پزشکی

مدیر پرستاری دانشگاه علوم پزشکی مشهد اظهار کرد: در سطح شهر مشهد 10مرکز ارائه مراقبت های بالینی و 90 مرکز مجوزدار مشاوره و مراقبت های پرستاری فعال و به شهروندان خدمات ارائه می دهند.

دکتر محمد صادقی، در گفتگو با وب دا با اشاره به اینکه 22 مرکز در شهرستانهای قوچان، چناران،گلمکان،سرخس، بردسکن، فریمان ،درگز، خواف، کاشمر و تایباد بطور فعال در ارائه مراقبت های پرستاری و بالینی در منزل در حال ارائه خدمت هستند، خاطر نشان کرد: مراکز مشاوره و ارائه مراقبتهای پرستاری ، بالینی در منزل به منظور ارائه مراقبت های بالینی و تامین مراقبت های پرستاری بر اساس نیاز بیماران طبق شرح وظایف و اختیاراتی که به آنها داده شده، پس از اخذ مجوز از دانشگاه علوم پزشکی مشهد  توسط افراد حقیقی یا حقوقی که پزشکان و پرستاران واجد شرایط و با صلاحیت هستند دایر می شوند.   

وی با بیان اینکه این مراقبت ها مجموعه ای از خدمات بالینی و پرستاری شامل فرد، خانواده و جامعه در سطوح مختلف از پیشگیری تا بازتوانی را شامل می شود، تصریح کرد:  با افزایش مبتلایان به بیماری های قلبی عروقی و مزمن و رشد جمعیت سالمندی و هزینه های بالا برای ارائه خدمات به این دسته از افراد، وجود این چنین مراکزی ضرورت می یابد.

دکتر صادقی با اشاره به اینکه روش پذيرش بيمار و مددجو از طریق ارجاع از مؤسسات بهداشتي درماني دولتي و خصوصي ، ارجاع از مطب پزشكان  و مراجعه مستقيم مددجو يا وابستگان وي همراه دستور پزشك معالج است، گفت: مركز موظف است در مورد درخواست بيمار يا وابستگان او جهت انجام خدمات پرستاري در منزل، قراردادي را كه حيطه عمليات مراقبتي و تعرفه و بهاي خدمات را مشخص مينمايد تنظيم و به امضاء طرفين برساند. 

وی تصریح کرد: ویزیت اولیه بیمار توسط پزشک در منزل، اقدامات اولیه درمانی زیر نظر و دستور پزشک، ارائه کلیه مراقبت ها و خدمات پرستاری در منزل، ارائه خدمات مشاوره ای، مراقبتی و آموزشی مرتبط با سلامت ، نگهداری از بیمار و سالمند در منزل ،  انجام اقدامات تشخیصی اولیه از جمله خدماتی است که مراکز مراقبت در منزل برعهده دارند.

مدیر پرستاری دانشگاه علوم پزشکی مشهد با بیان اینکه در راستای استفاده بهینه ﺍﺯ ﻇﺮﻓﯿﺖ این مراکز اقداماتی توسط دانشگاه علوم پزشکی مشهد  انجام شده است که از آن جمله می توان به اجراء فرآیند ارجاع بیمار از واحد تریاژ و بخش های بستری توسط واحد هوم کر بیمارستان ها به مراکز فوق جهت کاهش بار بیمارستان ها  اشاره کرد، گفت: اعلام لیست مراکز مشاوره و ارائه مراقبت های پرستاری در منزل به مدیرحوادث دانشگاه ، به روز رسانی  لیست مراکز مشاوره و ارائه مراقبت های پرستاری در منزل در سایت دانشگاه ، پیگیری شکایات بیماران از نحوه ارائه خدمت این مراکز ، انجام بازدیدهای  مدیریت پرستاری ومدیریت نظارت واعتبار بخشی دانشگاه از مراکز فوق از دیگر اقدامات دانشگاه علوم پزشکی مشهد در راستای استفاده بهینه از ظرفیت این مراکز است . 

 وی اظهار کرد: تعرفه و حق الزحمه خدمات این مراكز طبق دستورالعملها و تعرفه هايي است كه هر سال توسط وزارت و شورايعالي بيمه ابلاغ می شود.

عضو هیات علمی گروه سم شناسي باليني دانشگاه علوم پزشکی مشهد با بیان اینکه متادون، داروی جایگزین برای بیمارانی است که سابقه مصرف تریاک، شیره و کراک داشته اند، افزود: علائم مسمومیت با این بیماری می تواند شامل کاهش هوشیاری، کوتاه شدن تنفس و کوچک شدن مردمک های چشم باشد.

