مسئول کمیته سلولهای بنیادی دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: از سال 1391 تا کنون حدود 90 پیوند مغز استخوان در این بخش انجام شده است؛ که 32 مورد یعنی حدود یک سوم آن به سال 1396 باز می گردد .
دکتر علی قاسمی در گفت و گو با وب دا؛ در خصوص بخش پیوند مغز و استخوان دانشگاه علوم پزشکی مشهد، گفت: بخش پیوند مغز و استخوان دانشگاه مشهد در سال 1391 با تاخیر نسبت به دنیا راه اندازی شد.
وی ادامه داد اولین پیوند مغز استخوان در جهان در سال 1958 و در دانشگاه علوم پزشکی مشهد از سال 1391 با انجام شش پیوند مغز استخوان آغاز شد؛ این تعداد پیوند در سال 1392 به چهار عدد کاهش پیدا کرد که مهمترین علت آن نبود نیروی انسانی به تعداد کافی بوده است.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، بیان داشت: پیوند مغز استخوان در 40 نوع بیماری شامل بیماری های سرطانی( خون، لنفوم، مغز، توده های شکمی،نوروبلاستوما (NEUROBLASTOMA) سرطان تخمدان و غیره)، بیماری های ژنتیکی (موکوپلی ساکاریدوزها، استئوپروز)، کم کاری های مغز استخوان و نقائص سیستم ایمنی ( نقص سیستم ایمنی شدید) و غیره دارای جایگاه است.
فوق تخصص هماتولوژی و انکولوژی کودکان؛ پیوند مغز استخوان را در بیماری های فوق تنها راه درمان دانست و گفت: در حقیقت تنها راه درمان کودکی که به بیماری (سی د ا کمبات ایمن دی فیشنی) مبتلا است و تا قبل از این محکوم به مرگ بوده پیوند مغز استخوان می باشد.
مسئول کمیته سلولهای بنیادی دانشگاه علوم پزشکی مشهد افزود: اگر چه دانشگاه مشهد نمی تواند از نظر تعداد اعمال پیوند استخوان خود را با بیمارستان شریعتی تهران مقایسه کند؛ اما از نظر تنوع اعمال بسیار توانا است.
دکتر قاسمی بیان داشت: به دیگر معنا دربیمارستان شریعتی تهران حدود 70 درصد از بیماران، پیوند مغز استخوان اوتولوگ می شوند به این معنا که سلول بنیادی از بیمار گرفته و ذخیره می شود و در ادامه وی شیمی درمانی و سلول هایش به وی بازگرداننده خواهد شد.
وی تصریح کرد: این نوع پیوند در مغز استخوان راحت ترین نوع پیوند است؛ اما در پیوند مغز استخوان آلوژن، فرد دیگری کاندید اهدای سلول های بنیادی خود می شود به نحوی که بیمار شیمی درمانی و سلول از فرد دهنده به بدن بیمار تزریق و پیوند صورت می گیرد. این نوع پیوند به این دلیل که سیستم ایمنی بیمار کاملا عوض می شود پیوند سختی محسوب می گردد.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، اظهار داشت: 60 تا 70 درصد پیوندهای مراکز پیوند مغز استخوان در کشور اوتولوگ هستند؛ اما در مشهد 70 درصد پیوندهای انجام شده بر روی بیماران از نوع آلوژن می باشد؛ که این سختی نوع پیوند را می رساند.
دکتر قاسمی به درمان بیمار مبتلا به سرطان خون از طریق پیوند مغز استخوان اشاره و ابراز داشت: هنگامی که تصمیم بر پیوند بیمار مبتلا به سرطان خون از طریق یکی از اعضای خانواده وی می گیریم باید مغز استخوان فرد بیمار را با شیمی درمانی به مرز صفر رسانده و از بین ببریم و در ادامه سلول های بنیادی عضو کاندید را به او تزریق کنیم؛ تا از این به بعد سیستم ایمنی فرد دهنده در بدن بیمار وجود داشته باشد.
فوق تخصص هماتولوژی و انکولوژی کودکان خاطر نشان کرد: کنترل این که این سیستم ایمنی جدید؛ بدن بیمار را آزار ندهد و یا توسط سیستم ایمنی قبلی بیمار رد نشود، نیاز به تعادل داروهایی دارد که در اختیار بیمار قرار داده می شود.
مسئول کمیته سلولهای بنیادی دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: 90 بیمار پیوند شده در این بخش به 18 نوع بیماری شامل AML و ALL، لنفوم ها(هوچکین نانوهوچکین)،کم کاری مغز استخوان اکتسابی و ارثی، نقائص ایمنی ( سی جی دی)، تومورها( تالاسمی، نوروبلاستوم) بیماری های ژنتیکی و غیره مبتلا بوده اند؛ که با انجام پیوند مغز استخوان درمان شده اند.
دکتر قاسمی خاطر نشان کرد: خوشبختانه می توان گفت حدود 70 درصد بیمارانی که محکوم به مرگ بوده اند اکنون درمان شده و از بیماری رهایی یافته اند؛ که این بسیار قابل توجه است.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد از پیوند مغز استخوان نوزادان پنج کیلویی و پنج ماهه خبر داد و افزود: به اعتقاد من پیوند موفقیت آمیز مغز استخوان کودکی پنج کیلویی، مبتلا به نقص ایمنی شدید با بیماری سل منتشر و بدنی پر از عفونت در این بخش کاری بزرگ به شمار می رود.
مسئول کمیته سلولهای بنیادی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، تصریح کرد: برخلاف پیوندهای ارگان های تو پر مانند کبد، قلب و کلیه بیماران پیوند مغز استخوان بین شش ماه تا یک سال پس از پیوند دیگر نیاز به خوردن حتی یک عدد قرص ندارند؛ در حالی که در پیوند قلب بیمار باید تا انتهای عمر قرص بخورد.
دکتر قاسمی بیان داشت: در حقیقت در این نوع درمان، بیمار مبتلا به سرطان خون که به عنوان مثال از برادرش پیوند شده است بین شش ماه تا یک سال، با کم و زیاد کردن داروها تطابق مورد نیاز در بدن را به دست می آورد و بعد از این مرحله آرامش مورد نظر ایجاد و تا 90 درصد بیماران ظرف یک سال نیاز به مصرف دارو ندارند.
وی افزود: در سال 1396 این مرکز موفق به جذب نیروی کمکی پزشک در کنار خود شد؛ که این امر موجب ارتقای تعداد پیوندهای بخش پیوند مغز استخوان دانشگاه شده است.