روانشناسان، با جان و دل به عمق روح انسان‌ها نفوذ می‌کنند تا مرهمی بر زخم‌های ناپیدای آنها باشند
مسئول واحد روانشناسی بیمارستان ابن‌سینا، ضمن گرامیداشت؛ روز روانشناس، بر جایگاه والای روانشناسان در جامعه تأکید و خاطرنشان کرد: روانشناسان افرادی هستند که با جان و دل به عمق روح انسان‌ها نفوذ می‌کنند تا مرهمی بر زخم‌های ناپیدای آنها باشند.
علی اسدی، که سابقه‌ی 26 سال فعالیت در فضای دانشگاه علوم پزشکی مشهد را داراست، در گفتگو با وبدا، “جامعه‌ی روانشناسان، را سنگ صبور و مرهمی بر زخم‌های ناپیدای جامعه دانست و تصریح کرد: روانشناس بودن یک شغل نیست، بلکه یک تعهد انسانی است؛ تعهد به شنیدن، فهمیدن و همراهی کردن .
مسئول واحد روانشناسی بیمارستان ابن‌سینا، مناسبت روز روانشناس را فرصتی مغتنم جهت معرفی ظرافت ها و پیچیدگی های کار روانشناسان و فعالیت‌های واحد روانشناسی مرکزآموزشی، پژوهشی و درمانی روان پزشکی ابن سینا و دکتر حجازی برشمرد و گفت: ورود به دنیای ذهنی مُراجعین، عموماً کاری پر ظرافت و پیچیده است و تنها ابزار مؤثر روانشناس، گوش دادن فعال، فهمیدن و نگاه کردن بدون قضاوت است.
اسدی ادامه داد: روانشناسان با مراجعینی درگیر هستند که نه زخم قابل دیدن دارند و نه علامت جسمی بارزی اما در عین حال درد دارند؛ دردهایی که ممکن است سال‌ها انباشته شده باشد، یا ناشی از آسیب‌هایی باشد که ریشه در سال‌های کودکی دارند. لذا وظیفه ما این است که نه تنها این دردها را بشنویم، بلکه با علم، مهارت و از همه مهم‌تر با انسان بودن‌مان به آنها کمک کنیم.
مسئول واحد روانشناسی بیمارستان ابن‌سینا، بر اهمیت حضور روانشناسان در بیمارستان روانپزشکی و امیدآفرینی آنها در بیماران تأکید کرد و افزود: در بیمارستان روانپزشکی، روانشناس نقش پررنگی دارد؛ جایی که هر گفتگو می‌تواند شروع یک تغییر بزرگ باشد و ما آموخته ایم که گوش بدهیم، همراه باشیم و امید را در دل کسی بیاوریم که شاید مدت‌هاست فراموشش کرده و در واقع در لحظه‌هایی که حرف زدن سخت است، این روانشناس است که مسیر را نشان می‌دهد.
اسدی در ادامه به معرفی واحد روانشناسی بالینی بیمارستان ابن‌سینا پرداخت و گفت: واحد روانشناسی بالینی با ۲۹ نفر روانشناس در بیمارستان ابن‌سینا در سه حوزه کودکان، بزرگسالان و سالمندان در حیطه بستری و سرپایی، با توجه به پرسش ارجاعی که از سوی روانپزشکان محترم مطرح می‌شود، فعالیت دارد.
کمک به تشخیص، ارزیابی و درمان؛ رسالت اصلی واحد روانشناسی
مسئول واحد روانشناسی بیمارستان ابن‌سینا، یکی از بخش‌های اصلی فعالیت واحد روانشناسی را کمک به تشخیص و ارزیابی برای انتخاب درمان درست و کمک به تیم روانپزشکی در تشخیص بهتر بیماری برشمرد و تأکید کرد: روانشناس همواره در کنار تیم درمان سعی دارد به جنبه‌های روانی و عاطفی بیماران توجه کند. گاهی یک همراهی ساده یا مشاوره کوتاه می‌تواند یک بیمار آشفته را آرام و امیدوار کند و به روند درمان و زندگی او را برگرداند.
اسدی افزود: روانشناس بالینی در محیط درمانی، یعنی مداخله به موقع در بحران‌های روانی، همراهی با بیماران بستری و حمایت از خانواده‌هایی که در شوک، اضطراب و یا سوگ هستند.
