عضو هیأت علمی گروه اطفال دانشگاه علوم پزشکی مشهد، با اشاره به آمار قابل توجه قربانیان گازگرفتگی در ایران، گفت: آموزش پیشگیرانه کودکان و والدین آنها و تزریق سریع واکسن پس از گازگرفتگی، سد دفاعی مهمی در مقابل بیماری هاری است.
دکتر عبدالکریم حامدی، در گفتگو با وب دا، با اشاره به روز جهانی مبارزه با هاری (۲۸ سپتامبر) و بزرگداشت لوئی پاستور کاشف واکسن هاری، خطرات این بیماری ویروس مرگبار برای کودکان را یادآور شد و گفت : بیماری هاری، با وجود قابل پیشگیری بودن صد درصدی، همچنان سالانه جان ده‌ها نفر را در ایران می‌گیرد و کودکان به دلایل متعددی در معرض ریسک بالاتری قرار دارند.
این استاد و پزشک پیشکسوت گروه اطفال، دلایل اصلی آسیب‌پذیری بیشتر کودکان در برابر هاری را شامل ؛ ضعف سیستم ایمنی ( کودکان در سنین پایین‌تر، سیستم ایمنی ضعیف‌تری دارند که مقابله با ویروس را برایشان دشوارتر می‌کند) ، رفتار پرخطر ( کنجکاوی و بی‌احتیاطی کودکان در مواجهه با حیوانات، به‌ویژه حیوانات خیابانی یا ناشناس، خطر گازگرفتگی را افزایش می‌دهد) و ترس از والدین و عدم اطلاع‌رسانی برشمرد و افزود: یکی از مهم‌ترین چالش‌ها، پنهان‌کاری کودکان از والدین پس از گزش حیوان است. این پنهان‌کاری باعث تأخیر در دریافت واکسن حیاتی پس از مواجهه (PEP) شده و شانس رسیدن ویروس به مغز و بروز علائم کشنده را بالا می‌برد.
علائم هشداردهنده هاری در کودکان
دکتر حامدی در خصوص نشانه های بیماری هاری گفت: در مراحل اولیه، علائم بیماری در کودکان ممکن است غیراختصاصی و شبیه به یک عفونت ویروسی ساده باشد؛ از جمله تب خفیف، بی‌قراری، و احساس ناخوشایند یا سوزش در محل گزش، اما با پیشرفت بیماری و درگیری سیستم عصبی مرکزی، علائم وخیم‌تر شده و شامل مواردی همچون؛ اضطراب شدید و ترس، بی‌خوابی، ترس از آب (هیدروفوبیا) و هوا، تشنج، فلج عضلانی، کاهش سطح هوشیاری می باشد.
وی تأکید کرد: هنگامی که ویروس به مغز رسیده و باعث التهاب مغزی (انسفالیت) می‌شود، شانس بقای بیمار به شدت کاهش یافته و در اغلب موارد، بیماری کشنده خواهد بود.
راهکارهای پیشگیری؛ آموزش و اقدام فوری
این عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، بهترین راه مقابله با هاری را پیشگیری دانست و بر دو محور اساسی تأکید کرد:آموزش به کودکان: لازم است کودکان از سنین پایین با خطرات تماس با حیوانات ناشناس، حیوانات ولگرد و حیواناتی که رفتار غیرعادی از خود نشان می‌دهند، آشنا شوند. اهمیت رعایت فاصله ایمن و عدم تحریک حیوانات باید به آنها آموزش داده شود.
واکسیناسیون سریع پس از مواجهه: در صورت وقوع هرگونه گازگرفتگی یا خراشیدگی توسط حیوان، والدین باید بلافاصله و بدون اتلاف وقت، کودک را به مراکز درمانی منتقل کنند تا واکسن هاری و در صورت لزوم، ایمونوگلوبولین هاری تزریق شود. این اقدام، که جزو پیشگیری ثانویه محسوب می‌شود، در ۹۹ درصد موارد از بروز بیماری جلوگیری می‌کند.
دکتر حامدی در پایان، ضمن یادآوری اینکه مخزن اصلی ویروس هاری سگ‌ها هستند، بر لزوم واکسیناسیون حیوانات خانگی و کنترل جمعیت حیوانات ولگرد نیز تأکید کرد.
