بهداشت و پیشگیری

رئیس گروه بیماری‌های واگیر دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: از ابتدای امسال تا کنون 38  بیمار مبتلا به HIV در مناطق زیر پوشش این دانشگاه شناسایی شده است و سالانه بین ۵۰ تا ۶۰ بیمار جدید اضافه می‌شود.

به گزارش وب دا، دکتر زهرا نهبندانی در نشستی‌ خبری با خبرنگاران، اظهار کرد: برنامه‌های هفته اطلاع‌رسانی ایدز از دهم آذر ماه آغاز شده و برنامه‌های حوزه HIV در طول سال به صورت مستمر اجرا می‌شود و در این هفته تاکید بیشتر در جهت اهمیت موضوع ایدز و انگ‌زدایی آن داریم.

وی تصریح کرد: در هفته گذشته همزمان با اجرای پویش دیابت و فشارخون، پویش ایدز را هم اجرا کردیم که بازخورد بسیارخوبی با همکاری اصحاب رسانه در جهت انگ‌زدایی از ایدز داشت و برنامه امسال با شعار "آگاهی و پیشگیری از ایدز و با عنوان من هم آزمایش HIV  می دهم"  به اجرا در آمد.

وی با بیان اینکه تا کنون 786 بیمار مبتلا به ایدز در مناطق زیر پوشش دانشگاه شناسایی شده است که 307 نفر از این تعداد فوت کرده اند و ۴۷۹ نفر و معادل ۶۱ درصد در حال درمان هستند؛ و خوشبختانه آمار دانشگاه علوم پزشکی مشهد به نسبت کشور بهتر بوده و با فوتی کمتر و تحت درمان بیشتر همراه بوده است.

دکتر نهبندانی با بیان اینکه بیشتر افراد شناسایی شده مبتلا به HIV در محدوده سنی  ۲۰ تا ۳۰ سال هستند، خاطرنشان کرد: در گذشته بیشترین مبتلاها و فوتی‌ها مردان بودند، اما در سال‌های اخیر روند افزایشی ابتلا و فوت را در زنان هم داشتیم.

وی با بیان اینکه از مجموع بیماران جدید شناسایی شده شش درصد به دلیل اعتیاد به مواد تزریقی، 54 درصد از طریق روابط جنسی ناسالم و ۴۰ دیگر هم نامشخص است، عددی که آمار کشوری به ترتیب ۱۲، ۵۴ و ۳۴ درصد بوده است و موارد انتقال مادر به کودک به صفر رسیده و با توجه مراقبت‌های دوره بارداری موردی از انتقال ویروس از مادر به جنین نداشتیم.

رئیس گروه بیماری‌های واگیر دانشگاه علوم پزشکی مشهد تاکید کرد: تست HIV در نهایت محرمانگی انجام می‌شود و پاسخ‌ها صرفاً به فرد تست دهنده اعلام می‌شود و ما اگر موضوعی برای پیگیری بیشتر باشد بلافاصله اقدام لازم را در بحث درمان خواهیم داشت، ایدز راه درمان دارد به شرط آنکه به‌موقع اقدام شود.

بیش از ۲۰ مرکز بهداشتی جهت انجام تست HIV در خراسان رضوی فعال است

در این نشست،  دکتر علی حسین‌پور، مسئول پیشگیری از ایدز و هپاتیت دانشگاه علوم پزشکی مشهد، بیان کرد: HIV اکنون درمان دارد، برخلاف گذشته که راه درمانی نداشت، درمان‌های موثری دارد که می‌تواند جلوی انتقال را بگیرد، اما علتی که افراد در زمان مناسب برای بررسی و درمان مراجعه نمی کنند، بحث انگ اجتماعی است.

مسئول پیشگیری از ایدز و هپاتیت دانشگاه علوم پزشکی مشهد با ذکر این نکته که اگر شناسایی بیمار مبتلا به ایدز در ابتدای کار باشد جلوی بسیاری مشکلات شدیدتر گرفته می‌شود و می‌توانیم اقدام موثرتری در امر درمان بیماری‌اش داشته باشیم، تاکید کرد: ما باید برای تحقق اهدافمان در این حوزه بیش از هرچیز دیگری روی موضوع انگ‌زدایی کار کنیم و در این خصوص برنامه‌ای را با همکاری بهزیستی برای حضور موثرتر گروه‌های هدف داریم.

