استئوآرتریت یا بیماری استهلاکی مفصل یکی از بیماری های شایع استخوان و مفصل به شمار می رود که شایع ترین شکایات مبتلایان به آرتروز افزایش درد در سرما و رطوبت است .
به گزارش وب دا ،عضو مرکز تحقیقات جراحی ارتوپدی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با اشاره به اینکه آرتروز یک بیماری مفصلی است که به مرور باعث از بین رفتن قابلیت مفاصل می شود اظهار داشت :شایع ترین علایم آرتروز درد مفصل، تاندون ها و عضلات اطراف مفصل، ناتوانی و جمع شدن مایع میان بافتی در مفصل است.
دکتر فرزاد امیدی کاشانی با بیان اینکه این بیماری مفاصل زانو، استخوان ران و لگن را بیش از سایر مفاصل درگیر می کند خاطر نشان کرد : علایم اولیه آرتروز که علل خاصی ندارد با بالارفتن سن شیوع می یابد. البته این موضوع به این معنا نیست که کهولت سن، احتمال ابتلا به آرتروز را بیشتر می کند. ولی اصولا از آن جا که با بالارفتن سن تغییراتی در غضروف مفاصل دیده شده و با کم شدن آب غضروف، مفصل در مقابل آرتروز آسیب پذیرتر می شود که به این ترتیب ابتلا به آرتروز در سن بالا شایع است.
شکستگی های شدید و ضرب دیدگی شانس ابتلا به آرتروز را افزایش می دهد
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد شکستگی های شدید و ضرب دیدگی مفاصل را از دیگر علل ابتلا به آرتروز (استئوآرتریت ثانویه )برشمرد و گفت:افرادی که ورزش می کنند، باید دقت کنند که اگر فشار بیش از حد و غیراصولی روی مفاصل خود بیاورند، بیشتر در معرض آرتروز قرار دارند.
این متخصص ارتوپدی و فوق تخصص جراحی ستون فقرات در ادامه با اشاره به اینکه آرتروز، غضروف مفصلی را درگیر می کند و از آن جایی که غضروف مفصلی خون رسانی ندارد و از مایع مفصلی تغذیه می کند، اگر این مایع به هر علتی آسیب ببیند ،بدن قادر به بازسازی آن نخواهد بود و آرتروز ایجاد می شود تصریح کرد : هم چنین احتمال بروز آرتروز در برخی خانواده ها بیشتر است و دلیل آن هم ژنتیک است. برخی بیماری ها مثل دیابت، رماتیسم، بیماری های مادرزادی، بیماری های التهابی مفصل و عفونت مفصل می تواند زمینه ساز ابتلا به آرتروز باشد.
عضو مرکز تحقیقات بیماریهای روماتیسمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد چاقی مفرط و حاملگی، شکستن مفاصل دست و انگشتان را از دیگر عوامل آرتروز برشمرد و افزود : صدای مفاصل به هنگام راه رفتن به علت عبور تاندون ها از روی مفاصل است و ربطی به ابتلا به آرتروز ندارد. اما کسانی که انگشتان دست، گردن یا کمرشان را طوری حرکت می دهند که صدا بدهد و به اصطلاح بشکند، آن مفاصل را مستعد آرتروز می کنند.
روشهای تشخیصی بیماری ارتروز
دکتر فرزاد امیدی کاشانی خاطر نشان کرد : این بیماری از طریق رادیوگرافی قابل تشخیص است البته روش های دیگری مثل ام آرآی وجود دارد اما نکته مهم این است که تشخیص زودهنگام بیماری به نحوی که آرتروز قابل درمان باشد، هنوز امکان پذیر نیست و اگر آرتروز از نظر بالینی علامت دار شود، آرتروز غیرقابل برگشت می شود.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد اظهار داشت : کلیه درمان های طبی فقط علایم بالینی را کم می کند، درواقع آرتروز بیماری است که بهبود پیدا نمی کند. باید با آن مدارا و درنهایت آن را تعویض کرد. درمان های مرتبط با آرتروز فقط علایم بالینی بیمار مثل درد را کم می کند و بیمار فقط با مدارا و تغییر شیوه زندگی می تواند عملکردش را بهبود دهد.
کنترل وزن راهکاری طلایی در پیشگیری از آرتروز
عضو مرکز تحقیقات جراحی ارتوپدی دانشگاه علوم پزشکی مشهد کنترل وزن را راهکاری مهم در پیشگیری از آرتروز برشمرد و گفت: کنترل وزن برای مفاصل بزرگ اندام تحتانی حیاتی است و در صورت ابتلاء کاهش علایم بالینی تاثیر چشمگیری دارد.
دکتر فرزاد امیدی کاشانی در خصوص راهکارهای کاهش علائم این بیماری در افراد مبتلا نیز اظهار داشت : استراحت و ورزش منظم و کم ضربه مثل پیاده روی و مخصوصا شنا به این بیماران توصیه می شود. در شنا فشار کمی روی مفاصل می آید و عضلات کنار مفصل تقویت می شود. وزن بدن به هنگام شنا کم می شود و در نتیجه فشار روی مفاصل کاهش پیدا می کند. در شنا عضلات به کار می افتد تقویت عضلات به مفاصل کمک می کند تا تحت فشار کمتری قرار بگیرد، استفاده از عصا هم برای سالمندان مبتلا به آرتروز مفید است.
دکتر کاشانی افزود: هم چنین نشستن طولانی بیشتر از ۲۰دقیقه، بالارفتن از پله، کوه، تپه، سربالایی یا سرپایینی برای مبتلایان به آرتروز زانو مضر است.
تجویز داروهای ضد درد رایجترین درمان دارویی آرتروز
وی درباره درمان های دارویی آرتروز تصریح کرد: رایج ترین درمان آرتروز استفاده از داروهای ضددرد مثل بروفن، دیکلوفناک و ایندومتاسین است. این داروها آرتروز را درمان نمی کند. درمان آرتروز فقط با تغییر شیوه زندگی میسر است و بیماران فقط باید با مفصل مبتلا به آرتروز مدارا کنند. خم بودن زانو به مدت طولانی دیر یا زود سبب آرتروز می شود و استفاده از دارو فقط علایم بالینی را کم می کند. هم چنین داروهای اسیدچرب امگا۳ و گلوکوزامین و کوندروئیتین هم داروهایی است که برای مبتلایان به آرتروز تجویز می شود اما از نظر علمی تاثیر مثبت آن ها در درمان ثابت نشده است و فقط علایم بالینی را کم می کند. دسته دیگری از داروها، کورتن هاست که خوشبختانه مصرف آن به دلیل داشتن عوارض منفی از جمله پوکی استخوان، بسیار کم است. پمادهای موضعی هم مفید است؛ به خصوص این که موضع ابتدا گرم می شود و مفصل به این علت تسکین پیدا می کند.
به گفته این پزشک متخصص در صورت پاسخ نگرفتن از درمان های طبی، بیمار تحت عمل جراحی قرار می گیرد. و از آن جا که آرتروز همراه با تخریب و ریزش غضروف مفصل و استخوان زیرغضروف است، گاهی به جراحی نیاز پیدا می شود.
