توسعه

مدیر آمار و فناوری اطلاعات دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: فعالان حوزه فناوری اطلاعات سلامت در بیمارستان‌ها از پیشگامان اصلی تحول در نظام سلامت کشور هستند.

به گزارش وب دا، مهندس احسان جلیلی‌هنرور در مراسم جشن گرامیداشت روز ملی فناوری اطلاعات سلامت و تجلیل از برترین‌های این حوزه در استان خراسان رضوی اظهار کرد:نیروهای فعال در حوزه فناوری اطلاعات سلامت از زحمتکش‌ترین و در عین حال کم‌ادعاترین گروه‌های حوزه درمان هستند. تلاش‌های مستمر و دلسوزانه این عزیزان، نقش مهمی در ارتقای کیفیت خدمات درمانی و تسهیل فرایندهای بهداشتی دارد.

وی با بیان اینکه هوشمندسازی نظام سلامت و دستیابی به فناوری‌های نوین یکی از نیازهای مبرم حوزه بهداشت و درمان است، افزود:قدردان زحمات همه همکاران حوزه فناوری اطلاعات سلامت هستیم. با تلاش خستگی‌ناپذیر این نیروهای متخصص، دانشگاه علوم پزشکی مشهد در سال‌های اخیر به موفقیت‌های بزرگی در زمینه توسعه زیرساخت‌های الکترونیک درمانی دست یافته است.

مدیر آمار و فناوری اطلاعات دانشگاه با اشاره به عملکرد سامانه‌های هوشمند درمانی اظهار کرد:سامانه سپید یکی از قوی‌ترین و به‌روزترین سامانه‌های فعال در حوزه سلامت کشور است که اطلاعات موردنیاز تیم درمان و مسئولان را با سرعت و دقت بالا در اختیار آنان قرار می‌دهد. این سامانه نقشی مؤثر در تسهیل تصمیم‌گیری‌های درمانی و بهبود کیفیت خدمات دارد.

وی خاطرنشان کرد:کارشناسان فناوری اطلاعات سلامت مسئولیت‌های مهمی از جمله جمع‌آوری و تحلیل داده‌های بهداشتی، مدیریت پایگاه‌های داده، تضمین امنیت اطلاعات بیماران، نظارت بر سامانه‌های اطلاعاتی و آموزش کارکنان درمانی در استفاده از این سیستم‌ها را برعهده دارند که نقش مستقیم در افزایش کارایی و کیفیت خدمات درمانی ایفا می‌کند.

در ادامه این مراسم، دکتر زهرا ابن‌حسینی، مسئول فناوری اطلاعات سلامت دانشگاه علوم پزشکی مشهد، با تبریک روز ملی فناوری اطلاعات سلامت، اظهار کرد:واحد فناوری اطلاعات سلامت دانشگاه از سال ۱۳۹۹ به‌صورت مستقل فعالیت خود را آغاز کرده و در راستای خدمت‌رسانی مؤثرتر، جذب نیروهای تخصصی و توسعه زیرساخت‌های فنی را در اولویت قرار داده است. تنها در سال ۱۴۰۴، ۲۴ نیروی جدید در این حوزه جذب شده‌اند.

وی افزود:در پنج سال گذشته اقدامات ارزشمندی در این واحد انجام شده است؛ از جمله طراحی فرم‌های مدیریتی بیماری کووید-۱۹، توسعه زیرساخت‌های سخت‌افزاری، تأمین ۷۰ سرور و ۴۰۰ دستگاه رایانه برای بیمارستان‌ها، آموزش تخصصی نیروها، راه‌اندازی سامانه سپید، نسخه‌نویسی الکترونیک، سامانه اطلاعات پرستاری و ایجاد شبکه اطلاعات سلامت با همکاری نظام پزشکی و پزشکی قانونی.

دکتر ابن‌حسینی با اشاره به نقش مؤثر این واحد در شرایط خاص گفت:در زمان جنگ ۱۲ روزه با رژیم غاصب و کودک‌کش صهیونیستی، مدل موفقی از آمادگی و پشتیبانی فناوری اطلاعات سلامت طراحی و اجرا شد که در بسیاری از نقاط کشور الگوی مؤثری برای مدیریت بحران بود.

