بهداشت و پیشگیری

مدیر جوانی جمعیت، خانواده و مدارس دانشگاه علوم پزشکی مشهد اظهار کرد: خدمات مشاوره فرزند آوری  در سال گذشته به 208 هزار و 560 نفر از بانوان همسردار تا سن  54 سالگی ارائه شده است تا در صورت تمایل اقدام به فرزند آوری کنند.

دکتر محمد احمدیان، در گفتگو با وب دا با اشاره به اینکه ترغیب به فرزند آوری یکی از مهمترین رویکردهای بهداشتی در حوزه اجرای قانون جوانی جمعیت است، خاطر نشان کرد: از همین رو ضمن ارائه خدمات مشاوره ای هنگام ازدواج و قبل از تصمیم به فرزند آوری نکاتی به بانوان آموزش داده می شود تا بانوان با آگاهی از فرایند پیش رو و خدماتی که به آنان ارائه می شود اقدام به فرزند آوری کنند.

وی تصریح کرد: علاوه براین حوزه جوانی جمعیت، خانواده  ومدارس دانشگاه علوم پزشکی مشهد به 250 هزار و 82 زوج خدمات مشاوره هنگام ازدواج ارایه کرده است ، علاوه براین ارائه خدمات مشاوره فرزند آوري به 208هزار و 506  نفر از زنان 54-10 ساله همسردار  از دیگر خدمات این حوزه است.

دکتر احمدیان با اشاره به اینکه برای حفظ سلامت میانسال در سال گذشته  بیش از 384 هزار مراقبت ارایه شده است، گفت: 888 هزار غربالگري سرطان پستان زنان 69 تا30 سال و   772 هزار و 168  مراقبت دوران باروري و يائسگي زنان ميانسال ، 172هزار و 536 مراقبت سالمند توسط غير پزشک و 95 هزار و 141 مراقبت سالمند توسط پزشک  از دیگر خدمات این حوزه است.

مدیر جوانی جمعیت، خانواده و مدارس دانشگاه علوم پزشکی مشهد با بیان اینکه 841 هزار و 84 مورد غربالگري وتشخيص زودهنگام سرطان روده بزرگ در گروه سني 70تا50 سال و  انجام غربالگري، شناسايي و طبقه بندي سالمندان به تعداد 376هزار و 55 نفر از جمله خدمات این حوزه  است، بیان کرد:شناسايي 7 هزارو 480  سالمند بسيار پرخطر و 76 هزار و 184  سالمند پرخطر جهت بررسي نيازها و انجام اقدامات مورد نياز ، ارایه آموزش شيوه زندگي در دوران سالمندي به 121هزار و 227  نفر ساعت ، 94 درصد نوزادان متولد شده تحت مراقبت هاي نوزادي قرار گرفتند که از دیگر خدمات حوزه بهداشتی است.

وی با بیان اینکه 95  هزار کودک  6 ماه تا 60 ماه توسط پزشک معاينه شده اند ، ابراز کرد: در همین بازه زمانی یکساله 45.5 درصد كودكان 3 ساله غربالگري فشارخون شده اند ،  52 هزار نوزاد معادل 64 درصد از نوزادان توسط پزشک در 10 روز اول تولد ويزيت ،  علاوه براین 49 هزار نفر از كودكان 12 ماهه معادل 60 درصد از نظر تكامل غربالگري شدند.

دکتر احمدیان با بیان اینکه   49 هزار و 298  كودک تحت مراقبت كودكان زير پنج سال قرار گرفتند ، ابراز کرد:  بیش از 143 هزار  مراقبت پيش از بارداري، تشکیل پرونده برای 69 هزار و 927 پرونده دوران بارداری، 387 هزار و 283 مراقبت بارداری نیز برای مادران باردار انجام شده است.

وی با اشاره به اینکه 148 هزار و 472 مورد مراقبت بعد از زایمان برای مادران انجام شده است، گفت:  70هزار و 950  ويزيت پزشک در دوران بارداري، بیش از یک میلیون نوبت غربالگری علائم ویروس کرونا در بارداری برای مادران باردار انجام شده است.

مدیر جوانی جمعیت، خانواده و مدارس دانشگاه علوم پزشکی مشهد با بیان اینکه تزریق واکسن کرونا و واکسن آنفلولانزا نیز برای مادران باردار انجام شده است، گفت:  پايش نحوه اجراي دستورالعمل مراقبت و كنترل بيماري كرونا ويروس جديد در مدارس،  اجراي طرح غربالگري سنجش سلامت نوآموزان بدو ورود به دبستان از دیگر خدماتی است که توسط این حوزه ارایه می شود.

