار (نان سنگك)، بیسكوئیت ساده و سبوس دار، خشكبار و میوه های خشك، میوه ها و سبزی های خام (مثل هویج، كاهو، كرفس، گل كلم و...) توصیه می شود فیبر موجود در نان سبوس دار، سبزی و میوه ها، جذب چربی و مواد قندی را در روده كاهش می دهند.
تحرك و فعالیت بدنی
تشویق نوجوانان برای انجام ورزش هایی مثل دوچرخه سواری، دویدن، دویدن تند، شنا كردن، بازی با همسالان در فضا ی بیرون از خانه، تشویق برای شركت در كارهای منزل مانند تمیز كردن خانه، انجام كارهای باغچه، آب دادن به گلدان ها، محدود كردن استفاده از بازی های رایانه ای، تماشای تلویزیون به كمتر از 2 ساعت در روز، استفاده از پله به جای آسانسور، تشویق برای پیاده روی دانش اموز از منزل تا مدرسه و ... به افزایش تحرك بدنی دانش آموزان كمك می كند.
نوجوانانی كه دارای اضافه وزن هستند یا چاق می باشند بهتر است بیشتر از 60 دقیقه در روز فعالیت بدنی داشته باشند و مدت فعالیت بدنی خود را به تدریج افزایش دهند شدت ورزش باید به تدریج اضافه شود در صورتی كه نوجوانان فعالیت ورزشی را شروع می كنند، باید از فعالیت های سبك تر و مدت زمان كوتاهتر شروع كرده و به تدریج مدت آنرا افزایش دهند بهتر است بعد از خوردن غذا به مدت یك ساعت ورزش نكنند به دلیل اینكه ورزش كردن نیاز به انرژی دارد پس از غذا خوردن اگر ورزشی صورت بگیرد سو هاضمه ایجاد می شود.
در آخر توصیه می شود والدین الگوی مناسب برای انجام فعالیت های ورزشی و حمایت کننده دانش آموزان باشند.