وی بیان کرد:در سطح استان، بیش از هزار نفر در حوزه فناوری اطلاعات سلامت فعالیت دارند که ۷۰۰ نفر از آنان در بیمارستان‌های دولتی و ۳۰۰ نفر در مراکز خصوصی مشغول به کار هستند. برای تأمین نیاز استان، هنوز به ۳۰ تا ۴۰ درصد نیروی انسانی بیشتر در این حوزه نیاز داریم.

فناوری اطلاعات سلامت؛ پیوند میان علم پزشکی و تکنولوژی

در بخش دیگری از مراسم، دکتر رضا ایروانی، مدیر بیمارستان ابن‌سینا مشهد، اظهار کرد:کارشناسان فناوری اطلاعات سلامت نقش بسزایی در ثبت دقیق و به‌روز اطلاعات بیماران و ارتقای خدمات درمانی دارند. بسیاری از موفقیت‌های درمانی حاصل تلاش و پشتیبانی بی‌وقفه این نیروهای متخصص است.

وی افزود:با گسترش فناوری در عرصه بهداشت و درمان، نیاز به کارشناسانی با دانش فنی بالا بیش از گذشته احساس می‌شود. ترکیب علوم پزشکی با فناوری اطلاعات می‌تواند تحولی بزرگ در هوش مصنوعی سلامت، پزشکی از راه دور و بهبود کیفیت خدمات درمانی ایجاد کند.

تجلیل از برترین‌های فناوری اطلاعات سلامت در خراسان رضوی

در پایان این مراسم که با حضور بیش از ۵۰۰ کارشناس فناوری اطلاعات سلامت بیمارستان‌های استان برگزار شد، از ۱۰۲ نفر از برترین فعالان این حوزه تجلیل به عمل آمد؛از این میان، ۷۰ نفر از مراکز درمانی مشهد و ۳۲ نفر از شهرستان‌های استان خراسان رضوی بودند.

گفتنی است، از ۱۴ تا ۲۰ آبان‌ماه به‌عنوان هفته ملی فناوری اطلاعات سلامت نام‌گذاری شده است و۲۰ آبان (۱۱ نوامبر) نیز روز ملی و جهانی فناوری اطلاعات سلامت محسوب می‌شود.

همزمان با روز ملی آمار و برنامه‌ریزی، رئیس گروه آمار دانشگاه علوم پزشکی مشهد ضمن تبریک این روز، بر اهمیت جایگاه آمار در تصمیم‌سازی‌های نظام سلامت تأکید کرد و گفت: در حال حاضر، ۹ کارشناس آماری در گروه آمار دانشگاه علوم پزشکی مشهد مشغول به خدمت هستند.

دکتر امیرعباس آذریان در گفت‌وگویی با خبرنگار وب‌دا اظهار کرد: روز آمار فرصت ارزشمندی برای قدردانی از تلاش تمامی همکارانی است که بی‌وقفه در مسیر گردآوری، تحلیل و تفسیر داده‌ها فعالیت می‌کنند.وی افزود: آمار نه تنها ابزاری برای اندازه‌گیری و گزارش‌دهی است، بلکه زبان تصمیم‌سازی در نظام سلامت محسوب می‌شود.

رئیس گروه آمار دانشگاه علوم پزشکی مشهد خاطرنشان کرد: نیروهای آماری این دانشگاه با دقت، نظم و مسئولیت‌پذیری بالا، نقش مهمی در پشتیبانی از سیاست‌گذاری‌های علمی و اجرایی ایفا می‌کنند.

آمار؛ قلب تپنده مدیریت در حوزه سلامت

دکتر آذریان با اشاره به اهمیت واحد آمار در تمامی حوزه‌ها به‌ویژه حوزه سلامت، تصریح کرد:آمار، قلب تپنده هر نظام مدیریتی است و در حوزه سلامت، تصمیم‌گیری بدون داده معتبر و تحلیل دقیق، عملاً ممکن نیست.

