بهداشت و پیشگیری

16اکتبر مصادف با 25 مهرماه 1403 روز جهانی غذا و شعار آن «حق داشتن غذا، برای زندگی بهتر و آینده ای بهتر» تعیین شده است.

معاون فنی معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد در گفتگو با وب دا گفت: با وجود اینکه کشاورزان جهان، غذای کافی برای تغذیه حتی بیشتر از جمعیت جهان تولید می کنند، اما گرسنگی همچنان ادامه دارد و حدود 733 میلیون نفر در جهان به دلیل شوک های آب و هوایی مکرر، درگیری¬ها، رکود اقتصادی و نابرابری با گرسنگی مواجه هستند که این امر به شدت بر اقشار فقیر وآسیب پذیر تاثیر می گذارد و منعکس کننده نابرابری های گسترده در بین کشورها و در داخل کشورها است.

 دانشگاه دکتر مجید جعفری نژاد افزود: همه آحاد بشر حق دارند غذای کافی داشته باشند و غذای کافی به مفهوم تنوع، تغذیه، مقرون به صرفه بودن آن، دسترسی و ایمنی غذایی است اما رژیم های غذایی ناسالم عامل اصلی همه اشکال سوء تغذیه اعم از کمبود ریز مغذی ها و اضافه دریافت کالری هستند.

وی اظهار داشت: در حال حاضر در اکثر کشورهای دنیا و طبقات اجتماعی‏- اقتصادی مختلف، افراد آسیب پذیر اغلب مجبور می شوند به غذاهای اصلی یا غذاهای ارزان تر که می تواند ناسالم باشند تکیه کنند، در حالی که برخی دیگر از در دسترس نبودن غذاهای تازه یا متنوع رنج می برند و اطلاعات لازم برای انتخاب یک رژیم غذایی سالم را ندارند.

دکتر جعفری نژاد با بیان اینکه گرسنگی و سوء تغذیه با بحران های طولانی مدت نظیر درگیری¬ها، رویدادهای شدید آب و هوایی و شوک های اقتصادی تشدید می شود، خاطر نشان کرد : سیستم های کشاورزی، دربرابر بلایا و بحران¬ها، به ویژه اثرات تغییرات آب وهوایی آسیب پذیر هستند، اما در عین حال با ایجاد آلودگی خاک، آب و هوا را تخریب می¬کنند و به انتشار گازهای گلخانه ای و از دست دادن تنوع زیستی کمک می¬کنند.

معاون فنی معاونت بهداشت دانشگاه ادامه داد: با تغییر سیستم های کشاورزی، پتانسیل زیادی برای کاهش تغییرات آب و هوایی و حمایت از زندگی صلح آمیز، انعطاف پذیر و فراگیر برای همه وجود دارد و تامین یک دنیای غذایی امن و مغذی برای همه، نیاز به سرمایه گذاری گسترده، نوآوری، علم، فناوری و همکاری گسترده بین دولت ها، بخش خصوصی، موسسات دانشگاهی و تحقیقاتی و جامعه مدنی دارد.

رئیس گروه بیماری های واگیر معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد اظهار کرد: در حال حاضر تمام خدمات برای کنترل بیماری سل از جمله شناسایی افراد مشکوک در سطح جامعه، تشخیص، آزمایش خلط، ، ویزیت پزشک، تامین دارو، پیگیری و کنترل اطرافیان بیمار، در سراسر کشور از سوی سیستم بهداشتی به طور رایگان ارائه می شود .

دکتر زهرا نهبندانی در گفتگو با وب دا با بیان اینکه 23  مهر ماه روز ملی مبارزه با سل و شعار امسال این روز" ما می توانیم بیماری سل را پایان دهیم" Yes!we can End TB"" تعیین شده است خاطر نشان کرد: اگر‌چه سل يک بيماری شناخته شده با درمان مشخص کوتاه مدت شش‌ماهه است اما متأسفانه تعداد زيادی از اين بيماران يا به موقع تشخيص داده نمی شوند و يا در نتيجه درمان ناقص تبديل به يک بيمار مقاوم به درمان می‌شوند .

