بهداشت و پیشگیری

رئیس گروه پیشگیری از بیماری های واگیردار معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد اظهار کرد: به دلیل طغیان بیماری سرخک در افغانستان، اتباع این کشور در گروه سنی نه ماهه تا 30 سال به صورت رایگان واکسن سرخک را دریافت می کنند.

دکتر زهرا نهبندانی، در گفتگو با وب دا با اشاره به اینکه بهترین اقدام در زمان طغیان بیماری، افزایش سطح ایمنی بدن با انجام واکسیناسیون است، خاطر نشان کرد: حداقل میزان پوشش واکسیناسیون در جامعه باید 95 درصد باشد.

وی ادامه داد: بنابراین اگر سطح پوشش واکسیناسیون کمتر از این مقدار باشد، احتمال طغیان بیماری وجود دارد؛ از همین رو کودکان زیر 5 سال با ملیت ایرانی اگر سابقه واکسیناسیون ناقص دارند نیز باید در اولین زمان نسبت به دریافت آن اقدام نمایند.  

رئیس گروه پیشگیری از بیماری های واگیردار معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با بیان اینکه بیماری های سرخک و سرخجه از بیماری های قابل پیشگیری با واکسن هستند که در سال های دور و قبل از کاربرد وسیع واکسیناسیون مرگ و میر و عوارض قابل توجهی در سلامت جوامع ایجاد می کردند، عنوان کرد: سرخک در کودکان زیر 5 سال و افراد با ضعف سیستم ایمنی با شدت بیشتری همراه است و  بیماری سرخجه در دوران بارداری می تواند عوارض غیر قابل جبران روی جنین ایجاد نماید.

وی ادامه داد: بیماری های سرخک و سرخجه دو بیماری ویروسی حاد هستند که از دیر باز به عنوان بیماری دوران کودکی شناخته می شوند.

دکتر زهرا نهبندانی بیان کرد: بعد از دورۀ نهفتگی که به طور معمول برای سرخک حدود 12-10 روز طول می کشد (این دوره می تواند 18-7 روز باشد) علائم مقدماتی شامل تب، خستگی، سرفه، آب ریزش از بینی و التهاب ملتحمه در افراد فاقد ایمنی به بیماری ظاهر می شود.

دکتر نهبندانی بیان کرد: در بعضی موارد ابتلا به بیماری سرخک باعث عوارض شامل اوتیت مدیا، عفونت گوش میانی، پنومونی، اسهال، تشنج ناشی از تب، و آنسفالیت می شود و عوارض کمتر شایع شامل سوءتغذیه، کاهش پروتئین، تشنج و صدمه مغزی است در صورتی که درمان بیماری به سرعت انجام نگیرد این عوارض می تواند منجر به مرگ در طی یک ماهه اول بعد از شروع راش شود.

وی افزود: میزان کُشندگی بیماری سرخک در کشورهای در حال توسعه در حدود 3 تا 5 درصد تخمین زده می شود و ممکن است در مناطق خاصی که بیماری در حالت اپیدمی است بیش از 10 درصد باشد. سوءتغذیه و بیماری های تضعیف کننده سیستم ایمنی عوامل خطری هستند که در عوارض و مرگ نقش دارند.

وی گفت: واکسن سرخک و سرخچه حاوی ویروس زندۀ ضعیف شده است. در بهترین حالت، آنتی بادی علیه سرخک؛ در تقریباً 85 درصد کودکان واکسینه شده در سن 9 ماهگی، 95 درصد کودکان واکسینه شده در 12 ماهگی و 98 درصد افراد واکسینه شده در 15 ماهگی ایجاد می شود.

قائم مقام معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد اظهار کرد: آرامش درون خانواده همراه با نظارت فعالانه والدین، نقش موثری در پیشگیری از گرایش نوجوانان به سوء مصرف مواد دارد.

