از نگارش و انتشار مقالات علمی در پایگاه های بین المللی تا تالیف کتاب و ثبت اختراع

دکتر زهره پوراسماعیل، متولد 1368 در شهر مقدس مشهد، عضو هیئت علمی دانشکده پرستاری دانشگاه علوم پزشکی مشهد، یکی از چهره های جوان و موفق در بخش های آموزشی، درمانی و پژوهشی این مجموعه‌ی دانشگاهی است که طی سال جاری (1403) به عنوان عضو هیئت علمی به جمع اساتید این دانشگاه پیوسته و علاوه بر مسئولیت های خود در سه حوزه‌ی یاد شده، در زمینه فعالیت های پژوهشی نیز رسالت های مختلفی را عهده دار می باشد. این استاد و پژوهشگر جوان در طی سالهای تحصیل در دانشگاه علوم پزشکی مشهد، موفقیت های متعددی را در مقاطع مختلف تحصیلی کسب نموده که از جمله‌ی آن می توان به کسب عنوان پژوهشگر برتر دانشجویی در جشنواره پژوهش و فناوری دانشگاه (مقطع ارشد) ، عنوان پوستر برتر در جشنواره ملی آموزش (مقطع ارشد) و کسب عنوان پژوهشگر برتر دانشجویی طی دو سال پیاپی(سال 1400 و 1401) در مقطع دکترا اشاره کرد. مشارکت در چاپ 22 مقاله و تالیف دو عنوان کتاب با موضوع «آموزش به والدین در بیماری های شایع کودکان» و «مراقبت از کلستومی و ایلئوستومی» و ثبت یک اختراع از دیگر افتخارات این عضو هیات علمی جوان دانشگاه می باشد. پایگاه خبری وب دا در راستای انجام مصاحبه و آشنایی بیشتر با اساتید جوان هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، گفتگویی با این پرستار و نخبه جوان داشته است که شرح آن را در ادامه می خوانید:

وب دا:ضمن سپاس از حضورتان در این گفتگو، لطفا در ابتدا بیوگرافی مختصری از خود عنوان بفرمایید؟

من دکتر زهره پوراسماعیل عضو هیات علمی گروه فوریت های پزشکی دانشکده پرستاری و مامایی مشهد هستم. در بهمن ماه 1368 در شهر مشهد متولد شدم. تحصیلات دوره ابتدایی و راهنمایی را در مدرسه رسالت معلم ، دوره متوسطه را در دبیرستان صیرفی و پیش دانشگاهی را در عقیله بنی هاشم گذراندم و از بهمن سال 1387 تا 1391 به عنوان دانشجوی کارشناسی رشته پرستاری در دانشگاه علوم پزشکی مشهد مشغول تحصیل شدم. در ادامه، مهر ماه سال 1392 در مقطع کارشناسی ارشد رشته پرستاری در همین دانشگاه پذیرفته شدم و در سال 1396 هم در مقطع دکتری رشته پرستاری در دانشکده پرستاری مامایی دانشگاه مشهد پذیرفته و در سال 1402 رساله خود را دفاع کردم. از سال 1403 هم به عنوان عضو هیئت علمی مشغول به کار شدم.

وب دا: لطفا درمورد رشته پرستاری و ویژگی های آن مختصری توضیح بفرمایید؟

حرفه پرستاری یک رشته علمی است که با قبولی در مقطع کارشناسی می توان به آن ورود کرد و در دوره کارشناسی، دانشجویان دروس عملی و تئوری را به گونه ای آموزش می بینند که برای مراقبت حرفه ای و مستقیم از بیماران آماده شوند. دانشجویان این رشته با نحوه ی معاینات سیستم های بدن و نیز پاتوفیزیولوژی بیماری ها و مراقبت های پرستاری با تاکید بر فرایند، آشنا میشوند و در مقطع ارشد، می توانند در گرایش های پرستاری داخلی-جراحی، مراقبت های ویژه، سلامت جامعه، روان پرستاری، سالمندی، کودکان، پرستاری اورژانس، توانبخشی، مدیریت پرستاری و مراقبت های ویژه نوزادان ادامه تحصیل دهند. همچنین در مقطع دکتری در همین گرایش ها و یا گرایش های تخصصی دیگر با تاکید بر پژوهش های کمی و کیفی می توانند تخصص خود را ادامه دهند.

وب دا: لطفا از علاقه خود به رشته پرستاری و مراحل تحصیل در دانشگاه توضیح بفرمایید؟

در ابتدای قبولی در رشته پرستاری با توجه به شناختی که آن زمان از پرستاران در جامعه مطرح بود، علاقه ای به این رشته نداشتم اما پس از گذشت دو ترم تحصیلی و آشنایی با اساتید رشته پرستاری و شناخت این موضوع؛ که پرستاری حرفه ای علمی و تخصصی است نگرشم به این رشته تغییر کرد و سعی کردم در رشته خود بهترین باشم. به همین دلیل انجام طرح های پژوهشی و نگارش کتاب آموزش به والدین کودکان بیمار را با همکاری اساتیدم شروع کردم و پس از اتمام دوره کارشناسی، طرح خود را در بیمارستان دکتر شیخ شروع کردم و تجارب ماندگاری از کار در آن محیط برایم رقم خورد.