آموزش‌های روانشناختی؛ گامی در جهت توانمندسازی بیماران و خانواده‌ها
مسئول واحد روانشناسی بیمارستان ابن‌سینا، در ادامه به فعالیت‌های واحد روانشناسی این مرکز در حوزه آموزش روانی اشاره کرد و گفت: در حوزه آموزش روانی، همکاران واحد روانشناسی فعالیت دارند و آموزش‌های لازم را به بیماران و خانواده می‌دهند. این آموزش‌ها عمدتاً پس از طی مراحل درمانی در بخش و ثبات وضعیت روانشناختی بیمار ارائه می‌شوند و رئوس مطالب ارائه شده در این آموزش‌ها شامل؛ آشنایی با بیماری روانپزشکی و علل آن/ آشنایی با علائم بیماری، وراثت‌پذیری و پیش‌آگهی بیماری/ آشنایی با درمان‌های دارویی و روانشناختی/ عوارض جانبی داروها و نحوه مدیریت آنها/ مهارت برقراری ارتباط در خانواده بیمار مبتلا به اختلال روانپزشکی/ مهارت کنترل استرس در بیماران روانپزشکی/ مهارت کنترل خشم در بیماران روانپزشکی/مدیریت امور زندگی از قبیل ادامه تحصیل، ازدواج، مسائل اقتصادی و غیره/ تأثیر مصرف سیگار و مواد بر روند درمان بیماری روانپزشکی/ نحوه مدیریت افکار خودکشی و بحران‌ها در خانواده بیماران روانپزشکی/ مدیریت برچسب‌های ناشی از بیماری روانپزشکی/ بهداشت خواب در بیماران مبتلا به اختلالات روانپزشکی/ پیشگیری از عود و بستری مجدد بیمار/ لزوم ویزیت مداوم روانپزشک/ افزایش اضطراب و افسردگی؛ چالشی جدی در دنیای امروز، می باشد.
اسدی ضمن اشاره به افزایش سطح اضطراب و افسردگی در دنیای پرسرعت امروز، تأکید کرد: فشار کاری، بحران‌های وجودی و مشکلات روانشناختی، کیفیت زندگی را تهدید می‌کند و حضور و جایگاه روانشناس بیش از هر زمان دیگری اهمیت یافته است. لذا سلامت روان، مقدمه‌ای بر سلامت جامعه است.
برنامه‌های واحد روانشناسی در راستای کاهش آسیب‌های روانی
مسئول واحد روانشناسی بیمارستان ابن‌سینا همچنین به برنامه‌های این واحد و اهداف آن برای کاهش آسیب‌های روانی در جامعه اشاره کرد و گفت: برنامه‌ریزی برای کاهش آسیب، آگاهی، حمایت و آرامش، هدف اصلی ماست و افزایش آگاهی عمومی درباره سلامت روان، کاهش استیگما (انگ اجتماعی) و توانمندسازی خانواده‌های بیماران روان برای مدیریت بهتر شرایط روانی عزیزانشان، جزو چشم اندازهای فعالیت های ما محسوب می شود.
اسدی، با اشاره به برنامه‌های آموزشی و آگاهی‌رسانی این واحد نیز گفت: تولید محتوا تصویری و متنی (پادکست، کلیپ، پوستر) درباره مفاهیم پایه سلامت روان، شیوه‌های مقابله با بحران‌های روانی و حمایت از خانواده‌های درگیر، انتشار این محتوا در مدارس و فرهنگسراها، برگزاری کارگاه‌های رایگان حضوری یا آنلاین با موضوعات مدیریت استرس در خانواده بیماران روان، آشنایی با علائم اولیه اختلالات روانی، خود مراقبتی برای مراقبان بیمار و مقابله با انگ اجتماعی و ایجاد گروه‌های همیاری خانوادگی از جمله برنامه های واحد روانشناسی می باشد.
استیگما؛ مانعی در مسیر سلامت روان
مسئول واحد روانشناسی بیمارستان ابن‌سینا، در بخش دیگری از توضیحات خود به موضوع استیگما یا انگ اجتماعی اشاره و در تعریف این مفهوم گفت: استیگما یعنی برچسب زدن منفی یا نگاه قضاوت‌آمیز به افرادی که شرایط خاصی دارند و در همین راستا می توان انواع استیگما را به شرح زیر برشمرد:
اجتماعی: نگاه منفی و کلیشه‌ای جامعه به افراد دارای اختلال روان (مثال: فلانی افسرده است)
درونی: خود بیمار این نگاه را باور می‌کند و احساس شرم و بی‌ارزشی دارد (مثال: من بیمار روانم، پس به درد زندگی نمی‌خورم)
خانوادگی: خانواده‌ها هم از ترس قضاوت دیگران بیماری را پنهان می‌کنند و گاهی حتی بیمار را طرد می‌کنند.
اسدی در خصوص خطرات استیگما و راهکارهای آن هم گفت: استیگما باعث می‌شود افراد دنبال درمان نروند و یا درمان را رها کنند، در نتیجه بیمار احساس تنهایی می‌کند و خانواده دچار فرسودگی می‌شود، اما در مورد راهکارهای درمانی آن می توان گفت که آموزش عمومی، تجربه محور بودن (شنیدن روایت زندگی افراد بهبود یافته)، افزایش گفتگو درباره روان و رفتار مهربانانه، با احترام و بدون قضاوت برخورد کردن می تواند در رفع خطرات آستیگما مؤثر باشد.