دکتر سید کاظم فرهمند در گفتگو با وب دا با اشاره به اینکه گوش دادن به کودکان و نوجوانان، نخستین گام برای کمک به آن‏ها جهت رشد سالم و ایمن در برابر آسیب های اجتماعی است خاطر نشان کرد: حمایت عاطفی از فرزندان، شاد کردن فضای منزل، وضع مقررات و قوانین برای اجتناب از هر گونه مصرف مواد و آموزش مقاومت در برابر فشار منفی گروه همسالان ، از جمله راه های موثر در پیشگیری از گرایش نوجوانان به اعتیاد است.

وی افزود: والدینی که نسبت به مصونیت فرزندان خود دغدغه دارند همواره باید به این سوال ها پاسخ دهند: فرزندشان الان کجاست، چه کار می کند و با چه کسی است؟ فرزندانی که والدین آنها از محل حضور شان در بیرون از خانه مطلع هستند 37 درصد شانس کمتری در مصرف مواد نسبت به سایرین خواهند داشت.

وی  فقر اطلاعات، کنجکاوی‏های هدایت نشده، اضطراب و افسردگی، ضعف مبانی دینی، کمبود امکانات تفریحی، ضعف اعتماد به نفس، نگرش مثبت به مواد، مصرف مواد توسط والدین، وجود دوستان مصرف کننده مواد و عدم ارتباط موثر با والدین را از جمله عوامل گرایش افراد به مصرف مواد برشمرد و گفت: فرزندانی که عضو خانواده‏های نیرومند هستند، کمتر احتمال دارد با همتایان مصرف کننده مواد رابطه برقرار کرده یا تحت تاثیر آنان قرار گیرند.

 دکتر فرهمند تاکید کرد: عوامل سوق دهنده نوجوانان به سوی رفتارهای پرخطر اعتیاد به دلیل فقر مهارت لازم در آنان، فراتر از کنترل آنها می‏باشد،لذا لازم است به فرزندانمان مهارت های لازم را بیاموزیم.

وی آموزش مهارت های حل مساله، تفکر نقادانه، خلاقیت برای توانایی حل مساله، سازگاری اجتماعی و  تصمیم گیری منطقی را از مهم ترین عوامل پیشگیری از مصرف مواد در نوجوانان عنوان نمود.

دکتر فرهمند با تاکید بر اینکه سبک‏های ارتباطی پرخاشگرانه و سلطه پذیر زمینه را برای انحراف فرزندان و گرایش آنان به رفتارهای پر خطر مهیا خواهد ساخت به والدین توصیه کرد: از اعمال خشونت، نزاع، تنش، توهین، مقایسه، مجادله، تحقیر شخصیت، تهدید، سرزنش، عیب جویی، درگیری، کشمکش عاطفی و تنبیه فرزندان خودداری و با اصلاح روابط در منزل، نسبت به برقراری ارتباط سالم با فرزندان مبادرت کنید. 

وی همچنین به والدین توصیه نمود تصمیم گیری منطقی را به فرزندان خود آموزش دهید زیرا تصمیم گیری ‏های ناگهانی، مطیعانه، احساسی و اجتنابی از سوی نوجوانان، زمینه را برای انحراف آنان به سوی رفتارهای پرخطر فراهم خواهد ساخت.

قائم مقام معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد در ادامه ویژگی‏هایی همچون ستیزه جویی‏- پرخاشگری‏-دروغگویی‏- پوچ گرایی‏- روان پریشی و اضطراب را زمینه ساز مصرف مواد در نوجوانان بر شمرد و به خانواده ها توصیه کرد: در صورت بروز تغییرات عمده شخصیتی، رفتاری و جسمی در فرزندان نظیر اختلال تمرکز و تعادل، رفت و آمدهای مشکوک، دیر آمدن به منزل، کمبود انگیزش برای تحصیل و کار، اختلال در فعالیت های اجتماعی، فراموشی، افکار خودکشی، سرقت وسائل از منزل، پرخاشگری و خلق و خوی تهاجمی، پر تحرکی، بی‏قراری، کناره گیری شدید و انزواطلبی، از مشاوران و متخصصین کمک بگیرید.