بهداشت و پیشگیری

رئیس گروه بهبود تغذیه جامعه دانشگاه علوم پزشکی مشهد اظهار کرد:  امروزه به دلیل افزایش شهرنشینی و تغییر سبک زندگی عادات غذایی افراد به طور چشمگیری تغییر یافته است و همین تغییرات و نداشتن رژیم غذایی سالم عامل اصلی ابتلا به بیماریهای غیر واگیردار است . 

دکتر زهرا اباصلتی ، در گفتگو با وب دا با اشاره به اینکه در سبک زندگی کنونی، عمدتا از مصرف غذاهای فصلی به خصوص گیاهی و غنی از فیبر به سمت مصرف غذاهایی با کربوهیدرات تصفیه شده ، قند و چربی و نمک زیاد ، غذاهای فرآوری شده ، گوشت و سایر محصولات با منبع حیوانی حرکت کرده اند، خاطر نشان کرد: در حال حاضر زمان کمتری برای تهیه وعده های غذایی صرف می شود و مصرف کنندگان به ویژه در مناطق شهری به طور فزاینده به سوپر مارکت ها ، فروشگاههای فست فود ، غذاهای خیابانی و رستوران رو آورده اند.

وی با بیان اینکه ترکیبی از رژیم های غذایی ناسالم و سبک زندگی بی تحرک ، باعث افزایش نرخ چاقی در جهان شده است ، که البته نه تنها در کشورهای توسعه یافته دیده می شود بلکه در کشورهای کم درآمد ، نیز مشکل گرسنگی و چاقی اغلب با هم وجود دارد، ابراز کرد: رژیم غذایی ناسالم عامل خطر اصلی چاقی و مرگ ومیر ناشی از بیماریهای غیرواگیر از جمله بیماری های قلبی عروقی ، دیابت وبرخی سرطان ها است . 

دکتر اباصلتی با اشاره به اینکه  با افزایش چاقی و عدم رعایت الگوهای غذایی و شیوه و سبک زندگی، بیماریهای مزمن در سطح جوامع افزایش خواهد یافت، گفت: عادات غذایی ناسالم باعث یک پنجم مرگ ها  در سراسر دنیا می شود. . 

دکتر اباصلتی با بیان اینکه رژیم غذایی سالم  با تامین غذای کافی ، ایمن ، مغذی ومتنوع نیاز های تغذیه ای افراد را تامین می کند و خطر ابتلا به بیماری را در فرد کاهش می دهد، گفت: رژیم غذایی سالم  از میوه و سبزیجات، حبوبات ، مغزها و دانه ها و غلات سبوس دار و غذاهایی با چربی و قند و نمک  کم تشکیل شده است.

رئیس گروه بهبود تغذیه جامعه دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: چاقی را می‌توان با اتخاذ به سبک زندگی سالم پیشگیری و درمان کرد و معتقدیم که افزایش آگاهی و بهبود دسترسی به اطلاعات مناسب نقش مؤثری در این خصوص دارد.

دکتر زهرا اباصلتی در گفتگو با وب دا، اظهار کرد: با توجه به افزایش میزان شیوع چاقی و اضافه وزن در کشور و استان به‌خصوص بعد از اپیدمی کرونا لازم است که حساس سازی در افراد و گروه‌های مختلف جامعه به منظور پیشگیری از عوارض جبران ناپذیر آن انجام شود.

وی تصریح کرد: در حال حاضر 800 میلیون نفر در جهان با چاقی زندگی می‌کنند و پیش‌بینی می‌شود که این عدد در سال 2030 به یک میلیارد نفر برسد و از هر 5 زن یک نفر و از هر 7 مرد یک نفر با چاقی زندگی کند.

رئیس گروه بهبود تغذیه جامعه دانشگاه علوم پزشکی مشهد با بیان اینکه طبق اعلام سازمان بهداشت جهانی در منطقه مدیترانه شرقی اکثر کشورها تغییر تغذیه به سمت رژیم‌های غذایی ناسالم و سبک زندگی کم تحرک را تجربه کرده‌اند، خاطرنشان کرد: در سطح منطقه تقریباً نیمی از بزرگسالان (49 درصد)، بیش از یک چهارم از نوجوانان (26 درصد) و نزدیک به 6 درصد کودکان زیر 5 سال تحت تأثیر چاقی و اضافه وزن هستند.

