استاد گروه مغز و اعصاب دانشگاه علوم پزشکی مشهد، با بیان اینکه سکته مغزی، عارضه‌ی خطرناکی است که در هر سن و زمانی قابل پیش بینی است اظهار کرد: بی حسی یا ضعف ناگهانی در صورت، دست یا پا و همچنین اختلال ناگهانی در تکلم و فهم، بینایی، حفظ تعادل و راه رفتن، سردرد شدید و ناگهانی از علائم اصلی سکته های مغزی است.
دکتر محمد فرجی راد در گفتگو با وبدا، از سکته های مغزی به عنوان یکی از پرعارضه ترین، امراض در جامعه یاد کرد و خاطر نشان کرد: سکته های مغزی از جمله بیماری هایی است که ناگهان رخ می دهد و همین ناگهانی بودنش به یک علامت تبدیل شده است، این بیماری یا بر اثر گرفتگی عروق مغز توسط رسوبات خون رخ می دهد و یا از طریق پارگی یکی از عروق مغز از سوی دیگر طب سنتی ایرانی مزاج اولیه مغز را سرد و تر می داند که با تغییرات غیر طبیعی مزاج، باعث افزایش احتمال ابتلا به سکته های مغزی می شود.
وی با بیان اینکه تومورها یا غده های مغزی نیز می توانند یکی از عوامل سکته های مغزی باشند تصریح کرد: تومور مغزی از نظر پزشکی یک ضایعه فضا گیر مغزی است، یعنی یک ضایعه از سلول های مغزی که ناهنجار شدند، حجم پیدا کردند و افزایش حجمشان باعث ایجاد توده ای شده که به آن تومور مغزی گفته می شود. اما چگونه و چرا این تومور مغزی بوجود می آید؟ پاسخ این است که مغز ما مثل سایر قسمت های بدن از سلول ( بعبارت فارسی یاخته) درست شده و در داخل سلول های ما دی اِن اِ (D.N.A) وجود دارد، در واقع DNA برنامه ریز و فرمانده کارها و فرایند سلولی است و به عبارتی سلول تحت فرمان DNA کار می کند. حال اگر در DNA اختلالی بوجود بیاید، دستورات دیگری صادر میشود و در نتیجه سلول های جدید و تازه تولید شده هم نافرمان میشوند، تکثیر می شوند و این افزایش حجم، باعث تخریب سلول های اطراف(چون که باید جا پیدا بکنند) و نیز باعث فشار و ناهنجاری های عصبی خواهد شد که اصطلاحا به این امر تومور مغزی(غده مغزی) می گوییم.
جراح مغز و اعصاب دانشگاه علوم پزشکی مشهد در ادامه با برشمردن علائم تومور مغزی گفت: تغییر شخصیت، اختلال خلقی و رفتاری، سردرد ، تشنج می تواند از نشانه های این بیماری باشد؛ هر چند که در سایر بیماری ها هم ممکن است چنین علائمی مشاهده و جهت جلوگیری و اشتباه در تشخیص، باید توجه ویژه و بطور دقیق بررسی شود. به عنوان نمونه در خصوص سردردی که مربوط به تومور مغزی است این نشانه که صبح ها سردرد بیشتر و خیلی شدید می شود و گاهی نصف شب فرد را بیدار می کند؛ در حالیکه تهوع و استفراغ دارد، این گونه سردردها باید جدی گرفته و جهت درمان به پزشک مراجعه شود.
دکتر فرجی راد همچنین گفت: تومورها برحسب لوکالیزاسیون یعنی جایگزینی شان علائمی ویژه دارند؛ مثلا اگر در نیم کره راست باشند، طرف چپ بدن فلج می شود یا اگر در مسیر عصب بینایی باشند، بینایی دچار اشکال و اختلال می شود، همچنین اگر از جوانب مغزی مثل آدنوم هیپوفیز ( تومور های خوش خیم غده هیپوفیز) باشد، اختلالات هورمونی ایجاد می کند و اگر آکرومگالی (بزرگی غیر عادی) پیدا کند، قیافه تغییر پیدا می کند. اگر هم در مسیر حفره میانی باشد، اختلال شنوایی ایجاد می کند. بنابراین هر کدام از این حواس پنجگانه که دچار اختلال شود باید به وجود ضایعه در آن مسیر فکر کنیم. وی این نکته را نیز متذکر شد که متاسفانه حس بویایی از جمله حس هایی است که چندان توجهی به آن نمی شود و در واقع فدا میشود؛ مثلا مریض مراجعه میکند در حالی که میگوید من 15 سال است که حس بویایی ندارم. بنابراین باید به تک تک حواس 5 گانه بیماران توجه شود.