دکتر حسین‌پور تصریح کرد: زنان و کودکان در برابر HIV آسیب‌پذیرتر هستند و درست است این گروه با دارو کنترل می‌شوند، اما اگر شناسایی نشوند با معضل تعداد بالای کودکان HIV مثبت مواجه خواهیم شد که با مشکلات درمانی مواجه خواهند شد.

وی خاطرنشان کرد: از عموم مردم می‌خواهیم جهت انجام تست رایگان ایدز به نزدیکترین مرکز بهداشت مراجعه کنند تا اگر مشکلی بود به‌موقع اقدام شود و از مشکلات بدتر همچون سرطان و تحمیل هزینه‌های مالی بیشتر برای بیمار و خانواده وی جلوگیری شود.

مسئول پیشگیری از ایدز و هپاتیت دانشگاه علوم پزشکی مشهد افزود: ما برای انجام تست HIV تعداد ۵ مرکز فعال در مشهد داریم و در شهرستان‌های استان هم یک مرکز فعال در این حوزه وجود دارد و مجموع این مراکز بیش از ۲۰ مرکز در سطح استان است.

انجام تست ایدز قبل از اقدام به بارداری و فرزندآوری در تولد یک نوزاد سالم و به‌دور از HIV موثر است

همچنین دکتر امین بجدی، عضو هیات علمی گروه عفونی دانشگاه علوم پزشکی مشهد هم در این نشست، گفت: عمده مبتلایان به ایدز مرتبط با موارد انتقال جنسی بوده و با وجود فرهنگ‌سازی‌های صورت گرفته در بحث انجام تست ایدز و رفتارهای پرخطر جنسی، به دلیل انگی که در جامعه به بیمار ایدزی زده می‌شود عدم مراجعه مطلوب گروه‌های هدف را به مراکز بهداشت داریم.

وی افزود: بیماری دیابت قابل درمان قطعی نیست، اما با کنترلی که می‌شود بیمار دچار آسیب نمی‌شود، موضوعی که در مورد بیماری ایدز هم صدق می‌کند و طبق آمارهای ثبت شده در نقاط مختلف جهان حذف ویروس را نداریم، اما به دلیل مصرف منظم دارو و اینکه تحت نظر پزشک بودند از انتقال بیماری به نسل‌های بعدی جلوگیری شده است.

عضو هیات علمی گروه عفونی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با اشاره به اینکه ما باید انتقال ایدز از مادر به کودک را ابتدا به حداقل و سپس به صفر برسانیم، بیان کرد: بهترین کار این است که تمامی مادران باردار تست ایدز بدهند و ایده‌آل آن این است که تست ایدز قبل از آغاز بارداری داده شود و سپس اقدام به فرزندآوری شود تا که دوره ۹ ماهه بارداری بی‌خطر سپری شود و یک نوزاد سالم و به‌دور از HIV به دنیا بیاید.

وی با ذکر این نکته که هیچگونه دغدغه‌ای در بحث خون‌های اهدایی اهداکنندگان خون در موضوع ایدز نیست، تاکید کرد: یکی از سوالاتی که از سوی عموم مردم در بحث ایدز مطرح است موضوع خون‌های اهدایی اهداکنندگان به نیازمندان به خون بوده و در این خصوص باید بگوییم که قبل از خونگیری ویزیت پزشک انجام می‌شود و اگر فرد اهداکننده موردی اعلام نکرد و یا اینکه پنهان کرد باز هم جای نگرانی نیست، چرا که خون دریافتی مورد آزمایش قرار بگیرد و اگر پاسخش منفی بود آن خون وارد چرخه تزریق به بیماران نیازمند می‌شود.