وی افزود: واحد آمار، حلقه اتصال میان داده و تصمیم است و داده‌های آماری صحیح، مبنای برنامه‌ریزی برای بهبود کیفیت خدمات درمانی، تخصیص بهینه منابع، پایش عملکرد و حتی سیاست‌گذاری‌های کلان سلامت به‌شمار می‌آید.

لزوم نگاه راهبردی به توسعه زیرساخت‌های آماری

رئیس گروه آمار دانشگاه علوم پزشکی مشهد با اشاره به نیازهای اصلی این حوزه گفت: بزرگ‌ترین نیاز حوزه آمار، توسعه زیرساخت‌های نرم‌افزاری و نیروی انسانی متخصص است.انتظار ما از مسئولان، داشتن نگاه راهبردی به آمار و تقویت جایگاه آن در ساختار تصمیم‌سازی‌های دانشگاه است.

او خاطرنشان کرد: حمایت در زمینه آموزش، به‌روزرسانی سامانه‌ها و افزایش تعامل میان واحدهای اجرایی و آماری می‌تواند مسیر رشد و بهره‌وری را در سطح دانشگاه هموارتر کند.

ترکیب تخصصی کارشناسان گروه آمار مشهد

دکتر آذریان اظهار داشت: در حال حاضر گروه آمار دانشگاه علوم پزشکی مشهد دارای ۹ کارشناس فعال است که از این میان، پنج نفر دارای مدرک کارشناسی ارشد در رشته‌های آمار زیستی و انفورماتیک پزشکی و چهار نفر دیگر دارای مدرک کارشناسی در رشته‌های آمار، مدارک پزشکی و کامپیوتر هستند.

وی افزود: وجود این ترکیب تخصصی موجب شده است تا گروه آمار دانشگاه بتواند در تحلیل داده‌ها، پایش شاخص‌ها و پشتیبانی علمی از تصمیم‌گیری‌های مدیریتی، نقش مؤثری ایفا کند.

رئیس گروه آمار دانشگاه علوم پزشکی مشهد با اشاره به اقدامات انجام‌شده در سال‌های گذشته، گفت:یکی از مهم‌ترین دستاوردهای گروه آمار، توسعه دشبوردهای سیگما بوده است که توانسته در سطوح مختلف مدیریتی جایگاه خود را تثبیت کند و اثربخشی قابل‌توجهی در حوزه‌های درمان، آموزش و توسعه دانشگاه داشته باشد.

وی ادامه داد: در ادامه این مسیر، هدف ما ارائه دشبوردهای پیشرفته‌تر و بهره‌گیری بیشتر از اطلاعات و فرم‌های آماری جمع‌آوری‌شده در سطح کل دانشگاه است.

دکتر آذریان تأکید کرد: داده‌های آماری در سطح دانشگاه توسط بیش از ۹۰ رابط آماری گردآوری می‌شود و خوشبختانه در تمامی حوزه‌های کاری دانشگاه، امکان جمع‌آوری آمارهای دقیق و تحلیل‌پذیر فراهم است.

رئیس گروه آمار دانشگاه علوم پزشکی مشهد در پایان خاطرنشان کرد: آمار، زیربنای تصمیم‌سازی علمی و مدیریتی در حوزه سلامت است و با توسعه زیرساخت‌های فناورانه، آموزش تخصصی و تعامل میان واحدهای اجرایی، می‌توان آینده‌ای هوشمندتر و مبتنی بر داده برای نظام سلامت رقم زد.

معاون توسعه مدیریت و منابع دانشگاه علوم پزشکی مشهد در دیدار با دکتر ظهوریان، نماینده مردم مشهد و کلات در مجلس شورای اسلامی، بر ضرورت اصلاح سرانه سلامت این کلان‌شهر تأکید کرد و گفت: با وجود جمعیت بالای تحت پوشش، سرانه سلامت مشهد هنوز از میانگین پایین‌تر است.

به گزارش وب‌دا، در این دیدار ، دکتر مسلم، معاون توسعه مدیریت و منابع دانشگاه علوم پزشکی مشهد، با اشاره به کمبود سرانه سلامت در شهر مشهد اظهار کرد: بر اساس آمار رسمی، سرانه خدمات سلامت در شهر مشهد حدود ۵۰۰ هزار تومان کمتر از میانگین کشوری است که این اختلاف معادل بیش از پنج‌هزار میلیارد تومان در بودجه سالانه دانشگاه است.

