رئیس گروه پیشگیری و درمان بیماریهای واگیر دار دانشگاه علوم پزشکی مشهد اظهار کرد: حیوانات اعم از دام و سایر حیوانات اهلی می توانند منبع انتقال بیماری به انسان باشند بنابراین در برخورد با حیوانات و مصرف محصولات غذایی آنان نکات پیشگیرانه بهداشتی از اهمیت بالایی برخوردار است.
دکتر زهرا نهبندانی، در گفتگو با وب دا خاطر نشان کرد: تب مالت یا بروسلوز یکی از بیماری های عفوني قابل انتقال بين انسان و حیوان بوده که از طریق حیوانات آلوده ( گاو، گوسفند ، بز ، شتر ،خوک و گاومیش ) به انسان منتقل می شود، عامل انتقال بیماری میکروبی به نام بروسلا است که بواسطه جوشاندن یاپاستوریزاسیون شیر و فرآورده های آن از بین می رود .
وی با بیان اینکه دوره کمون این بیماری معمولا بین یک تا سه هفته است، اما گاهی به چند ماه نیز می رسد، ابراز کرد: تب و لرز، خستگی، تعریق، سردرد، درد مفاصل وکمر، بی اشتهایی، کاهش وزن، یبوست گلودرد و سرفه خشک از علایم ابتلا به این بیماری محسوب می شود .
دکتر نهبندانی با اشاره به اینکه مهم ترین راه انتقال این بیماری مصرف شیر خام آلوده، فرآورده های لبنی تهیه شده از شیر خام یا شیری که به خوبی جوشیده نشده است، عنوان کرد: برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری باید شیر را به مدت 5 تا 10 دقیقه جوشاند و از محصولات لبنی پاستوریزه بهره گرفت.
وی با بیان اینکه استفاده از وسایل حفاظتی مانند دستکش، عینک، چکمه و لباس غیر قابل نفوذ در موقع تماس با حیوانات برای دامداران توصیه می شود، ابراز کرد: مهم ترین راه پیشگیری از تب مالت در حیوانات شناسایی و جدا کردن حیوانات آلوده است.
وی با بیان اینکه یکی دیگر از بیماریهایی که از سوی دام به انسان منتقل می شود، بیماری هاری است که یک بیماری حاد و کشنده ویروسی است، اظهار کرد: اين بيماري مخصوص گوشت خواران اهلي و وحشي بوده ولی انسان و ساير حيوانات خونگرم پستاندار، بطور تصادفي و اغلب ازطريق حيوان گزيدگي به آن مبتلا مي شوند .
دکتر نهبندانی با اشاره به اینکه اصلي ترين راه سرايت بيماري گزش توسط حيوان هار است، عنوان کرد: دوره کمون این بیماری معمولا 15 روز تا 3 ماه و بطور متوسط 1تا2 ماه طول می کشد؛ این بیماری در صورتی که به موقع بررسی و درمان نشود و پس از بروز علایم آن ، فرد برای پیگیری مراجعه کند ، درمان پذیر نخواهد بود و در اغلب مواقع بیمار فوت می کند از همین رو اقدامات پیشگیری در مواقع لزوم شامل شستشو وضد عفونی کردن زخم با استفاده از آب و صابون و واکسیناسیون بر علیه ویروس هاری است.
وی ادامه داد: كيست هيداتيك يكي از بيماريهاي مشترك بين انسان و دام است در این بیماری كرم بالغ در روده سگ و سگ سانان استقرار دارد و انسان و دامها (گوسفند ، بز و شتر و خوك ) با خوردن سبزیجات و مواد غذایی آلوده به تخم انگل كه با مدفوع سگ دفع گرديده به كيست هيداتيك مبتلا مي شوند .
دکتر نهبندانی به موارد پیشگیری از ابتلا به این بیماری اشاره کرد و گفت: ضد عفونی کامل سبزیجات، مبارزه با سگ های ولگرد و شست و شوی دست ها با آب و صابون بعد از تماس با حیوانات در عدم انتقال این بیماری نقش تعیین کننده ای دارد.
وی با اشاره به اینکه تب کریمه کنگو یکی از بیماری های ویروسی مشترک بین انسان و دام است که از طریق گزش کنه آلوده، له کردن کنه، تماس مستقیم با لاشه گوشت،خون،ترشحات وبافتهای آلوده، تماس باترشحات ،خون وتنفس افراد مبتلا منتقل می شود، گفت: دامداران،دامپزشکان وکارکنان دامپزشکی ، قصابان وکارکنان کشتارگاه ،پزشکان ،پرستاران،بهیاران وکارکنان بیمارستان ،رستورانها وکبابی ها در معرض ابتلا به این بیماری هستند.
دکتر نهبندانی با اشاره به اینکه دوره کمون بیماری درانسان 3 تا 9روز است، بیان کرد: تب ناگهانی، بدن درد،کوفتگی، ضعف، سردرد، درد شدید عضلات، بی اشتهایی، درد پشت حدقه چشم، ترس از نور، تهوع، استفراغ، گلودرد، دل درد، تغییرات خلقی مثل بیقراری و افسردگی و علائم خونریزی از روز 3تا 6 است .
وی گفت: خودداری از کشتار دام در محلهای غیر مجاز، تهیه گوشت مورد نیاز از محلهای مطمئن و تحت نظارت دامپزشکی، نگهداری گوشت تازه به مدت 24 ساعت در یخچال وسپس استفاده از آن، استفاده از لباس های حفاظت فردی برای کارگران کشتارگاه ها و اجتناب از خوردن جگر خام ونیم پخته، از جمله راهکارهای پیشگیری از ابتلا به بیماری تب کریمه کنگو است.
6 جولای مصادف با 15 تیر ماه به منظور بزرگداشت خدمات ارزشمند لویی پاستور در خصوص یافتن واکسنی موثر بر علیه ویروس هاری در سال 1885 به عنوان روز جهانی بیماری های قابل انتقال بین انسان و حیوان نامگذاری شده است.
این مناسبت در سال جاری با شعار" افزایش آگاهی در خصوص بیماریهای زئونوز" فرصتی مناسب جهت آگاه سازی آحاد جامعه به ویژه گروههای در معرض خطر در مورد بیماریهای زئونوز بومی و راه های پیشگیری و کنترل آنها و همچنین حساس نمودن مسوولین سیاسی و اجرائی دستگاه های مختلف جهت افزایش تعاملات و همکاری بین بخشی است.