پر
فشاری خون یکی از بیماریهای مزمن و غیر واگیردار است که به علت فقدان علامت بارز در مراحل اولیه و پیامدهای خطرناکش به قاتل خاموش معروف شده اما بطور میانگین از هر چهار فرد میانسال در جامعه یک نفر به این عارضه مبتلا است.
این در حالی است که به اعتقاد پزشکان نیمی از مبتلایان به پرفشاری خون از بیماری خود اطلاع ندارند اما خطرات و عوارضش آنها را تهدید می کند.
فشار خون نیرویی است که پس از پمپاژ اولیه قلب، توسط جریان خون به دیواره رگها وارد می شود تا این مایع حیاتی در رگهای سراسر بدن انتشار یابد. اگر این نیرو از حد طبیعی خود بیشتر شود و یا در طول زمان ثابت باقی بماند بدن انسان با مشکلات زیادی روبرو خواهد شد.
بر این اساس فشار خون بالا عامل اصلی در بیماریهای قلبی و عروقی، کلیوی، سکته مغزی و اختلالات چشمی به شمار می رود.
فشار خون و سکته های قلبی و مغزی
عضو هیات علمی گروه قلب و عروق دانشگاه علوم پزشکی مشهد اظهار کرد: بیش فشاری خون یکی از عوامل و فاکتورهای مهم در ایجاد بیماریهای قلبی و عروقی، سکته های قلبی و مغزی به شمار می رود.
دکتر محسن موهبتی چربی خون، چاقی و بی تحرکی، استعمال دخانیات، افسردگی و استرس را از دیگر عوامل ابتلا به بیماریهای قلبی ذکر و بیان کرد: بسیاری از مبتلایان به فشار خون از بیماری خود اطلاع ندارند. فشار خون بالا به خودی خود علامت ندارد و وقتی علائم آن پیدا می شود که منجر به گرفتگی عروق قلب، عوارض چشمی و یا کلیوی شده باشد.
وی ادامه داد: فشار خون یک بیماری مادام العمر است و درمان آن نیز طولانی مدت بوده و باید تا آخر عمر صورت گیرد.
اهمیت کنترل فشار خون
این متخصص بیماریهای قلب و عروق فشار خون را یکی از علائم حیاتی مهم توصیف و بیان کرد: اندازه گیری فشار خون می تواند مطالبه هر بیمار از پزشک خود باشد. تمام پزشکان در هر رشته تخصصی موظف هستند علائم حیاتی بیمار نظیر ضربان قلب و فشار خون را به ویژه وقتی بیمار درخواست کند حتما کنترل کنند.
وی افزود: افراد سالم بدانند حتی اگر هیچ علائمی نداشتند باید فشار خون خود را مرتب کنترل کنند. این کنترل به ویژه برای افراد بالای 30 سال سن بطور مستمر الزامی است.
دکتر موهبتی ادامه داد: تنشهای روزانه و استرس شغلی نیز در ایجاد فاکتورهای خطر بروز بیماریهای قلبی مانند بیش فشاری خون نقش دارند و می توانند فرد را مستعد سکته قلبی کنند. نیمی از سکته های قلبی پیش از بروز، علائم داشته اند که فردیا به آن بی توجه بوده و به پزشک مراجعه نکرده است.
عوامل موثر در ایجاد فشار خون بالا
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد نیز در این باره اظهار کرد:فشار خون نیرویی است که به علت پمپ خون در سراسر بدن توسط قلب بر دیواره شریانها وارد می شود. بر این اساس حداقل و حداکثر فشار خون طبیعی یک فرد بزرگسال به ترتیب 90 و 140 میلیمتر جیوه است.
دکتر حمیدرضا بهرامی به عوامل موثر در پرفشاری خون اشاره و بیان کرد: مصرف بی رویه نمک، چاقی، کاهش فعالیت بدنی، مصرف کم میوه و سبزی و رژیم غذایی کم پتاسیم از عوامل موثر در ایجاد فشار خون بالا به شمار می روند.