دکتر احمدیان گفت:  ارائه خدمات ارزيابي سلامت نوآموزان در شرايط بحران كرونا با هماهنگي اداره آموزش و پرورش استثنايي و اداره كل آموزش و پرورش ، اجراي برنامه غربالگري سلامت  دانش آموزان اتباع مهاجر فاقد كارت هويتي با مشاركت اداره كل آموزش و پرورش، اداره كل امور اتباع و ساير دستگاههاي ذيربط با نوبت دهي و رعايت دستورالعمل ارائه خدمات ارزيابي سلامت دانش آموزان اتباع مهاجر از دیگر خدمات این حوزه است .

وی با بیان اینکه انجام مراقبت311 هزار دانش آموز با انجام نوبت دهي و رعايت شيوه نامه هاي بهداشتي  و انجام مراقبت برای 149هزار جوان با انجام نوبت دهي و رعايت شيوه نامه هاي بهداشتي  و  آموزش 48هزار و 772 نفر  جوان با موضوع ازدواج سالم  در قالب2 همايش و يک كارگاه و 3479 جلسه آموزشي انجام شده است، گفت: آموزش 13 هزار  والد با موضوع ازدواج سالم درقالب 1 هزار و 194 جلسه آموزشي و توانمند سازي بیش از هزار بهورز و هزار و 459 مراقب سلامت و 471 نفر از کارکنان تحت پوشش  در خصوص مراقبت های بهداشتی را نیز می توان جزو خدمات این حوزه است.

مدیر سلامت محیط و کار دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: یکی از مهمترین موضوعات در محیط کار بحث کنترل مواجه شاغلان با موارد پرخطر و زیان آور بوده و کارفرمایان موظف هستند که سالی یکبار نسبت به معاینات شغلی کارگران خود اقدام نمایند.

دکتر فرشید وفا در گفتگو با وب دا، اظهار کرد: افراد زمان وسیعی از زندگی روزانه خود را در محیط‌های کاری می‌گذرانند و به همین جهت توجه به سلامت از شاغلان در صنوف و مشاغل مختلف اداری، صنفی، کارگاهی و غیره از اهمیت بالایی برخوردار است.

وی تصریح کرد: در هر شغل و حرفه‌ای نیازمند رعایت نکات مرتبط با حوزه طب کار و بهداشت حرفه‌ای هستیم تا سلامت فرد پایدار باشد، ما در مواردی که در امر حفظ سلامت خطرآفرین است باید دقت بیشتری در کاهش موارد زیان آور داشته باشیم.

مدیر سلامت محیط و کار دانشگاه علوم پزشکی مشهد با بیان اینکه روز 28 آوریل (8 اردیبهشت) به نام روز جهانی بهداشت محیط نامگذاری شده و علت این نامگذاری اهمیت موضوع سلامت در محیط‌های کار بوده است، خاطرنشان کرد: در دنیا روزانه 6500 نفر، ماهانه 195 هزار نفر و سالانه 2 میلیون و 300 هزار نفر در اثر حوادث ناشی از کار و یا بیماری‌های شغلی جان خود را از دست می‌دهند و این آمار بالا بر ضرورت و توجه هرچه بیشتر به موضوع سلامت افراد در محیط کار تأکید دارد، خوشبختانه با توجه به داشتن زیرساخت‌های لازم در حوزه بهداشت محیط و حرفه‌ای جزو کشورهای خوب هستیم و در وضعیت خوبی قرار داریم.

دکتر وفا افزود: ما بر ضرورت همکاری 3 جانبه دولت، کافرمایان و کارگران تأکید داریم تا عوامل فیزیکی، شیمیایی، میکروبی، بیولوژیکی و غیره تأکید داریم تا محیط کاری ایمن فراهم گردد و ما در سطح دانشگاه علوم پزشکی مشهد 95 کارشناس بهداشت حرفه‌ای داریم که فرآیند نظارت بر حُسن اجرای مسائل بهداشتی در محیط کار را بر عهده دارند.

وی با تأکید بر اینکه تعداد 73 هزار کارگاه و کارخانه در حوزه تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی مشهد داریم که 69 هزار مورد آن واحدهای کاری کوچک است، گفت: ما در واحدهایی با 20 تا 49 شاغل ایستگاه‌های به‌گر داریم و از هر کارگاه یک نفر آموزش‌های لازم را فرا می‌گیرد و این آموزش‌ها را به همکاران خود انتقال می‌دهد، برای واحدهای شغلی بالای 50 نفر خانه بهداشت کارگری با حضور کارشناس بهداشت حرفه‌ای داریم و ضمن انجام نظارت‌ها و آموزش‌های کامل، خدمات تخصصی‌تر ارائه می‌شود.