وی با بیان اینکه سالانه در جهان حدود 9 ميليون نفر به بيماری سل مبتلا می شوند و هر ساله حدود 1.5 میلیون نفر در اثر ابتلا به اين بيماری فوت می کنند، افزود: حدود يک چهارم جمعيت جهان (2 ميليارد نفر) به ميکروب سل آلوده هستند که در صورت ضعيف شدن سيستم ايمنی بدن به بیماری سل مبتلا می شوند.

وی با بیان اینکه دو کشور همسایه شرقی ایران یعنی کشور افغانستان و پاکستان، در زمره کشورهای با بار بالای سل در دنیا هستند، اظهار کرد: بیش از 90 درصد بیماری و مرگ و میر ناشی از سل در کشورهای در حال توسعه رخ می دهد که بجز لطمات اقتصادی ، اثرات منفی غیر مستقیم دیگری نیز بر کیفیت زندگی بیماران یا افراد خانواده آنها نظیر طرد شدن و .... دارد.

دکتر نهبندانی با تاکید بر ضرورت مبارزه با بیماری سل در کشور و منطقه گفت: سرفه بيش از دو هفته، وجود خلط، کاهش وزن، تعریق شبانه و تب طولانی از علائم بیماری سل است و بایستی "با مشاهده علامت سرفه بیش از دو هفته به بیماری سل هم شک کنیم!"

رئیس گروه بیماری های واگیر معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد تصریح کرد: هر فرد مبتلا به سل می‌تواند سالانه  15 نفر ديگر را آلوده کند بنابراين کنترل سل وقتی ميسر است که بتوان بيمار مبتلا به سل را در مراحل اوليه شناسايی کرد و او را تحت درمان کامل قرار داد.

دکتر نهبندانی دستیابی به کاهش 90 درصدی میزان بروز سل و کاهش 95 درصدی میزان مرگ و میر ناشی از سل تا سال 2035 و نهایتا حذف سل تا سال 2050 میلادی را از تعهدات بین المللی کشور برشمرد و خاطر نشان کرد: بیماری سل فراتر از یک بیماری عفونی، یک پدیده اجتماعی است و دستیابی به هدف حذف آن تا سال 2050 بجز از طریق ایجاد یک عزم ملی، برنامه ریزی و مشارکت همه جانبه امکان پذیر نخواهد بود.

شایان ذکر است بيماری سل يک بيماری عفونی واگير است که عامل آن یک باکتری از نوع باسیل به نام مایکوباکتریوم توبرکلوزیس  است و در صورتی که عامل بیماری ریه انسان را درگیر نماید بعنوان سل ریوی و در صورت ابتلا سایر اعضا بدن به عنوان سل خارج ریوی شناخته می شود.

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد اظهار کرد: نقش بی بدیل زنان در سلامت خانواده و جامعه، به عنوان ستون اصلی خانواده بر کسی پوشیده نیست و ارتباط مستقیمی بین میزان دانش و آگاهی زنان یک جامعه و سلامت عمومی آن جوامع برقرار است.

دکتر حمید رضا قربان زاده در گفتگو با وب دا با بیان اینکه 24 الی 30 مهر ماه به عنوان هفته ملی سلامت بانوان ایران (سبا) با شعار "بانوی سالم، مادر سالم، نسل سالم"نام گذاری شده است خاطر نشان کرد: زنان در صورت داشتن سواد سلامت کافی و آگاهی از خود مراقبتی فردی – خانوادگی و اجتماعی از طریق برقراری ارتباط و تبادل اطلاعات و نظرات با اعضای خانواده و جامعه می توانند یار و همراه مجریان برنامه های سلامتی و ارتقاء دهنده سلامت جوامع باشند.