وب دا: در مورد پایان نامه ارشد خود که در پایگاه علمیISI منتشر گردید و همینطور عضویت در بنیاد علمی نخبگان توضیحاتی بفرماید؟

 در سال 1392 به دلیل قبولی در مقطع ارشد و با توجه به قوانین، ناگزیر به توقف طرح شدم و در دوره ارشد فعالیت های مربوط به آموزش به بیمار را با همکاری استادم خانم دکتر حشمتی ادامه دادم و پایان نامه ارشدم را نیز در زمینه آموزش به بیماران دارای استومی به انجام رساندم که ماحصل پایان نامه اختراع شبیه ساز فیزیکی-آموزشی استومی و مقاله ISI شد. پس از اتمام مقطع ارشد به مدت یکسال به عنوان مربی در گروه رشته پرستاری داخلی-جراحی فعالیت داشتم و در همین زمان به عنوان دانش آموخته برتر مشمول جوایز تحصیلی بنیاد ملی نخبگان شدم.

وب دا: در مورد ورودتان به مقطع دکترا و دستاورد رساله خود در این دوره توضیح بفرمایید؟

 در سال 1396 در مقطع دکتری پذیرفته شدم و با توجه به تجارب خود در بیمارستان دکتر شیخ، در زمینه راه اندازی کلینیک های پرستاری آموزش سلامت و با همکاری استاد راهنمایم خانم دکتر حشمتی که دبیرکمیته آموزش به بیمار دانشگاه هستند، رساله خود را  با عنوان "توسعه استانداردهای عملکردی آموزش به بیمار در کلینیک های سرپایی پرستاری" را انجام دادیم که حاصل این رساله هم دستورالعمل راه اندازی کلینیک های پرستاری آموزش سلامت بود و پس از ارسال به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با دستورالعمل پرستار پیگیر ادغام شد و به عنوان یک دستورالعمل جامع به کل کشور ابلاغ شد. همچنین استانداردهای حاصل از رساله که در سه بعد ساختار، فرایند و برایند نگارش شده بود به عنوان راهنمایی برای راه اندازی و ارزشیابی این کلینیک ها به وزارت بهداشت ارسال شد.

وب دا: نحوه ورودتان به عنوان عضو هیئت علمی در دانشگاه علوم پزشکی مشهد را بیان کنید؟

پس از پایان دوره دکتری، به مدت دو ترم تحصیلی به صورت حق التدریس با دانشکده پرستاری و مامایی همکاری داشتم و در طی این مدت در فراخوان جذب هیات علمی تعهد خدمت شرکت کردم که در تیرماه سال 1403 حکم شروع به کارم ابلاغ شد. در همین فاصله زمانی بیستمین فراخوان جذب هیات علمی پیمانی نیز اعلام شده بود که با توجه به مشمول بودن در این فراخوان شرکت کردم و در مهرماه سال 1403 پذیرفته شدم.

همچنین با توجه به اینکه عضو استعدادهای درخشان و بنیاد ملی نخبگان بودم، در طرح جهت نیز شرکت کردم. ( طرح جهت در حقیقت جذب هیات علمی خارج از فراخوان و ظرفیت موسسه است) و در بهمن ماه سال 1402 مدارک خود را در سامانه جذب بنیاد ملی نخبگان بارگزاری کردم که در طی چندین مرحله بررسی و ارزیابی انجام شد و نهایتا پس از قبولی در بیستمین فراخوان جذب هیات علمی، نتیجه نهایی طرح جهت در آذرماه سال 1403 اعلام گردید.

پذیرفته شدگان در این طرح، سهمیه ای مازاد برای جذب هیات علمی دریافت خواهند کرد که برای دانشگاه امتیاز خوبی است و این طرح برای من که در فراخوان جذب پیمانی پذیرفته شدم امتیاز خاصی نداشت ولی برای کسانی که در فراخوان شرکت نکرده اند، یا منتظر شرکت در فراخوان هستند راهکار خوبی است و یک روش کمک کننده  برای جذب در موسسه است.

وب دا: لطفا از فعالیت های آموزشی و پژوهشی خود توضیحاتی بیان نمایید؟

 من سابقه تدریس در دانشگاه آزاد اسلامی قوچان و مشهد را در دروس اصول و مهارتهای پرستاری، نشانه شناسی، گوارش، اورژانس های پرستاری، گزارش نویسی، تروما و...  دارم.  تاکنون در چاپ 22 مقاله مشارکت داشته ام که  8 مقاله در مجلات با نمایه ISI و پاب مد و مابقی اسکوپوس و علمی-پژوهشی هستند. دو کتاب با عناوین «آموزش به والدین در بیماری های شایع کودکان» و «مراقبت از کلستومی و ایلئوستومی» چاپ کرده ام و یک اختراع ثبت شده و چندین اختراع درحال ثبت دارم.