وی افزود: آخرین آمار مبتلایان به ایدز در جهان یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر بوده و میزان فوتی‌های آن ۸۰۰ هزار نفر بوده و ایده‌آل WHO در شناسایی ۹۵ درصد مبتلایان به ایدز بوده عددی که به همین میزان در درمان و درمان موثر و همچنین دوری از فوت ناشی از این بیماری موثر است و معتقدیم که اگر ۹۵ درصد محقق شود ۵ درصد باقی‌مانده هم به صفر خواهد رسید.

رییس گروه آموزش و ارتقای سلامت دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: حدود ۲۰۰ هزار خانوار معادل بیش از یک میلیون نفر از جمعیت زیر پوشش این دانشگاه در مناطق شهری و روستایی زیر پوشش خدمات سفیران و داوطلبان سلامت قرار دارند.

دکتر محمد جعفر صادقی در گفتگو با وب دا افزود: سفیران و داوطلبان سلامت آموزش‌هایی را که در حوزه خود مراقبتی از طریق مراکز و پایگاه‌های بهداشتی به آنان ارائه می‌شود، به خانواده خود و اطرافیان منتقل می‌کنند.

وی با بیان اینکه ۹۰ درصد سفیران و داوطلبان سلامت در خراسان رضوی را بانوان تشکیل می‌دهن.ادامه داد: هم‌اکنون ۱۷۵ هزار سفیر سلامت و ۲۶ هزار داوطلب سلامت به منظور افزایش سواد سلامت جامعه در مناطق زیر پوشش دانشگاه علوم پزشکی مشهد فعال هستند که ۴۰ درصد از آنان در مناطق روستایی و حاشیه شهر و ۶۰ درصد در مناطق شهری فعالیت دارند.

رییس گروه آموزش و ارتقای سلامت دانشگاه علوم پزشکی مشهد با بیان اینکه یک داوطلب سلامت تا ۴۰ خانوار را زیر پوشش دارد، افزود: اما سفیران سلامت آموزش‌های خود مراقبتی را تنها به خانواده خود منتقل می‌کنند و یک خانواده را تحت پوشش دارند.

وی گفت: تاکنون ۲ هزار و ۱۸۳ کانال و گروه‌ مجازی و پیام‌رسان برای انتقال آموزش‌ به سفیران و داوطلبان سلامت تشکیل شده است که ماهانه حدود ۱۰ پیام و مطلب آموزشی در این کانال‌ها بارگذاری می شود.

دکتر صادقی ادامه داد: زیر پوشش داشتن پنج تا ۴۰ خانوار توسط هر یک از داوطلبان سلامت محله، شناسایی گروه‌های آسیب‌پذیر، همکاری با تیم پزشک خانواده در فعال نمودن خدمات بهداشتی و درمانی، شرکت فعال و مستمر در جلسات آموزشی حضوری و مجازی و انتقال آموزش‌ به خانوارهای زیر پوشش از جمله فعالیت‌های داوطلبان سلامت به شمار می‌رود.

وی مشارکت در جمع‌آوری اطلاعات و آمار مورد نیاز مراقبین سلامت یا بهورز، ازدواج و فرزندآوری، غربالگری بیماری ها و مشارکت در آموزش سلامت همگانی را از دیگر وظایف داوطلبان سلامت برشمرد.

رییس گروه بیماری‌های واگیر معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: از آغاز هفته دوم آذر ماه شیوع آنفلوآنزا سیر صعودی پیدا کرده و در حال حاضر حدود 13 درصد مراجعین با علائم این بیماری به مراکز درمانی مراجعه می کنند.

دکتر زهرا نهبندانی در گفتگو با وب دا با اشاره به افزایشی شدن آمار بستری و سرپایی مراجعان آنفلوآنزا در هفته گذشته اظهار کرد: رعایت توصیه های بهداشتی بخصوص در مراکز تجمعی و مدارس ضروری است.

وی با اشاره به سپری شدن موج اول آنفلوانزا استان خراسان رضوی در مهر ماه که زودتر از سایر نقاط کشور رخ داده گفت: بیشترین میزان ابتلا و بستری‌ در مهر ماه  با سویه‌های H1N1 و H3N2 بوده و طبق پیش بینی ها انتظار وقوع حداقل یک موج دیگر آنفلوانزا در سطح استان تا آخر سال را داشتیم که در حال وقوع است.

