مدیر کاهش خطر بلایا و حوادث معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد با بیان اینکه از بین 40 نوع مختلف بلایای مشاهده شده در جهان، 31 نوع آن در کشور ما شناسایی شده است، گفت: همه ی اعضای هر خانوار باید حداقل یکبار در سال دور هم جمع شوند و نقشه خطر بلایا را ترسیم و محل های امن یا پرخطر منزل و محل سکونت را مشخص کنند.
دکتر محمدرضا جویا در گفتگو با وب دا با اشاره به اینکه براساس اعلام وزارت بهداشت، آمادگی خانوارهای ایرانی در برابر مخاطرات و بلایا به طور متوسط به 34/31 درصد در سال 1400 رسیده است و ضروری است خانوارها برای مقابله با هرگونه مخاطره آماده باشند، افزود: مردم هر محله بهتر از هرکسی محله خود را می شناسند، هرکس خانه خود را بهتر از دیگران می شناسد و مردم اولین کسانی هستند که در صورت وقوع حادثه به اعضای خانواده و همسایگان خود کمک می کنند.
دکتر جویا با بیان اینکه بلایای طبیعی عمده در کشور ما شامل زلزله، سیل، خشکسالی و طوفان است، افزود: مخاطره اتفاق فیزیکی پدیده ای است که می تواند بالقوه خسارتهای جانی، مالی و عملکردی داشته باشد، و هرچقدر احتمال وقوع یا مواجهه با یک مخاطره و شدت آن و همچنین آسیب پذیری ما بیشتر و آمادگی مان کمتر باشد، احتمال اینکه کشته یا مجروح شویم یا اموال مان آسیب ببیند، بیشتر است .
وی با تاکید براینکه خراب شدن ساختمانهای غیرمقاوم را مهمترین عامل مرگ در بلایای طبیعی در ایران است، گفت: لازم است مقاومت سازه های هر ساختمان (دیوارها، سقف ها و ستونها) در برابر مخاطرات مهم به خصوص زلزله، سیل و طوفان توسط یک متخصص بررسی شود و افراد در زمان خرید یا ساخت یک منزل معیارهای مقاومت در برابر بلایا را به دقت سئوال و رعایت نمایند؛ علاوه بر این عوامل غیرسازه ای (لوازم منزل، اشیای دکوری، شیشه ها و...) نیز می تواند با جابجاشدن، پرتاب شدن، شکستن یا مسدود کردن مسیرهای خروج منجر به مرگ یا مصدومیت شوند.
مدیر کاهش خطر بلایا و حوادث معاونت بهداشت دانشگاه گفت: در ترسیم نقشه خطر بلایای منزل، درها و پنجره ها جزو نقاط ناامن ساختمان هنگام وقوع زلزله هستند، و بهترین نقاط پناه گیری هنگام زلزله گوشه ی دیوارهای داخلی منتهی به ستونهای اصلی ساختمان است که از مقاومت خوبی برخوردار است و به طور معمول در زلزله سالم می ماند. بطور کلی در یک خانه، قسمتهای میانی اتاق ها و سالن جزء نقاط ناایمن هستند و پناه گیری در راهروهای کم عرض، کنار میزها و مبل ها و وسایل مستحکم و توجه به مثلث امن (مثلث حیات) یکی دیگر از روشهاست.
وی توصیه کرد: در زمان وقوع زلزله اگر در آسانسور بودید و متوقف کردن آن ناممکن بود، سریعاً در یکی از گوشه های آن قرار بگیرید و زانوهای خود را شل کنید؛ اگر در راه پله بودید و فرصت خروج نداشتید سریعاً در پاگرد قرار بگیرید و در حالت نشسته سرخود را با دو دست بپوشانید؛ و در صورتی که در حال رانندگی و در گاراژ خودرو هستید از خودرو خارج شده و در کنار شاسی آن بصورت دراز کش پناه بگیرید( شاسی خودرو یکی از بهترین مثلث های حیات را برایتان ایجاد می کند). آشپزخانه به دلیل وجود شیرگاز و تعداد زیاد وسایل برقی نا امن است اما یخچال، فریزر، لباسشویی می توانند وزن آوار را منحرف نمایند. پس حوالی آنها نیز جان پناه خوبی است. زمانی که در نقطه ایمن قرار دارید نوزادان و اطفال را در قسمت داخل شکم خود قرار دهید و سر و روی آنها را بپوشانید.
شایان ذکر است در شرایط اضطراری قبل از وقوع سیل یا طوفان و نیز پس از وقوع زلزله و اطمینان از تمام شدن پس لرزه ها، که برنامه تخلیه منزل انجام می شود؛ لازم است افراد با آرامش خارج شوند و قبل از خروج، کیف اضطراری خود را بردارند تا به افراد آسیب پذیر کمک کنند، شیرگاز را ببندند و کنتور برق را اگر خیس نباشد قطع کنند و در را پشت سرخود قفل کنند.