پزشکی

توجه به تغذيه در سنين بالاي 60 سال بدليل تغيير نيازهاي تغذيه‌اي بدن از اهميت بالايي برخوردار است. نياز به مواد مغذي متأثر از داروها،بيماري‌ها و پديده‌هاي طبيعي دوران ميانسالي و سالمندي بوده و در افراد مختلف با يکديگر متفاوت است.

به گزارش وبدا به نقل از معاونت بهداشتي دانشگاه علوم‌پزشکي مشهد، مهمترين توصيه تغذيه‌اي براي اين سنين،تهيه غذاهاي ساده و کم‌حجم است،بطوري که تمامي نيازهاي فرد به مواد مغذي تأمين شود و در عين حال متناسب با فرهنگ مصرف او باشد.

انتخاب نوع غذا در برنامه غذايي روزانه بر سلامت فرد تأثيرگذار است

در اين ميان انتخاب نوع غذا در برنامه غذايي روزانه بر سلامت فرد تأثيرگذار است و نکته اساسي در برنامه غذايي سنين بالاي 60سال،استفاده از گروه‌هاي مختلف غذايي با تأکيد بر کاهش مصرف چربي و نمک و افزايش مصرف غذاهاي پرفيبر است.

معاونت بهداشتي دانشگاه علوم‌پزشکي مشهد همچنين خاطرنشان مي‌کند:اضافه وزن و چاقي،فشارخون بالا،چربي خون بالا و ديابت از مشکلات شايع اين سنين است که عمده‌ترين راه کنترل آنها، تغذيه مناسب و پيروي از يک الگوي تغذيه‌اي صحيح است.

توصيه به مصرف غذاهاي کم‌حجم و غني از مواد مغذي و املاح معدني

کارشناسان براي کمک به بهبود وضعيت تغذيه اين گروه سني توصيه مي‌کنند: روزانه 6ليوان مايعات با ترجيح آب،براي پيشگيري از يبوست و کم‌آبي بدن مصرف شود. همچنين با افزايش سن، فعاليت بدني کمتر شده و بنابراين نياز به انرژي کاهش مي‌يابد و بدن نيازمند غذاي کمتري براي ثابت نگه داشتن وزن است.پس براي محدود کردن انرژي، لازم است غذاهاي کم‌حجم و غني از مواد مغذي مانند پروتئين،ويتامين و املاح معدني را بيشتر مصرف کرد و مصرف مواد شيرين و چربي‌ها را نيز کاهش داد.

از سوي ديگر بايد درنظر داشت که پروتئين مورد نياز بدن بايد ازمنابع با کيفيت بالا مانند گوشت‌هاي کم‌چربي،مرغ،ماهي،سفيده تخم‌مرغ،فرآورده‌هاي لبني بدون چربي يا کم‌چربي تأمين شود. غلات و حبوبات هم از منابع گياهي پروتئين هستند که اگر با هم مصرف شوند،تمامي نياز بدن به پروتئين را تأمين مي‌کنند.

مصرف روزانه دو سهم گوشت،ماهي يا تخم‌مرغ توصيه مي‌شود

بطور کلي مصرف روزانه دو سهم گوشت،ماهي يا تخم‌مرغ توصيه مي‌شود که هر سهم معادل 60گرم گوشت لخم پخته يا دو عدد تخم‌مرغ و يا يک ليوان حبوبات پخته معادل نصف ليوان حبوبات خام يا يک ليوان انواع مغزها(گردو،فندوق،بادام،پسته و تخمه) است و لازم به يادآوري است که مواد اين گروه قابل جايگزيني با يکديگر هستند و در افراد سالم مصرف روزانه يک عدد تخم‌مرغ مطلوب است.

با افزايش سن، جذب کلسيم و توليد ويتامينD در بدن کاهش مي‌يابد

به گفته کارشناسان تغذيه،با افزايش سن، جذب کلسيم و توليد ويتامينD در بدن کاهش مي‌يابد که اثر مخربي بر سلامت استخوان‌ها دارد و سبب افزايش احتمال شکستگي‌هاي استخواني مي‌شود و به اين ترتيب نياز بدن به مصرف منابع غني از کلسيم مانند شير و ماست و ... و ويتامينD مانند استفاده از نورآفتاب،زرده تخم‌مرغ،جگر و ماهي افزايش مي‌يابد.پس قرار گرفتن روزانه به مدت 10دقيقه در معرض نور مستقيم خورشيد و مصرف مکمل ويتامينD و کلسيم با نظر پزشک توصيه مي‌شود.

عضو مرکز تحقيقات روانپزشکي و علوم رفتاري دانشگاه علوم پزشکي مشهد ارتباط ضعيف با همسالان در دوران کودکي و نوجواني را از عوامل موثر در بروز ناسازگاريهاي دوران بزرگسالي عنوان کرد .

