آدرس: مشهد، خیابان دانشگاه، ساختمان قرشی
کد پستی :۹۱۷۷۸۹۹۱۹۱
نمابر: ۳۸۴۳۶۸۲۷ ۰۵۱
رایانامه :webda@mums.ac.ir
سامانه پیام کوتاه: ۳۰۰۰۲۱۹۱
رئیس گروه بهبود تغذیه جامعه معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: نان بخش مهمی از غذای اصلی و پایه مردم جهان را تشکیل می دهد که حاوی کربوهیدرات، فیبر، روغن، املاح و برخی ویتامین هاست و حدود ۵۰-۴۰ درصد از انرژی مورد نیاز، ۴۵ درصد از پروتئین، 8۰ درصد از آهن و 3۰ درصد از کلسیم مورد نیاز مردم از طریق نان تامین می شود.
دکتر زهرا اباصلتی در حاشیه نشست آموزشی آشنایی با نان کامل و روش های پخت نان در گفتگو با وب دا افزود: براساس نتایج آخرین طرح جامع الگوی مصرف مواد غذایی خانوار و وضعیت تغذیه ای کشور در ایران مصرف سرانه نان معادل 117 کیلوگرم در سال (معادل 32۰ گرم در روز) است در حالی که متوسط مصرف سرانه نان در جهان حدود 65 کیلوگرم است و مصرف سرانه سالانه نان در ایران 37 درصد بیش از متوسط مصرف سرانه سالانه کشورهای خاورمیانه است.
وی با بیان اینکه مصرف کم غلات کامل، جز هشت عامل اصلی خطر مرگ زودهنگام در سال 2019 در ایران بوده است اظهار داشت: غلات کامل و حاوی سبوس منبع غنی منیزیم معدنی هستند که ماده اصلي حدود ۳۰۰ سيستم آنزيمي در بدن است و مصرف اين ماده معدني بسيار براي سلامت قلب، مغز و استخوان ها اهميت دارد.
دکتر اباصلتی گفت: سبوس خارجی ترین لایه دانه گندم است که بر اساس مطالعات مختلف هیچ ماده غذایی جهت تسهیل و بهبود عملکرد دستگاه گوارش با سبوس برابری نمی کند به همين دليل سبوس به طلاي گياهي معروف شده است.
وی اظهار داشت: سبوس گندم جزء فيبرهاي غذايي نامحلول است که در جلوگيري از يبوست و ساير بيماري هاي روده بزرگ تاثير زيادي دارند و سبوس جو و برنج جزء فيبرهاي محلول مي باشند که اثر زيادي در کاهش کلسترول خون دارند و توصیه می شود همراه با مصرف سبوس، مایعات و آب فراوانی نیز مورد مصرف قرار گیرد.
رئیس گروه بهبود تغذیه جامعه معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد تصریح کرد: فیبر غذایی نقش مهمی در پیشگیری از چاقی، دیابت نوع 2، سرطان و بیماری های قلبی- عروقی دارد با این وجود متوسط مصرف روزانه فیبر در بسیاری از گروه های جمعیتی کمتر از میزان فیبر توصیه شده می باشد.
دکتراباصلتی با بیان اینکه نانی که از دانه های سبوس دار گندم (با پوسته) تهیه مي شود نسبت به نان سفيد به طور ميانگين دو برابر ويتامين، مواد معدني و مواد فيبري دارد تاکید کرد: بهترین نان‌ها، نان‌هایی هستند که از آردهای با سبوس بالا (آرد کامل) تهیه شده باشد و در تهیه خمیر آن جوش شیرین استفاده نشود اما همان‌قدر که توصیه به استفاده از آردهای حاوی سبوس در تهیه نان مهم و ضروری بوده و نقش مهمی در سلامتی دارد، افزودن ثانویه سبوس بر روی نان در نانوایی‌ها مضر و ممنوع است و باعث افت کیفیت نان و لطمه به سلامت شهروندان میشود.
وی گفت: از نظر علم تغذیه، سبوس غلات باید به طور طبیعی در نان باشد، نه آنکه اول سبوس آرد را با درصد استخراج بالا جدا و بعد سبوس را به آرد اضافه کنند بلکه بهترین حالت مصرف آرد و سبوس زمانی است که دانه کامل گندم آسیاب و آرد کاملش در تهیه خوراکی های مختلف استفاده می شود.
دکتر اباصلتی ادامه داد: برخی افراد سبوس را جداگانه خریداری می کنند و در شیر یا ماست مصرفی شان می ریزند. این کار هم توصیه نمی شود زیرا سبوسی که جداگانه نگهداری می شود، احتمال آلودگی به قارچ و کپک در آن وجود دارد که به راحتی قابل شناسایی نیست و مصرف چنین سبوسی می تواند زیانبار باشد.
رئیس گروه بهبود تغذیه جامعه معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: با وجود اینکه سبوس نان مفید است و فیبر زیادی دارد مقادیر بیش از اندازه آن نیز به دلیل اینکه خودش «اسید فتیک» دارد می تواند با اشکال در جذب ریزمغذی ها عوارضی مانند کمبود آهن و روی در پی داشته باشد که بایستی با استفاده از خمیر ترش و انجام عمل تخمیر، اسید فیتیک نان حاصله را کاهش داد.
دکتر اباصلتی خاطرنشان کرد: یکی از فواید مصرف نان سبوس دار کمک به کاهش وزن است زیرا غلات سبوس دار بیشتر از غلات سبوس گیری شده در دستگاه گوارش می مانند و آب به خود می گیرند و احساس سيري بيشتري به فرد مي دهند. بنابراين کساني که قصد کاهش وزن سالم را دارند مي توانند با مصرف نان سبوس دار در رژيم غذايي به هدف خود برسند.
وی گفت: مصرف نان حاصل از آرد سبوس دار با خمیر تخمیر شده باعث پایین آوردن شاخص گلیسمی (سرعت افزایش قند خون) ، افزایش قابل دسترس شدن مواد معدنی، مدیریت سندرم تحریک پذیر روده و کاهش نمک در محصولات پخته شده می گردد.
رئیس گروه بهبود تغذیه جامعه معاونت بهداشت دانشگاه افزود: مصرف نان سبوس دار موجب عملکرد بهتر دستگاه گوارش، بهبود بیماری هایی نظیر ورم معده و روده، درمان پوليپ هاي موجود در کولون يا روده، کاهش جذب کلسترول خون، کاهش چربی خون و بطور غیر مستقيم کاهش بيماري هاي قلبي-عروقي و مهار سكته هاي قلبي مي گردد.
دکتر اباصلتی با بیان اینکه نان سبوس دار سرشار از آهن، اسیـد فولیک، املاح و ویتامین های ضروری براي رشـد کـودکان و كمك به بهبود رشد، افزايش هوش و رفتار خوب در كودكان است گفت: مصرف نان سبوس دار جذب قند را کاهش داده و زمینه ابتلا به ديابت را کاهش مي دهد و برای بیماران مبتلا به دیابت نوع۲ مفید بوده، بطور غیرمستقیم برکنترل فشار خون نیز موثر است.