دکتر علی رضا قاسمي طوسي، در گفت و گو با وبدا پیرامون ماهیت داروی متادون و اثرات آن اظهار کرد: متادون یک داروی ماده مخدر صناعی است که در حال حاضر به صورت قرص های 20 40، 50 میلی گرم و آمپول و شربت، در مراکز بهداشتی و درمانی و بیمارستان ها موجود است. این ماده حتما باید توسط یک پزشک خبره و آگاه به فیزیولوژی تجويز و مصرف شود.

وی ادامه داد: این دارو، یک مسکن قوی بوده  که برای بعضی از دردهای بسیار پیشرفته و مقاوم به سایر داروها، در بیمارستان ها تحت نظر پزشک معالج تجویز مي شود و از همین رو مصرف کنندگان متادون باید مراقب مسموميت کودکان و سالمندان با اين دارو باشند.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: متادون، در برخی از مراکز درمان های نگهدارنده با مخدر(MMT) که در سطح شهر دایر است، به عنوان یک داروی جایگزین برای بیمارانی که سابقه مصرف تریاک، شیره و کراک و ... را داشتند ، تجویز و توصیه می شود و با توجه به این که متادون، دوز مصرفی خاص خود را دارد، لذا باید توسط یک پزشک تجویز شود و بیمار طبق دستور پزشک آن را مصرف کند.

 وی در خصوص خطر مسمومیت با این دارو نیز گفت: علائم مسمومیت با داروی متادون، زمانی ایجاد می شود که بیمار به اشتباه بیشتر از مقدار دوز تعیین شده، توسط پزشک، اقدام به مصرف آن کند. همچنین در برخی موارد مشاهده شده، که کودکی به اشتباه،  شربت یکی از اطرافیان را که در یخچال یا در دسترس بوده استفاده کرده و نیز  سالمندانی که دردهای پیشرفته و مقاوم  دارند، به دلیل فراموشی ممکن است این دارو را مصرف و دچار مسمومیت شوند.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، علائم مسمومیت با داروي متادون را کاهش هشیاری فرد، کوتاه شدن و کم شدن تنفس، کوچک شدن مردمک های چشم برشمرد و گفت: در حال حاضر، میزان مرگ و میر و معلولیت های ناشی از مسمومیت با متادون در بیمارستان ها وجود دارد که درصد زیادی از مسمومیت ها را به خود اختصاص داده است، لذا از مصرف خودسرانه آن و نيز شايعات افرادي که در علم پزشکي تخصصي ندارند، جدا خودداری شود.

وی تاکید کرد: در صورتي که در منزل عضوي، با  توصیه پزشک نیاز به مصرف این دارو دارد، جهت پيشگيري از مصرف و عدم مسموميت اطرافيان با آن، بايد دور از دسترس افراد، بالاي کمدها و قفسه هاي داراي قفل قرار داده، تا  امکان دسترسي کودک وجود نداشته باشد .

 فلوشيپ سم شناسي باليني دانشگاه علوم پزشکی مشهد خاطرنشان کرد: تحت هيچ شرايطي، نبايد داوري متادون را در یخچال نگهداری کرد و در صورتي که سالمندی در منزل با آنها زندگی می کند این داروها را دور از دسترس سالمندان عزیز قرار داده، که به صورت اشتباهی مصرف نکنند و حتما یک زمان و یک وقت مشخص را قرص یا شربت متادون به خودشان اختصاص دهند. جهت اقدامات اوليه براي فرد دچار مسموميت با داروي متادون، بايد بلافاصله بيمار را، به نزدیکترین مرکز درمانی منتقل کرده و ترجیحا با شماره گيري 115 اورژانس، فرد مسموم، سريع تر جهت درمان هاي پزشکي  به بیمارستان منتقل شود.

شايان ذکر است، بخش مسمومين بيمارستان کودکان اکبر (ع) براي پذيرش کودکان و نيز بيمارستان امام رضا(ع) براي  بزرگسالان دچار مسموميت، در شهر مشهد جهت ارائه خدمات تشخيصي، تخصصي و فوق تخصصي در خدمت بيماران است.

عضو هیئت علمی و فوق تخصص خون و سرطان بالغین در دانشگاه علوم پزشکی مشهد، ضمن مهم برشمردن نقش دخانیات در ابتلای افراد به بیماری سرطان گفت: مضرات قلیان کمتر از سیگار نبوده و حتی در مواردی می‌تواند بیشتر از آن نیز باشد.

دکتر محمد معینی در گفتگو با وب‌دا اظهار کرد: در حال حاضر متاسفانه شناخته شده‌ترین و موثرترین فاکتور خطر مرتبط با سرطان دخانیات است و البته خوشبختانه قابل کنترل‌ترین فاکتور شناخته شده نیز می‌باشد.