به گزارش وب دا ،دکتر پيمان هاشميان با اشاره به اينکه ‌روابط ضعيف با همسالان در دوران كودكي و نوجواني پيشگويي ناسازگاريهاي عاطفي دوران بزرگسالي، بزهكاري، اختلالات در سازگاري جنسي و ساير رفتارهاي ناسازگارانه است اظهار داشت :‌بسياري از عوامل از جمله ‌هوش، شكل ظاهري و مهارتها، موقعيت اجتماعي و استعداد هاي خاص در پذيرفته شدن نوجوانان از سوي همسالانشان تاثير مي گذارد.

عضو هيئت علمي دانشگاه علوم پزشکي مشهد با اشاره به اينکه نوجواني از دوران بسيار مهم زندگي به شمار مي رود خاطر نشان کرد : رشد جسمی ویژگی بارز تغییرات دوران بلوغ است و فراهم کردن امکانات مناسب از قبیل رمانهای سالم و مهیج ، فیلمها ، ورزشهای خاص می‌تواند بطور سالم نیاز وی را برآورده کند.

عضو مرکز تحقيقات روانپزشکي و علوم رفتاري دانشگاه علوم پزشکي مشهد اظهار داشت :‌ نوجواناني كه مي توانند نقش هاي اجتماعي و فردي متنوعي را ايفا كنند از لحاظ اجتماعي و عاطفي براي زندگي آتي و ازدواج مهياترند.

دکتر پيمان هاشميان با اشاره به اينکه در دوران بلوغ تغييرات زيادي در کودکان و همچنين والدين آنها روي مي دهد خاطر نشان کرد:‌ اجتناب از بكاربردن زور و و مدارا كردن با نوجوانان و  پرهيزازايجادعصبانيت از مهمترين عواملي است که در اين دوران در برخورد با نوجوان بايد مد نظر قرار  داد .

وي اظهار داشت: هنگامی که کودکی پای به دوره نوجوانی  می گذارد وابستگی به خانواده را کنار مي گذارد و می توان رفتارهای مخالفت آمیز نوجوان در این دوران را به دلیل کسب استقلال و تثبیت هویت فردی دانست.
عضو مرکز تحقيقات علوم رفتاري دانشگاه علوم پزشکي مشهد با اشاره به اينکه مهمترین ویژگی که در دوران نوجواني می بایست بدان توجه خاصی داشت استقلال از سوی خانواده است اظهار داشت :‌يك نوجوان ممكن است انتظار داشته باشد كه مانند فرد بالغ با او برخورد كنند اما رفتارش مانند كودكان باشد. از سوي ديگر والدين نيز ممكن است فرزند خود نصيحت كنند كه مانند افراد بالغ رفتار كند. ولي برخورد خود آنها با او مانند برخورد با كودكان باشد.
دکتر پيمان هاشميان افزود : براي پيشگيري از مشكلات و خلافكاري هاي نوجوانان بهتر است ضمن شناخت علت آنها، دوستان نوجوان خود را بشناسيم و   محيط خانواده را براي نوجوانان امن و راحت سازيم.

به گفته کارشناس پيشگيري از سرطان معاونت بهداشتي دانشگاه علوم‌پزشکي مشهد،مصرف سبزي و ميوه و استفاده از يخچال براي نگهداري موادغذايي فاسدشدني موجب کم‌شدن بروز سرطان مي‌شود.مصرف غلات همراه با سبوس و فيبرهاي غذايي هم در پيشگيري از ابتلا به اين بيماري نقش دارد.

*مواد غذايي فاسدشده شانس بروز سرطان معده را افزايش مي‌دهد

دکتر مينا زماني در گفت‌و‌گو با وبدا در اين باره افزود: استفاده از يک رژيم غذايي مغذي و کاملا متعادل توصيه مي‌شود.مصرف غذاهايي که در شعله مستقيم آتش کباب و يا سوخته شده‌اند و مواد غذايي فاسدشده شانس بروز سرطان معده را افزايش مي‌دهد.

* با رعايت رژيم غذايي مناسب مي‌توان تا 75درصد موارد سرطان معده پيشگيري کرد

وي با بيان اين که «به منظور کاهش خطر ابتلا به سرطان معده بايد از زياد خوردن غذاهاي دودي شده و ترشيجات خودداري شود»، تأکيد کرد: با رعايت رژيم غذايي مناسب مي‌توان از 66 تا 75درصد موارد سرطان معده پيشگيري کرد..

دکتر زماني افزود: مصرف رژيم غذايي حاوي مقدار زيادي گوشت و ماهي کباب‌شده شانس ابتلا به سرطان معده را افزايش مي‌دهد. همچنين کباب کردن گوشت بر روي شعله مستقيم آتش و يا زياد سرخ و برشته‌کردن گوشت موجب ايجاد مواد سرطان‌زا از خانواده آمين‌هاي هتروسيکليک مي‌شود.