وی تصریح کرد: هفته سلامت زنان با هدف اطلاع رسانی و حساس سازی گروه های مختلف جامعه در خصوص اولویت های سلامت زنان به عنوان نیمی از جمعیت کشور برگزار می شود تا زنان نسبت به ابعاد مختلف سلامت فردی و نقش آفرینی خویش در سلامت جامعه آگاه شده و سیاستگذاران و تصمیم سازان کلان کشور، نسبت به موضوع سلامت زنان توجه ویژه نمایند.

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد تصریح کرد: با توجه به اهمیت موضوع، برنامه ریزی برای مداخله از طرق مختلف، شامل برگزاری نشست ها و برنامه های آموزشی، ارتقاء دانش و آگاهی، اطلاع¬رسانی به عموم مردم، ادارات و سازمان ها، مصاحبه با مدیران مادر موفق و نشست های خبری و ... از اهم موضوعات مورد نظر در این هفته است.

سلامت مادر و فرزندآوری،سواد سلامت، خودمراقبتی و سلامت زنان،شیوه زندگی سالم در دوره¬های مختلف زندگی،نقش خانواده در حفظ و ارتقا سلامت زنان، مادران و فرزندان،فرصت¬ها و تهدیدات رسانه ای و تاثیر آن بر سلامت زنان،نقش زنان در سلامت خانواده با تهیه بشقاب غذای سالم و سرطان پستان از پیشگیری تا بهبودی از جمله عناوین این هفته است.

رئیس دپارتمان زنان و مامایی بیمارستان امام رضا(ع) از مراکز زیر پوشش دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: مادران باردار لازم است برای اطلاع از ویژگی‌های مثبت زایمان طبیعی، آموزش ببینند.

دکتر مرضیه لطفعلی زاده در گفت و گو با وبدا با اشاره به اینکه زایمان طبیعی با تمام امنیت برای مادران باردار در این مرکز انجام می‌شود، اظهار کرد: مادران باردار لازم است برای اطلاع از ویژگی‌های مثبت زایمان طبیعی، آموزش ببینند.

دکتر لطفعلی زاده با اشاره به اینکه اقدامات خوبی در راستای تکریم مادران باردار در زایشگاه این مجتمع انجام می‌گردد تصریح نمود: افزایش ارتباط بین مادر و همراهیان از طریق ملاقات‌های کوتاه مدت و وسایل ارتباطی و همپنین حضور موثر ماما همراه در طی روند زایمان از جمله این اقدامات به شمار می‌آید.

دکتر مرضیه لطفعلی زاده با بیان اینکه در 6 ماه اول سال جاری در زایشگاه بیمارستان امام رضا بیش از 1900 زایمان انجام شده است ادامه داد: استفاده از امکانات فیزیکی جهت کاهش درد زایمان مانند اروماتوتراپی، روغن‌های ماساژ، توپ تولد و نیز استفاده از گاز بی‌دردی انتونوکس و بی‌دردی دارویی و پیگیری راه اندازی بی‌دردی نخاعی مانند بی‌دردی اپیدورال و اسپاینال از جمله گام‌های موثر این زایشگاه در کاهش درد زایمان مادران محسوب می‌شود.

وی با اشاره به اینکه زایمان طبیعی می‌تواند پروسه‌ای بدون درد و استرس برای مادر باردار باشد، یادآور شد: زایمان طبیعی را می‌توان با حضور همسر و افراد آموزش دیده انجام داد.

به گفته رئیس دپارتمان زنان و مامایی بیمارستان امام رضا (ع)، با انجام زایمان طبیعی علاوه بر اینکه پروسه شیردهی به نوزاد زودتر آغاز می‌شود، ارتباط مادر با فرزند نیز سریع شکل می‌گیرد.

دکتر لطفعلی زاده با تاکید بر اینکه سزارین فقط در زمانی باید انجام شود که مادر و فرزند در خطر باشند، تصریح کرد: لازم است رویکرد مادران باردار به سمت زایمان طبیعی پیش برود و لازمه این امر، ارائه آموزش‌های مستمر است.

وی افزود: در دپارتمان زنان و مامایی بیمارستان امام رضا (ع) همه امکانات لازم برای اقدامات پزشکی زایمان وجود دارد.