وی افزود: ما می‌دانیم که سرطان یک بیماری چند علتی است و یکی از موثرترین و شاید شایع‌ترین فاکتورهای خطری که در هر جای دنیا و در همه انواع سرطان‌ها نقش دارد،مصرف دخانیات می‌باشد.

استادیار دانشگاه علوم پزشکی مشهد همچنین گفت: خیلی از فاکتورهای دیگر در ارتباط با بیماری‌های سرطان را شاید نتوان کنترل کرد؛ مثل فاکتورهای ژنتیکی و یا محیطی که از جمله آن می‌توان به هوای ناسالم یا غذای نامناسب که مربوط به سبک زندگی افراد است اشاره کرد. اما در مورد مصرف سیگار و دخانیات، خوشبختانه کنترل آنها خیلی راحت‌تر است و هم به لحاظ صرفه‌جویی در اقتصاد خانواده، هم به لحاظ سلامت زندگی خود و هم اطرافیان می‌تواند حائز اهمیت زیادی باشد. در واقع می‌توان گفت هر فرد سیگاری، هم به خودش، هم به خانواده و هم اطرافیانش آسیب می‌زند، چون اطرافیانی که در کنار او زندگی می‌کنند از مضرات دود سیگار بی‌نصیب نیستند و اصطلاحا به عنوان سیگاری‌های دست دوم در معرض ابتلا به سرطان و سایر بیماری‌ها و حتی بیماری‌های غیر سرطانی هستند. پس چقدر خوب است که افراد سیگاری با کمک گرفتن از دوستان خانواده و مشورت با پزشک اقدام به ترک سیگار کنند.

وی با تاکید بر اینکه مصرف دخانیات منحصراً به معنای کشیدن سیگار نیست اضافه کرد: در اصطلاح انگلیسی وقتی می‌گوییم اسموکینگ مرتبط با سرطان است، این اسموک تنها به سیگار اشاره ندارد، بلکه هر نوع دخانیاتی که تنباکو را می‌سوزاند و سبب ایجاد دود می‌شود و همچنین محصولات ناشی از کربن و چوب را شامل می شود. عزیزان روستایی و افرادی که سن و سال بالایی دارند، اغلب قلیان چوب استفاده می‌کنند و معتقدند که این تنباکو نیست، اما باید بدانند که این قلیان چوب هم همان مضرات تنباکو را دارد.

فوق تخصص خون و سرطان بالغین خاطرنشان کرد: برخی افراد تصور می‌کنند که مصرف قلیان خطر کمتری نسبت به مصرف سیگار دارد که این هم تصور اشتباهی است و حتی در مواردی می‌توان گفت که مضرات قلیان خیلی بیشتر از سیگار است چون یک سرقلیان که فرد استفاده می‌کند، معادل یک تا 10 پاکت سیگار (بسته به اینکه تک نفره یا چند نفره استفاده شود) است.

 دکتر معینی در خصوص ارتباط آسیب ناشی از دخانیات با سرطان نیز گفت: این موضوع خیلی وابسته به زمان و شدت سیگار کشیدن است مثلاً فردی که یک پاکت سیگار را می‌کشد، نسبت به فردی که یک نخ سیگار می‌کشد قطعاً آسیب بیشتری به خود می‌زند. بنابراین ارتباط مستقیمی بین میزان مصرف سیگار و طول مدت مصرف آن با بحث سرطان‌ها است.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد همچنین با بیان اینکه یکی از شایع‌ترین سرطان‌های مرتبط با سیگار سرطان ریه است افزود: امروزه بر اساس همین فاکتور خطر، برای آن غربالگری‌های تعیین شده است که طی آن افرادی که عمدتاً بیش از ۲۰ پاکت سیگار در سال مصرف می‌کنند چنانچه بالای ۵۵ سال سن داشته باشند (55سال تا75سال ) مشمول غربالگری برای سرطان ریه هستند.

این موضوع نشانگر آن است که چقدر دخانیات می‌تواند آسیب‌زا باشد، لذا حتماً توصیه می‌شود اولاً افراد به سمت آن سوق پیدا نکنند و کسانی هم که در حال استفاده از آن هستند، با کمک اطرافیان و پزشک و البته با اراده قوی خود به سمت ترک سیگار حرکت کنند.

وی خاطرنشان کرد: در حال حاضر داروهایی در سطح کشور وجود دارد که می‌تواند موقتاً جایگزین نیکوتین شود (مثل آدامس نیکوتین یا برچسب نیکوتین) تا افرادی که قصد ترک سیگار دارند، با استفاده از این داروها بتوانند پروسه ترک سیگار را انجام دهند. همچنین داروهایی وجود دارد که وسوسه ذهنی فرد را از او می‌گیرد و به او کمک می‌کند که در دوران ترک به سمت مصرف مجدد سیگار سوق پیدا نکند.