وی به ویژه نقش مصرف بی رویه نمک را در ایجاد فشار خون بالا 30 درصد اعلام و بیان کرد: 86 درصد ساکنان مناطق زیر پوشش دانشگاه علوم پزشکی مشهد در سطح خراسان رضوی به میزان کافی میوه مصرف نمی کنند، 54 درصد دچار اضافه وزن و چاقی بوده و 54 درصد نیز فعالیت لازم بدنی را ندارند.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد افزود: خودمراقبتی و غربالگری نقش بسزایی در کنترل فشارخون بالا و پیشگیری و مقابله با بیماریهای قلبی و عروقی دارد.
مصرف نمک دو تا سه برابر بیشتر از میانگین جهانی است
کارشناس مسئول بهبود و اصلاح تغذیه دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: مصرف نامعمول نمک یک عامل خطرآفرین در بروز پرفشاری خون و بیماریهای قلبی و عروقی محسوب می شود. با این وجود مصرف نمک در میان افراد جامعه بالا است بطوری که طبق بررسیها 56 درصد ساکنان خراسان رضوی سر سفره غذا از نمکدان استفاده می کنند.
دکتر زهرا اباصلتی افزود: بر اساس توصیه سازمان جهانی بهداشت حداکثر حجم مصرف روزانه نمک توسط یک فرد پنج گرم می باشد و این در حالی است که میزان مصرف نمک در خراسان رضوی و کشور دو تا سه برابر این استاندارد جهانی است.
وی به عوارض مصرف زیاد نمک بر سلامتی اشاره و بیان کرد: فشارخون بالا، سکته قلبی و بروز بیماریهای قلبی و عروقی، پوکی استخوان، سرطان معده و آسم از عوارضی هستند که به دنبال مصرف زیاد نمک ایجاد می شوند.
50 درصد مبتلایان از پرفشاری خود بی اطلاعند
قائم مقام بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد نیز گفت: بیماریهای قلبی و عروقی مهمترین عامل مرگ و میر در خراسان رضوی به شمار می روند که عوامل خطرآفرینی مانند فشار خون بالا نقش مهمی در ایجاد آنها دارند.
دکتر کاظم فرهمند افزود: این در حالی است که 50 درصد مبتلایان به بیش فشاری خون در ایران از بیماری خود خبر ندارند زیرا این بیماری علائمی ندارد لذا از آن به عنوان قاتل خاموش یاد می شود.
وی سبک زندگی سالم را از مهمترین راهکارهای پیشگیری بیماریهای قلبی و عروقی ذکر و بیان کرد: تغذیه صحیح، نخوردن غذاهای پرچرب، پرهیز از استعمال سیگار و داشتن فعالیتهای بدنی کافی نقش مهمی در کاهش و پیشگیری از بیماریهای قلبی دارند.
163 هزار فرد مبتلا به فشار خون بالا
مدیر گروه پیشگیری و مبارزه با بیماریهای دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: تغییر سبک زندگی موجب افزایش بروز بیماریهای غیرواگیر شده که یکی از آنها بیماری پرفشاری خون است.
دکتر محمدجعفر صادقی با استناد به پژوهشهای علمی 25 درصد ایرانیان را مبتلا به پرفشاری خون اعلام و بیان کرد: غربالگری بیماری فشار خون یکی از برنامه های دانشگاه علوم پزشکی مشهد برای گروههای سنی مختلف اعم از میانسالان، سالمندان و افراد بالای 30 سال است.
وی افزود: برنامه کنترل فشار خون افراد در خراسان رضوی برای مناطق روستایی از سال 1384 و در مناطق شهری از سال 1390 در حال اجرا است.
مدیر گروه پیشگیری و مبارزه با بیماریهای دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: به دنبال غربالگریهای انجام شده تاکنون 163 هزار فرد مبتلا به پرفشاری خون در مناطق زیر پوشش این دانشگاه در سطح استان خراسان رضوی شناسایی شده و تحت مراقبت هستند.
بر اساس اعلام سازمان انتقال خون خراسان رضوی، با توجه به سرد شدن هوا و کاهش مراجعه مردم نوعدوست به پایگاه های انتقال خون، ذخایر خونی استان رو به کاهش است.