وی افزود: با توجه به حجم بالای مراجعات درمانی از سراسر استان و حتی استان‌های هم‌جوار به مشهد و حجم بالای اتباع مجاز و غیر مجاز، استمرار این وضعیت موجب فشار مضاعف بر زیرساخت‌ها و کارکنان نظام سلامت خواهد شد و می بایست در بودجه ۱۴۰۵ اصلاح شود.

دکتر مسلم ضمن قدردانی از همراهی نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی، گفت: اصلاح سرانه سلامت مشهد نه تنها مطالبه دانشگاه بلکه خواسته منطقی مردم این شهر است. امیدواریم با پیگیری دکتر ظهوریان و دیگر اعضاء مجمع نمایندگان استان در کمیسیون‌های تخصصی مجلس، این موضوع در لایحه بودجه سال آینده لحاظ شود.

در ادامه، دکتر ظهوریان، نماینده مردم مشهد و کلات در مجلس شورای اسلامی، با تأکید بر اهمیت عدالت در توزیع منابع سلامت، اظهار داشت که موضوع سرانه سلامت مشهد از طریق مجلس و نهادهای مرتبط پیگیری خواهد شد تا زمینه‌ی تأمین اعتبارات عادلانه و متناسب با جمعیت واقعی این کلان‌شهر فراهم شود.

مدیر آمار و فناوری اطلاعات دانشگاه علوم پزشکی مشهد، گفت: در برنامه‌های این حوزه مدیریتی بر استفاده از ابزارهای هوشمند و ظرفیت هوش مصنوعی به‌طور ویژه تأکید شده است.

به گزارش وب دا، مهندس احسان جلیلی‌هنرور در این همایش اظهار کرد: نگاه ما به آمار و داده‌های آماری این است که فعالیت‌ها باید کمک‌کننده به همکاران و همراه با بالاترین بهره‌وری باشد.

وی تصریح کرد: در حوزه آمار، افراد زیادی در سطح دانشگاه در حال فعالیت هستند و برای یکپارچه‌سازی برنامه‌های آماری، سامانه سیگما فعال شده تا ادغام داده‌ها در قالب یک پلتفرم واحد و جامع صورت گیرد و تمامی اطلاعات موردنیاز مدیران در دسترس باشد.

مدیر آمار و فناوری اطلاعات دانشگاه علوم پزشکی مشهد با بیان اینکه در گروه آمار این دانشگاه، پایش لحظه‌ای مورد تأکید ویژه قرار گرفته است، افزود: هدف از این اقدام، جلوگیری از انتشار اطلاعات نادرست در صفحات مدیریتی و در عین حال حفظ محرمانگی داده‌ها و بهره‌گیری از ابزارهای هوشمند و ظرفیت هوش مصنوعی است.

مهندس جلیلی‌هنرور خاطرنشان کرد: با وجود ثبت اطلاعات آنلاین در سامانه مربوطه، هنوز در برخی بخش‌ها ثبت دستی دیده می‌شود که فاقد مبنای علمی و گاه همراه با خطاهای آماری است. از کلیه واحدهای زیرمجموعه در تمامی معاونت‌ها و شبکه‌ها می‌خواهیم ثبت اطلاعات را فقط از طریق سامانه سیگما انجام دهند.

وی ادامه داد: در حال حاضر داشبوردهای اصلی در معاونت‌ها و مدیران ستادی شامل ۹ مورد در حوزه مدیران ارشد، ۴۰ مورد در حوزه درمان، ۹ مورد در حوزه توسعه، ۵ مورد در حوزه بهداشت و ۸ مورد در حوزه معاونت پژوهش است.

جلیلی‌هنرور افزود: سامانه سیگما از سال گذشته فعال شده و آموزش‌های لازم نیز ارائه گردیده است. اکنون پس از گذشت یک سال از فعالیت آن، به دنبال ارزیابی عملکرد و بررسی اقدامات صورت گرفته هستیم.