* پختن موادغذايي بصورت آب‌پز کردن يا با ميکروويو موجب بروز مواد سرطان‌زا نمي‌شود

به گفته اين کارشناس، سوزاندن زغال و چوب موجب توليد هيدروکربن‌هاي پلي‌سيليک مي‌شود و اين مواد بر روي گوشت و ماهي دودي شده رسوب مي‌کنند. پختن مواد غذايي بصورت آب پز کردن، بخار آبو يا با ميکروويو موجب بروز مواد سرطان‌زا نمي‌شود و روش توصيه‌شده براي طبخ غذا همين است.

* خودداري از مصرف الکل و توجه به علايم سوءهاضمه که چند روز طول مي‌کشند

دکتر زماني با تأکيد بر خودداري از مصرف الکل و توجه به علايم سوءهاضمه که بيش از چند روز طول مي‌کشند،به بيماراني که دچار زخم معده مي‌شوند،توصيه کرد که زخم معده آنها چه از نوع خوش‌خيم باشد و چه بدخيم بايستي چندين‌بار تحت آندوسکوپي و بيوپسي قرار گيرند تا چنانچه در معرض ابتلا به  سرطان معده قرار دارند،اين بيماري در مراحل اوليه تشخيص داده شود.

وي تصريح کرد: اگر سرطان معده در مراحل اوليه تشخيص داده شود،با استفاده از برداشتن قسمت اعظم معده مي‌توان عمر بيماران را به مقدار زياد افزايش داد.

دکتر زماني گفت: آزمون‌هاي تشخيصي مي‌توانند شامل بررسي‌هاي آزمايشگاهي خون از لحاظ کم‌خوني،آزمون‌هاي معده از لحاظ اسيد و آزمون‌هاي مدفوع از لحاظ خونريزي،بيوپسي از طريق آندوسکوپي،سي‌تي‌اسکن و راديوگرافي معده،مري و روده باريک باشند.

درمان سرطان معده ممکن است شامل جراحي،شيمي‌درماني و يا پرتودرماني باشد.شيوه‌هاي جديد معالجه مانند درمان بيولوژيکي و شيوه‌هاي پيشرفته درماني نيز در کلينيک در دست مطالعه هستند.

مردان و زنان از نظر ساختمانی و فیزیولوژی متفاوتند و نیازهای تغذیه ای آنان نیز بر اساس جنس متفاوت است.

به گزارش وب دا ، مسئول بهبود تغذيه معاونت بهداشتي دانشگاه علوم پزشکي مشهد با اشاره به اينکه  اسید چرب امگا3 ،روی،لیکوپن ،منیزیم،ویتامین ب ،آنتی اکسیدان ها ،ویتامین ای از جمله مواد غذايي است که مردان بيشتر به آن نياز دارند اظهار داشت : ‌اين دسته از مواد غذايي  از عملکرد جنسی حمایت می کنند ،ریسک بیماری های قلبی را کم می کنند و ریسک سرطان پروستات را کاهش می دهند.

دکتر زهرا اباصلتي با تاکيد بر مصرف ماهي حداقل دو بار در هفته خاطر نشان کرد :‌ ماهی های سالمون ،خال مخالی ،تن ،قزل آلای دریاچه یا رودخانه ،ماهی کولی ،ساردین ،و شاه ماهی محتوی اسید چرب امگا3 و پروتئین بالا و اسید چرب اشباع پایین هستند.اسید چرب امگا3 ویسکوزیته خون را کاهش داده و مانع لخته شدن خون می شودهمچنین فشار خون و چربی خون را کاهش می دهد.

وي افزود:‌ بر خلاف اسید چرب اشباع شده که کلسترول خون را افزایش می دهد. امگا3 باعث کاهش التهاب بدن شده و در کاهش آلزایمر و پارکینسون موثر است .

مسئول بهبود تغذيه معاونت بهداشتي دانشگاه علوم پزشکي مشهد با اشاره به اينکه غلات نقش موثري در سلامتي دارد خاطر نشان کرد :‌غلات کامل مانند جو و گندم کامل و سبوس دار منابع غني منگنز و سلنیوم و تریپتوفان و فسفر و منیزیم و پروتئین است و به کاهش چربی خون کمک می کند و از رسوب در عروق و سکته قلبی و مغزی و ایجاد لخته خون پیشگیری می کند و باعث فعالیت سلول های سفید خون می شود. همچنین قند خون را کاهش داده و ریسک بیماری دیابت نوع 2 را کم می کند.

دکتر زهرا اباصلتي افزود:‌همچنين  گوجه فرنگی و ترکیبات آن مانند سس و رب که محتوی مواد مغذی بوده و بعلت داشتن لیکوپن مانع ایجاد سرطان پروستات می شود.

وي گفت :‌قارچ ،محرک سیستم ایمنی است ویک منبع خوب سلنیوم ،مس،تریپتوفان ،فسفر روی منکنز پروتئین ،آهن و کلسیم فولات است .