وب دا: حوزه های پژوهش و تحقیقاتی شما بیشتر در چه زمینه ای است، عنوان کنید؟

بیشتر پژوهش های من در زمینه آموزش به بیماران، آموزش به دانشجویان و کارکنان، کلینیک های پرستاری، مراقبت از استومی و مراقبت از  بیماری های مزمن و فوریت های پزشکی و پرستاری    می باشد.  

وب دا: لطفا از افتخارات و دستاورد های علمی که طی مدت تحصیل و کار در دانشگاه علوم پزشکی مشهد کسب کردید، توضیح بفرمایید؟

 در مقطع کارشناسی ارشد، پژوهشگر برتر دانشجویی در جشنواره پژوهش و فناوری دانشگاه در سال 1395 شدم و در چهارمین کنگره خودمراقبتی و آموزش به بیمار و اولین جشنواره ملی آموزش به بیمار عنوان پوستر برتر را کسب کردم. همچنین با ارائه نتایج فعالیت های شاخه دانشجویی "کمیته آموزش خودمراقبتی به بیمار و خانواده "دانشگاه در جشنواره شهید مطهری، در سال های 1394 تا 1396 به همراه تیم فعال و پویای این کمیته، توانستیم افتخار کسب کنیم.

 در مقطع دکتری نیز در دو سال پیاپی(سال 1400 و 1401) عنوان پژوهشگر برتر دانشجویی را کسب کردم و در رویداد "ایده پردازی نوآوران سلامت2 "در سال 1400 به همراه تیم شرکت کننده رتبه سوم را کسب کردیم.

وب دا: با توجه به فعالیت دانشگاه در سه حوزه آموزش، درمان و پژوهش حفظ ارتباط این سه حوزه از دیدگاه شما تا چه حد اهمیت دارد و اساسا آیا می توان این سه حوزه را اولویت بندی کرد؟

سه حوزه آموزش، درمان و پژوهش در تعامل با هم هستند. به نظر من حفظ و تقویت ارتباط این سه حوزه باید در اولویت های دانشگاه باشد،  اجرای موفق هیچ یک از این سه حوزه جدا از هم ممکن نیست و امکان اولویت بندی هم نیست و هر سه به یک میزان دارای اهمیت هستند. بخشی از افتخاراتی که به واسطه تیم آموزش به بیمار و خودمراقبتی دانشگاه کسب شده که من هم نقش کوچکی در این تیم داشتم به واسطه حفظ ارتباط این سه حوزه بوده است.

وب دا: نقش حمایتی خانواده را در پیشرفت تحصیلی خود چطور ارزیابی میکنید ؟

خانواده همیشه مشوق و حامی من برای ادامه تحصیل بودند، پس از ازدواج، همسرم با اینکه خودشان هم مشغول به تحصیل بودند بیشترین حمایت و همراهی را برای قبولی در مقطع دکتری و ادامه تحصیل داشتند. پس از به دنیا آمدن فرزندم؛ همسرم و خانواده با حمایت های دوچندان زمینه ادامه فعالیت و اشتغال را برایم فراهم کردند و جا دارد از زحمات ایشان قدردانی کنم. 

وب دا: چه توصیه ای برای افراد علاقه مند به رشته پرستاری دارید؟

به نظر من افراد برای ورود به هر رشته باید اطلاعات مربوطه را کسب کنند و با شناخت انتخاب رشته کنند. چراکه اگر شناخت صحیح از رشته داشته باشند بهتر می توانند مسیر موفقیت خود را ترسیم کنند. به دانشجویان هم توصیه می کنم از هر فرصتی برای یادگیری استفاده کنند، ذهن پرسشگر داشته باشند و به دنبال راهکار برای حل مسائل و مشکلات باشند و منتظر نباشند که دیگران شرایط مساعد برای کار و زندگی آنها را ایجاد کنند؛ چرا که در تحصیل، کار و زندگی با چالش هایی مواجه می شوند که ممکن است مسیر آنها را ناهموار یا طولانی کند. بنابراین در این شرایط نباید خسته شوند و منتظر کمک دیگران نباشد، خودشان برای ایجاد شرایط مطلوب تلاش کنند و امیدشان به حضرت حق باشد، در این صورت مطمئن باشند که خدا حتما تلاش هایشان را به ثمر خواهند نشاند.

وب دا: و سخن پایانی شما...

 در نهایت از همه عزیزانی که برای موفقیت در رشته پرستاری به من کمک کردند، چه کسانی که نقد کردند و با نقدشان زمینه اصلاح را برایم فراهم کردند، چه کسانی که با تشویق هایشان من را دلگرم به ادامه مسیر کردند، تشکر می کنم.