اجرای برنامه سیگما با هدف حرکت در مسیر پیشرفت، از پیشینه تا آینده‌ای داده‌محور

دکتر امیرعباس آذریان، رئیس گروه آمار دانشگاه علوم پزشکی مشهد، گفت: دشبوردهای آماری در سال ۱۳۹۸ فعال شد و همزمان با بحران کرونا، داده‌های آماری کووید-۱۹ را پوشش داد و پس از آن، فعالیت‌ها طبق جدول برنامه‌ریزی‌شده ادامه یافت.

وی افزود: در عصر حکمرانی داده‌ها و با فعالیت سامانه‌های عملیاتی متنوع در حوزه‌های مختلف دانشگاه، نیاز به یک پلتفرم جامع احساس شد تا مدیران بتوانند با اشراف بر داده‌ها و رصد روند تغییرات، تصمیمات دقیق‌تری اتخاذ کنند.

دکتر آذریان تأکید کرد: گزارش‌های پراکنده سامانه‌ها پاسخگوی نیاز مدیران نیست و ضرورت وجود سامانه‌ای جامع برای تجمیع گزارش‌های مدیریتی و آماری در تمام حوزه‌ها بیش از پیش احساس می‌شود.

او ادامه داد: گروه آمار دانشگاه از سال ۱۳۹۳ با ارائه دشبوردهای آماری وارد این مسیر شد و سیگما جدیدترین نگارش این سامانه است که هم‌اکنون در اختیار مدیران دانشگاه قرار دارد.

رئیس گروه آمار همچنین در خصوص «سیمای سلامت استان» گفت: دانشگاه علوم پزشکی مشهد متولی جمع‌آوری آمار سلامت بیش از ۷ میلیون نفر جمعیت استان است و باید با همکاری شش دانشگاه علوم پزشکی دیگر، سازوکاری دقیق برای ثبت به‌موقع شاخص‌های سلامت فراهم شود.

وی افزود: در ایام خاص مانند نوروز، دهه پایانی ماه صفر و نیز دوران پاندمی کرونا، گروه آمار دانشگاه با ارائه گزارش‌های روزانه از وضعیت استان نقش مهمی در مدیریت بحران ایفا کرد.

نیاز به نهادینه‌سازی فرهنگ تصمیم‌گیری داده‌محور در دانشگاه‌های علوم پزشکی

دکتر خلیل کیمیافر، عضو کمیته تخصصی آمار و اطلاعات دانشگاه علوم پزشکی مشهد، بیان کرد: تصمیم‌گیری کارآمد در نظام سلامت نیازمند داده‌های دقیق و تحلیل‌شده است.

وی افزود: در دنیای امروز حجم عظیمی از داده‌ها در حوزه‌های بهداشت، درمان، آموزش و منابع انسانی تولید می‌شود و استفاده از دشبوردهای اطلاعاتی برای مدیران حیاتی است.

او با تأکید بر لزوم توسعه زیرساخت‌های داده‌ای و حرکت از «گزارش‌محوری به بینش‌محوری»، گفت: هدف، تقویت شفافیت، پاسخگویی و کارایی نظام سلامت از طریق تحلیل‌های آماری معتبر است.

دشبوردهای آماری؛ نبض تپنده مدیریت بیمارستانی

دکتر حسین محسن‌زاده، معاون توسعه مدیریت و منابع مرکز آموزشی، پژوهشی و درمانی حضرت قائم (عج)، تصریح کرد:داده‌های سازمان زمانی ارزشمند هستند که به اطلاعات تصمیم‌ساز برای مدیران تبدیل شوند.

وی افزود: دشبوردها آینه تمام‌نمای داده‌های سازمانی‌اند که اطلاعات را به نماهای بصری قابل ارزیابی تبدیل کرده و کیفیت مراقبت، بهره‌وری منابع و تصمیم‌گیری استراتژیک را بهبود می‌بخشند.

او توضیح داد: در گذشته پایش شاخص‌های عملکرد بیمارستان دستی بود و با خطا همراه، اما با راه‌اندازی سامانه الکترونیک و دشبورد تحلیلی، شاخص بهداشت دست به‌صورت برخط پایش می‌شود.