مدیر سلامت محیط و کار دانشگاه علوم پزشکی مشهد با ذکر این نکته که در مراکز بهداشت کار ،پزشک، پرستار و کارشناس دوره دیده داریم تا خدمات پیشگیری در حوزه طب کار را به شاغلان ارائه دهند، تأکید کرد: بر اساس قانون ماده 93 فصل چهارم قانون کار باید کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار داشته باشیم و در این خصوص نزدیک به 330 کارشناس بهداشت حرفه‌ای در بخش خصوصی داریم، ما تعداد 80 هزار و 443 واحد کاری در حوزه تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی مشهد داریم که 48 هزار واحد آن در شهر مشهد است.

دکتر وفا بیان کرد: یکی از فرآیندهای کاری دیگر در کنار دیگر موارد اشاره شده بحث کنترل مواجه شاغلان با موارد پرخطر و زیان آور بوده و کارفرمایان موظف هستند که سالی یکبار نسبت به معاینات شغلی کارگران خود اقدام نمایند و این افراد باید نزد پزشک متخصص طب کار، پزشکان عمومی دوره دیده مراکز بهداشت و مطب‌ها معاینه شوند.

وی خاطرنشان کرد: معاینات در 3 دسته بدو استخدام بر اساس قانون ماده 90 تأمین اجتماعی، معاینات ادواری و دوره‌ای سالی یک بار فصل 92 ماده چهارم قانون کار و معاینات اختصاصی (درخواست غرامت جهت ایجاد مشکل در حین کار) انجام می‌شود.

ادامه داد: اگر فردی دچار مشکل شده و یا اینکه بیماری‌ دارد و با تشخیص پزشک باید محل و یا ساعت کار خود را تغییر دهد کارفرما موظف است که طبق دستور پزشک اقدام نماید و در این خصوص نمایندگان و بازرسان بهداشت حرفه‌ای هم نظارت کامل را دارند.

مدیر سلامت محیط و کار دانشگاه علوم پزشکی مشهد اضافه کرد: همچنین برای گروه‌های خاص جامعه همچون مادران باردار تأکید شده که آن فرد نباید در محیط کاری‌ که حلال‌ها، بخارها و مواد شیمیایی قرار دارند  باشد زیرا هم برای مادر و هم برای جنین خطرناک است، موضوعی که در دستورالعمل‌های قانون جوانی و افزایش جمعیت هم بر آن تأکید شده است.

وی با اشاره به برنامه‌های در حال اجرا در موضوع سلامت کارکنان، بیان کرد: در مجموعه‌های اداری برنامه سلامت کارکنان را داریم و این برنامه با مشارکت واحدهای تغذیه، سلامت خانواده، سلامت روان و بیماری‌ها برگزار می‌شود و در قالب این برنامه آموزش‌های لازم به‌صورت آبشاری به تمامی کارکنان داده می‌شود.

مدیر سلامت محیط و کار دانشگاه علوم پزشکی مشهد در پایان گفت: هدف ما این است که با همکاری 3 جانبه دولت، کارفرمایان و کارگران علاوه بر کنترل عوامل خطر تهدیدکننده سلامت در محیط کاری، از به‌وجود آمدن هرنوع خطری در محیط شغلی جلوگیری نماییم و محیط کاری ایمنی داشته باشیم و متولیان نیز موظف به اجرای بندهای قانونی در این خصوص هستند.

مدیر پیشگیری و مبارزه با بیماریهای معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: سالانه حدود 38 هزار زوج متقاضی ازدواج از نظر تالاسمی در 22 مرکز مشاوره تالاسمی غربالگری می شوند.

دکتر ناصر امینی در گفتگو با وب دا با اشاره به فعالیت شبکه گسترده مراکز مشاوره ازدواج و آزمایشگاههای ژنتیک تشخیص پیش از تولد اظهار کرد: با اجرای برنامه غربالگری و پیشگیری از بیماری بتا تالاسمی ماژور، سالیانه از تولد حدود 24 مورد بیمار مبتلا در شهرستان های تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی مشهد جلوگیری می شود . میزان بروز این بیماری با اجرای این برنامه در سال های اخیر کاهش قابل توجهی داشته است.