وی با تاکید بر اینکه درمان قطعی تومورهای مغزی در کودکان نیز باید مورد توجه ویژه باشد افزود: اولین روشی که ما برای تشخیص در صورت حاد بودن استفاده می کنیم؛ سی تی اسکن مغزی است که خیلی آسان، راحت، سریع، کم هزینه و در دسترس است . در گام بعدی در صورت نیاز از ام آر آی(MRI) که خیلی دقیق تر، کم اشعه تر، غیرتهاجمی تر ولی در عین حال زمان بر و گران تر است می توان استفاده کرد. البته در گام اول سی تی اسکن مناسب است و کفایت می کند ولی اگر با آن به نتیجه مطلوب و دلخواه نرسیدیم، ام آر آی گزینه بعدی است و سپس سراغ پاراکلینک ها جهت آزمایش های دیگر میرویم و از روش های پت اسکن( توموگرافی تابش پوزیترون)، سی تی سیستوگرافی(روشی است برای مشاهده وبررسی مشکلات مثانه) و نوار مغزی برحسبِ نیاز و مورد احتیاط استفاده می کنیم.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد در خصوص انواع تومورهای مغزی و راه های درمان آن نیز گفت: معمولا دو نوع تومور مغزی داریم؛ 1. تومورهای اولیه مغز 2. تومورهای ثانویه مغز؛ تومور های ثانویه مغز یعنی در مغز هیچ مشکلی ندارد و در واقع تومور در یک جای دیگر از بدن ایجاد شده و بوسیله خون یا لنف ، مایع مغزی و نخاعی حرکت می کند و در مغز جایگزین می شود در نتیجه به آن تومور های ثانویه مغز یا متاستاز( ریشه دوانده، دگرنشینی یا فراگستری) می گوییم.
وی ادامه داد: اما تومورهای اولیه در خود مغز ایجاد می شوند و می توانند بصورت ثانویه در بیرون از مغز هم رشد کنند، به این متاستاز تومور مغزی به سایر قسمت ها می گویند. ولی از آنجا که مغز در بدن اولویت داشته و تغذیه و محیط مناسب دارد، تومورهای سایر قسمت ها، همه می توانند در مغز رشد کنند، در صورتیکه تومورهای خود مغز، نمی توانند در بیرون رشد کنند چون آن محیط را مناسب نمی دانند.
دکتر فرجی راد در خصوص درمان تومورهای مغزی نیز گفت: این درمان ها به 4 روش انجام می گردد؛1- جراحی 2- دارویی 3- رادیوتراپی یا پرتودهی 4- شیمی درمانی، که استفاده از هر کدام در جای خود کارآمد است.
وی خاطر نشان کرد: تومورهای مغزی همیشه بدخیم نیستند و با درمان مناسب و به موقع، بیمار طول عمر طبیعی خواهد داشت ضمن اینکه خود درمانی در مقابل علائم هشداردهنده ی تومور مغزی خطرناک است و باید از آن پرهیز کرد. همچنین توجه داشته باشیم که در درمان سکته مغزی در فاز حاد، زمان نقش اصلی را دارد و زمان 3ساعت اولیه از شروع سکته جهت درمان بسیار حیاتی و حائز اهمیت برای درمان بیمار است. در واقع درمان بهنگام و مناسب از عوارض ناگوار این بیماری جلوگیری خواهد کرد و بازتوانی، مراقبت، توانبخشی و انجام فیزیوتراپی برای بیمار مبتلا به این بیماری بسیارحائز اهمیت است. جهت پیشگیری از ابتلا به این بیماری هم توصیه می شود" اصلاح سبک زندگی با 6 روز ورزش در هفته و 15 دقیقه پیاده روی تند، کاهش استرس و اضطراب، خواب کافی، مناسب و با کیفیت، تغذیه سالم با کاهش مصرف( نمک، شیرینی جات و روغن های اشباع شده و حیوانی)، مصرف میوه و سبزی، کنترل فشار خون، کنترل قند خون، کنترل چربی خون، کاهش استفاده از انواع دخانیات و.....
فوق تخصص جراحی عروق مغزی و اعصاب دانشگاه علوم پزشکی مشهد همچنین گفت: سکته های حاد مغزی یکی از پرعارضه ترین بیماری ها در جامعه است که با استفاده از اورژانس پیش بیمارستانی(115) و بیمارستانی، می توانیم با کاهش زمان و خدمات وِیژه خیلی از عوارض را پیشگیری کنیم؛ بیمارستان حضرت قائم(عج) به عنوان سانتر مغز و اعصاب (کد 724) شرق کشور بصورت شبانه روز، در کنار بیمارستان های اکبر و امدادی(شهید کامیاب) آماده ارائه خدمات به همشهریان عزیز با خدمات پیشرفته و نوین با تعرفه دولتی است.
دانش آموخته ی دانشکده طب ایرانی و مکمل دانشگاه علوم پزشکی مشهد اظهار کرد: لیمو یکی از میوه‌های پرطرفدار و البته پرخاصیت است که از آن برای تهیه شربت، پخت غذا، ساخت لیموناد و سایر نوشیدنی‌ها استفاده می شود.