هوشمندسازی مدیریت بیمارستانی؛ گامی مؤثر در توسعه نظام سلامت

دکتر سیدرضا احمدی، معاون سلامت مرکز آموزشی، پژوهشی و درمانی حضرت قائم (عج)، گفت:جهان امروز، جهان سرعت و هوشمندسازی است. تجارب جهانی استفاده از هوش مصنوعی در بیمارستان‌ها نشان‌دهنده ارتقای کیفیت خدمات و ایمنی بیماران است.

وی تأکید کرد: با تکیه بر دانش و تخصص داخلی، می‌توانیم در مسیر بیمارستان هوشمند گام برداریم و الگویی موفق برای دیگر مراکز درمانی باشیم.

اثربخشی دشبورد برخط ماندگاری بیمار در اورژانس بیمارستان اکبر

رضا خان‌پور، کارشناس فناوری اطلاعات بیمارستان اکبر، گفت:در سال ۱۴۰۲ با افزایش پیک بیماران، اقدامات مختلفی انجام شد اما مشکل پابرجا ماند. در فروردین ۱۴۰۳ ساختار بیمارستان اصلاح شد و دشبورد ماندگاری بیماران طراحی گردید.

وی افزود: این دشبورد باعث کاهش بار کاری کارکنان اورژانس و افزایش رضایت بیماران شد و گامی مؤثر در برقراری عدالت در خدمات‌رسانی بود.

سارا بابایی، کارشناس مسئول آمار معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی مشهد، اظهار کرد:دستیابی به آمار دقیق و لحظه‌ای همواره دغدغه اصلی ما بوده است. بر همین اساس، شیوه‌نامه‌ای برای اصلاح ساختار مراکز درمانی تدوین شد تا داده‌ها از HIS به سامانه‌های آماری منتقل شوند و در قالب دشبوردهای مدیریتی مورد استفاده قرار گیرند.

الهه پوراحمدی، کارشناس اقتصاد درمان معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی مشهد، گفت:دشبوردهای اقتصاد درمان با هدف پایش شاخص‌های عملکردی در دو سطح بیمارستان و دانشگاه طراحی شده‌اند و به مدیران امکان تحلیل بلادرنگ شاخص‌های اقتصادی را می‌دهند.

وی افزود: نتایج استفاده از این سامانه شامل کاهش هزینه‌های غیرضروری، افزایش بهره‌وری و بهبود کیفیت خدمات درمانی است.

تکتم اعتضادی، مسئول کنترل عفونت بیمارستان اکبر، گفت:بهداشت دست از مؤثرترین راهکارها در پیشگیری از عفونت‌های بیمارستانی است. با راه‌اندازی سامانه الکترونیک و دشبورد تحلیلی، امکان پایش برخط این شاخص فراهم شده و دقت داده‌ها افزایش یافته است.

محبوبه حاجی‌زاده، معاون مدیریت امور هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، اظهار کرد:مدیریت هیأت علمی نیازمند اطلاعات دقیق از توازن نیروها، هرم علمی و نیاز گروه‌هاست. ایجاد بستر الکترونیک برای نمایش برخط این اطلاعات، از تصمیم‌گیری‌های اشتباه جلوگیری می‌کند و به بهره‌وری منابع انسانی کمک می‌نماید.

تکتم اکبری، مسئول واحد آمار مدیریت حوادث و فوریت‌های پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، گفت:پراکندگی داده‌ها در حوزه اورژانس پیش‌بیمارستانی، ضرورت یکپارچه‌سازی اطلاعات را ایجاب کرد. در این راستا، اتوماسیون آماری با هدف افزایش بهره‌وری، کاهش خطا و بهبود فرآیند تصمیم‌گیری اجرا شد.

همایش «سامانه‌های آماری و سلامت داده‌محور» دانشگاه علوم پزشکی مشهد، نمادی از حرکت هوشمندانه نظام سلامت کشور به سمت مدیریت مبتنی بر داده است. سامانه سیگما و دشبوردهای تحلیلی این دانشگاه، اکنون به عنوان زیرساخت‌های تصمیم‌سازی علمی، در مسیر تحقق بیمارستان‌های هوشمند و نظام سلامت داده‌محور گام برمی‌دارند.