دکتر اباصلتی گفت: در حوزه تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی مشهد شیوع چاقی و اضافه وزن در 12.4 نوجوان، 37.3 جوانان، 64.3 میان‌سالان و 42.3 سالمندان دیده شده که در میان نوجوانان درصد دختر و پسر یکسان است و این نسبت در جوانان اعداد 67 درصد مردان ، 33 درصد زنان، در میان‌سالان اعداد 38 درصد مردان و 62 درصد زنان و در سالمندان اعداد 35 درصد مردان و 65 درصد زنان را نشان می‌دهد.

وی افزود: در همین خصوص باید اشاره کنیم که 44.9 درصد مصرف نامطلوب روغن، 52.3 درصد مصرف نامطلوب سبزی، 39.3 درصد مصرف نامطلوب میوه و 40.4 درصد مصرف نامطلوب لبنیات دارند که در مصرف نامطلوب روغن عدد 62 درصد زنان و 38 درصد مردان، در مصرف نامطلوب سبزی عدد 42 درصد مردان و 58 درصد زنان و در مصارف نامطلوب میوه و لبنیات اعداد مشابه 60 درصد زنان و 40 درصد مردان به ثبت رسیده است.

رئیس گروه بهبود تغذیه جامعه دانشگاه علوم پزشکی مشهد با تأکید بر اینکه چاقی را می‌توان با اتخاذ به سبک زندگی سالم پیشگیری و درمان کرد، گفت: معتقدیم که افزایش آگاهی مردم در مورد ارتباط بین سبک زندگی و چاقی و عوارض چاقی نه تنها می‌تواند بار بیماری را کاهش دهد، بلکه افراد را برای انتخاب سبک زندگی سالم، داشتن فعالیت بدنی درست و انتخاب غذا و نوشیدنی سالم توانمند می‌کند.

دکتر اباصلتی اضافه کرد: با افزایش آگاهی و بهبود دسترسی به اطلاعات مناسب می‌توانیم با این بیماری در حال حاضر و پس از پاندمی کووید 19 مبارزه کنیم، به‌خصوص در کشورهای کم‌درآمد که در آنها چاقی سریع‌ترین روند افزایش را دارد.

وی با ذکر این نکته که پیشگیری و درمان چاقی فقط یک کاهش وزن نیست، بلکه در مورد اتخاذ رفتارهای سالم‌تر برای مدیریت این بیماری و بهبود سلامت کلی است، تأکید کرد: ما معتقدیم که حمایت از تغذیه مناسب برای کودکان در پیشگیری و درمان چاقی این گروه سنی به همان اندازه مهم است که در بزرگسالان بوده و اگر در کودکی این رویه غلط باشد تا بزرگسالی ادامه می‌یابد.

رئیس گروه بهبود تغذیه جامعه دانشگاه علوم پزشکی مشهد ادامه داد: چاقی در کودکان بر سلامت جسمانی، رفاه اجتماعی و عاطفی و عزت نفس آنان تأثیر می‌گذارد، موضوعی که با عملکرد ضعیف تحصیلی و کیفیت پائین زندگی آنان هم مرتبط است.

دکتر اباصلتی با اشاره به اینکه پیشگیری و کنترل چاقی امکان پذیر است، اما باید در همه زمینه‌ها اقدام شود، بیان کرد: ما باید آگاهی را افزایش دهیم و دسترسی به اطلاعات مناسب را بهبود بخشیم تا از داشتن یک زندگی شادتر، طولانی‌تر و سالم‌تر لذت ببریم و معتقدیم که تقویت سیستم‌های بهداشتی و حرکت به سمت پوشش همگانی سلامت نقش بسزایی در پیشگیری و درمان چاقی دارد.

مدیر پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های واگیر و غیرواگیر دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: تعداد واکسن‌های مصرفی کرونا از 4 نوع به 7 نوع افزایش یافته و هم‌اکنون واکسن‌های برکت، برکت پلاس، فخرا، سینوفارم، اسپایکوژن، رازی و نورا در مراکز واکسیناسیون کرونا به گروه‌های سنی هدف تزریق می‌شود.

دکتر ناصر امینی در گفتگو با وب دا، اظهار کرد: محدودیت واکسن آسترازنکا در سفرهای خارجی برداشته شد و کسانی که قصد رفتن به سفرهای زیارتی یا کاری را دارند می‌توانند واکسن سینوفارم دریافت نمایند.