دکتر نهبندانی خاطرنشان کرد: باتوجه به شرایط آب و هوایی و کاهش سطح ایمنی واکسیناسیون کووید در جامعه و آلودگی هوا توصیه می‌شود شهروندان موازین پیشگیری از بیماریهای تنفسی را جدی بگیرند و در محیطهای سربسته و اماکن شلوغ که ازدحام جمعیتی وجود دارد حتما از ماسک استفاده کنند.

رییس گروه بیماری‌های واگیر معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد همچنین از گروههای پرخطر درخواست کرد تا حدامکان از منزل خارج نشده یا لااقل از شرکت در تجمعات خودداری نمایند.

وی با تاکید بر حفظ فاصله اجتماعی، شستشوی مرتب دستها  و عدم حضور در تجمعات به تمامی افراد به ‌ویژه گروه‌های پرخطر گفت: لازم است، دانش‌آموزان از ماسک استفاده کنند و در صورت بروز کوچکترین علائمی از بیماری به نزدیکترین مرکز بهداشت مراجعه و تا زمان رفع علائم و رسیدن به بهبودی کامل از حضور در کلاس درس خودداری کنند.

امسال گرامیداشت 5 دسامبر مصادف با 14 آذر به عنوان روز جهانی داوطلب با شعار" داوطلبان سلامت، تار و پود مردمی سازی سلامت" برگزار می شود.

سرپرست معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد در گفتگو با وب دا ضمن تبریک این روز به تمامی داوطلبان سلامت محله، سفیران سلامت خانوار و فعالان این عرصه گفت: فعالیت های داوطلبانه یک پدیده پردامنه است که تأثیر شگرفی بر توسعه پایدار جوامع بشری می گذارد و توجه به این مناسبت ملی، فرصت مغتنمی برای فرهنگ سازی و تشویق و ترغیب جامعه برای مشارکت های داوطلبانه در ارتقای سلامت جامعه است.

دکتر حمیدرضا قربان زاده افزود: امروز زمانی نیست که دولت ها به تنهایی قادر به انجام کارها باشند بلکه باید تمامی آحاد جامعه در کنار هم با همدلی و همبستگی در راه سلامت جامعه گام بردارند.

وی با تأکید بر اجرای برنامه های جامع و متنوع جامعه محور با استفاده از مشارکت مردم و سازمان های برون بخشی برای ارتقاء سلامت جامعه اظهار کرد: رویکرد کلیدی معاونت بهداشت، مردمی سازی نظام سلامت و مشارکت های داوطلبان در دستیابی به جامعه سالم از طریق نقش پذیری مسئولانه آنان در تأمین و ارتقای سلامت خود، خانواده و جامعه است.

دکتر قربان زاده خاطر نشان کرد: در سرتا سر جهان، داوطلبان به گروه های آسیب پذیر کمک می کنند، اطلاعات نادرست را اصلاح کرده و به کودکان آموزش می دهند، خدمات ضروری را به سالمندان و افراد کم توان ارائه می کنند و به کارکنان نظام سلامت در خط مقدم ارائه خدمات، کمک نموده و در واقع داوطلبان سلامت، تار و پود ارائه فعال خدمات بهداشتی به جامعه می باشند.

سرپرست معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد در ادامه از زحمات تمامی اقشار جامعه که در حوزه سلامت فعال هستند به ویژه داوطلبان سلامت محله، سفیران سلامت خانوار و سایر فعالان این عرصه شامل نیروهای داوطلب بسیج، نیروهای داوطلب هلال احمر و جهادگران عرصه سلامت که در ارتقاء سلامت همه جانبه و پیشگیری از بیماریهای واگیر و غیرواگیر ایفای نقش می کنند تشکر و قدردانی کرد.

شایان ذکر است در حال حاضر 175هزارو 95 سفیر سلامت خانوار ،25 هزار و 984 داوطلب سلامت و 26 کانون سلامت محله با دانشگاه علوم پزشکی مشهد همکاری دارند.