وی با بیان اینکه به طور میانگین 5 درصد جمعیت ایران ناقل ژن بتا تالاسمی بوده و حدود 21 هزار بیمار مبتلا به تالاسمی ماژور در ایران ثبت شده است خاطر نشان کرد: شناسایی زوجین ناقل تالاسمی از سال 1376 همزمان با کل کشور با انجام آزمایش خون در مراکز خدمات جامع سلامت ویژه مشاوره تالاسمی در متقاضیان ازدواج آغاز شده و زوجینی که به عنوان ناقل و مشکوک تالاسمی شناسایی می گردند تحت مراقبت ویژه ی تالاسمی در مراکز خدمات جامع سلامت نزدیک محل سکونتشان قرار می گیرند.

مدیر پیشگیری و مبارزه با بیماریهای معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد با بیان اینکه بطور میانگین سالیانه 2 تا 3 مورد بیمار در سطح دانشگاه علوم پزشکی مشهد متولد می شود تصریح کرد: تالاسمی نوعی کم خونی ارثی است که بصورت صفت مغلوب از والدین به فرزندان منتقل می شود. ناقلین تالاسمی( تالاسمی مینور) فاقد علامت بوده و درمان خاصی نیاز ندارند ولی در صورتی که والدین هردو ناقل تالاسمی باشند در هربارداری احتمال تولد فرزند مبتلا به تالاسمی ماژور(شدید) یک چهارم میباشد.

دکتر امینی افزود: نگهداری ، اقدامات درمانی و مراقبت بیمار مبتلا به تالاسمی ماژور بسیار گران و پرهزینه است، لذا با هدف کاهش هزینه های گزاف و تامین سلامت افراد جامعه برنامه پیشگیری از بروز موارد جدید ، برنامه غربالگری و مراقبت زوجین ناقل تالاسمی در کل کشور در حال انجام است.

وی هدف از انتخاب روز جهانی تالاسمی را ارتقای آگاهی آحاد جامعه در مورد بیماری تالاسمی ماژور و روش های پیشگیری  از بروز این بیماری دانست و عدم توجه برخی خانواده ها به اهمیت آزمایش قبل از ازدواج و انجام ازدواج های غیررسمی را از مهم ترين دلایل به دنیا آمدن بیمار تالاسمی ماژور در ساليان اخير دانست.

مدیر پیشگیری و مبارزه با بیماریهای معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: بهترین روش پیشگیری از ابتلا به این بیماری انجام یک آزمایش ساده خون  پیش از عقد شرعی در آزمايشگاه هاي مراکز خدمات جامع سلامت است.

رئیس گروه آموزش و ارتقای سلامت معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد اظهار کرد: بیش از 193 هزار سفیر سلامت دانش آموزی در راستای مراقبت از سلامت خود و همسالان در مدارس استان فعالیت دارند.

دکتر محمد جعفر صادقی در "آیین اختتامیه هفتمین جشنواره سفیران سلامت دانش آموزی همزمان با هفته سلامت"خاطر نشان کرد: سفیران سلامت دانش آموز  با انتقال مفاهیم بهداشتی و تندرستی به همسالان و خانواده های خود در ارتقای سطح سلامت مدرسه، خانواده و جامعه نقش موثری ایفا می کنند.

وی تصریح کرد: رعایت بهداشت فردی، بهداشت اجتماعی، بهداشت روان، تغذیه صحیح و اصولی، تحرک بدنی و رعایت فرهنگ ترافیکی از جمله مواردی است که توسط سفیران سلامت مدارس آموزش و انتقال داده می شود.

رئیس گروه آموزش و ارتقای سلامت معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: سفیران سلامت دانش آموزی مروجین سلامت در مدرسه و جامعه محسوب می شوند و در جهت فراهم کردن محیطی سالم برای زندگی تلاش می کنند.

دکتر صادقی افزود: اين برنامه بر پايه رويكرد آموزش همسالان است كه يك برنامه منسجم به منظور ايجاد يك شبكه همسان موثر براي تشويق دانش آموزان در جهت ارتقاي سلامت آنهاست و اين فرصت را براي دانش آموزان مهيا مي كند كه آگاهي هاي لازم در خصوص موضوعات سلامت و محيط زيست با استفاده از ارزش هاي تعاملي و مشاركتي (بحث گروهي، كارگاه آموزشي، پانل، ايفاي نقش و ... ) راكسب و آن را به ساير همسالان منتقل كنند.

وی گفت: دانش آموزان در قالب برنامه سفیران سلامت با تقویت و ارتقای اطلاعات خود و نیز کسب مهارت‌های لازم و انتقال این آموزه‌ها به خانواده‌ها و دیگر افراد جامعه می‌توانند بازوان توانمند جامعه برای پیشرفت و توسعه باشند.