وی تصریح کرد: ما کمبودی در بحث تأمین واکسن موردنیاز نداریم و تنها نیازمند حضور پررنگ مردم در مراکز واکسیناسیون کرونا جهت دریافت دُز یادآور هستیم.

مدیر پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های واگیر و غیرواگیر دانشگاه علوم پزشکی مشهد همچنین در خصوص محدودیت واکسیناسیون ویژه سفرهای خارجی گفت: طبق دستورالعمل جدید کسانی که قصد سفرهای کاری و زیارتی به خارج از کشور را دارند می‌توانند از واکسن سینوفارم استفاده نمایند و همچون گذشته دیگر الزامی به دریافت واکسن آسترازنکا نیست.

دکتر امینی افزود: دستورالعمل جدید واکسیناسیون کرونا به تازگی دریافت شده و طبق این دستورالعمل ابلاغی افراد بالای 12 سال دارای بیماری زمینه‌ای نیازمند دریافت دُز یادآور اول (دُز سوم)، تمامی افراد بالای 18 سال که 6 ماه از زمان دریافت آخرین دُز آنان گذشته نیازمند دریافت یادآور دوم (دُز چهارم) هستند و طبق این دستورالعمل مبتلایان به ضعف سیستم ایمنی، مبتلایان به بیماری‌های زمینه‌ای، افراد بالای ۶۵ سال و کادر بهداشت و درمان شامل دریافت دُز چهارم می‌شوند، اما برای هیچکدام از این گروه‌ها دریافت نوبت سوم یادآور یا همان دُز پنجم ضروری نیست.

مدیر سلامت جمعیت، خانواده مدارس دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: شناسایی زوج‌های نابارور و انجام اقدامات اولیه غربالگری در مسیر درمان این گروه از زوجین در اولویت نخست برنامه‌های اجرایی قانون جوانی جمعیت قرار گرفته است.

دکتر محمد احمدیان در گفتگو با وب دا، اظهار کرد: پس از ابلاغ قانون جوانی جمعیت رسالت کلی تمامی نهادها، ادارات، ارگان‌ها و سازمان‌ها اجرایی سازی این قانون بوده و قانون فوق‌الذکر به شکلی بسیار هوشمندانه جایگاه هر مجموعه را در مسیر اجرا دیده است.

وی با اشاره به اینکه اجرای درست قانون جوانی جمعیت از جمله مهمترین برنامه‌های دانشگاه علوم پزشکی مشهد به حساب می‌آید، تصریح کرد: اولین اقدام دانشگاه علوم پزشکی مشهد پس از تصویب قانون جوانی جمعیت تشکیل قرارگاهی با همین عنوان بود و در طی جلسات متعددی که به‌طور مستمر در حال برگزاری است پیگیر اجرایی سازی این قانون هستیم.

مدیر سلامت جمعیت، خانواده مدارس دانشگاه علوم پزشکی مشهد بیان کرد: اولین حوزه‌ای که وارد شدیم اغناء پرسنلی و تغییر رویکرد مراقبت‌های بهداشتی بوده که در حال تدوین بوده و در فاز نهایی سازی قرار دارد و رویکرد ما در این بحث ترویج فرهنگ ازدواج و فرزندآوری بوده است.

دکتر احمدیان افزود: نکته دیگر در خصوص شناسایی زوج‌های نابارور و انجام اقدامات اولیه غربالگری بوده که کارهای این حوزه در فاز نهایی سازی قرار گرفته و درمان این گروه از زوجین به عنوان اولویت اول لحاظ شده است و در کنار آن می‌توان به موارد بسیار مهم دیگری همچون مراقبت‌های دوره بارداری و همچنین مراقبت‌های پیش از بارداری اشاره کرد.

مدیر سلامت جمعیت، خانواده مدارس دانشگاه علوم پزشکی مشهد با بیان اینکه قانونی شدن طرح جوانی جمعیت و حمایت از خانواده را به فال نیک می‌گیرم، خاطرنشان کرد: در قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت مواردی همچون حمایت از جوانان در آستانه ازدواج و زوج‌های جوان، درمان زوجین نابارور و پیشگیری از ناباروری، حمایت‌های دوران بارداری و شیردهی، مزایای تولد هر فرزند و چندقلو بودن فرزندان، مزایای ویژه خانواده‌های دارای فرزند، حمایت از مادران، حمایت‌های مالی و بیمه‌ای و خدمات اجتماعی و فرهنگی مورد توجه قرار گرفته است.