پزشکی

 مصاف تانک های رژیم مستأصل و دستان خالی تظاهر کنندگان

شهر مقدس مشهد به جهت خاستگاه معنوی و حضور عالمان دینی و سیاسی در آن، طی سال‌های مشرف به پیروزی انقلاب اسلامی، وقایع مبارزاتی بی شماری را تجربه و شاهدان بسیاری خاطرات تلخ و شیرین برآمده از تحولات آن را، روایت کرده‌اند .

 دکتر مرتضی سعیدی، متخصص مغز و اعصاب و استاد پیشکسوت دانشگاه علوم پزشکی مشهد که در ایام پیروزی انقلاب اسلامی، دوران نوجوانی را سپری و از نزدیک شاهد مبارزات مردمی، علیه رژیم سرکوبگر شاهنشاهی بوده، از جمله ی همین راویان است که واگویه های شنیدنی و درس آموزی را از فضای پر التهاب و سرنوشت‌ساز آن روزهای انقلاب در شهر مشهد دارد؛ برشی کوتاه از این خاطرات را در ادامه می خوانید:

ایام تحصیل در مقطع راهنمایی را می گذراندم، که تحرکات و مبارزات انقلابی مردم مشهد علیه رژیم شاهنشاهی به اوج خود رسید. در آن زمان اغلب بچه ها تعطیلات تابستان و فراغت از تحصیل را در حرفه ای مشغول به کار می شدند و من هم در یک مغازه چلوکبابی مشغول کار شده بودم؛ مغازه‌ای که برای رفت و آمد به آن، باید از خیابان خواجه ربیع تا خیابان خاکی(آخوند خراسان فعلی) را طی می‌کردم و به سبب همین تردد روزانه، تمام روزهای انقلاب و مبارزات مردم در خاطرم مانده است. این نکته را هم عرض کنم که مسیر اتوبوس شرکت واحد تا چهارراه نادری (چهارراه شهدا) بود و من بقیه راه را باید پیاده طی می کردم؛ پیاده‌روی که گاهی به گیر افتادنم در بین تظاهرکنندگان منجر می شد.

دکتر سعیدی در رابطه با حال و هوای تجمعات، در حوالی محل سکونت یکی از علمای بزرگ شهر مشهد نیز می‌گوید: منزل آیت الله شیرازی (که در خیابان نادری قرار داشت) همیشه شلوغ و مرکز تجمعات مردمی بود و من هم معمولا از بین آنان تردد می کردم، اما چون باید سر وقت به محل کار می‌رسیدم و البته کمی هم می ترسیدم وارد اینچنین تجمعاتی بشوم، معمولا توقف نمی‌کردم. بخاطر سن کمی هم که داشتم، ارتشی ها معمولا کاری به ما نداشتند و حتی در شب‌ها که حکومت نظامی بود، در مسیر بازگشت به منزل از بین آنها عبور می کردم.

این استاد پیشکسوت در خصوص اولین روز اجرای حکومت نظامی در مشهد هم حرف‌های شنیدنی دارد؛ « نخستین روز حکومت نظامی در مشهد را خوب به یاد دارم، آن روز تانک های انگلیسی در میدان مجسمه (میدان شهدا فعلی) رو به هر خیابان، ایستاده بودند و کنار هر تانک هم چند سرباز مسلح بود. وقتی تانک‌ها با آن هیبت‌شان در خیابان حرکت می‌کردند، تمام شیشه‌ها و خانه‌ها به لرزه می‌افتادند و مردم مجبور به ترک محل و خالی کردن مسیر تانک ها می‌شدند، در شب های آخر منتهی به پیروزی انقلاب اسلامی نیز به خاطر دارم که شب‌ها مدام صدای گلوله می‌آمد و منور می‌زدند.

گفتنی است؛ بر اساس مستندات موجود در واحد مطالعات انقلابی مركز اسناد آستان قدس رضوی، اوج گیری فعالیتهای انقلابی در شهر مشهد از خرداد ماه ۱۳۵۷ همزمان با سالگرد نهضت ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ آغاز شد و همچنین آذر و دی ماه همان سال حوادث به یاد ماندنی را در تاریخ این شهر به یادگار گذاشت.

فوق تخصص درمان ناباروری و دانشیار دانشگاه علوم پزشکی مشهد با اشاره به پ تأثیر رژیم غذایی و سبک زندگی بر ناباروری اظهار کرد: رژیم غذایی پرکربوهیدرات می‌تواند یکی از عوامل بروز ناباروری باشد. مصرف غذاهای پرکربوهیدرات و پرچرب بیش از حد نیاز بدن ممکن است شانس بارداری را کاهش دهد.

دکتر ملیحه محمودی‌نیا در گفتگو با وب دا خاطر نشان کرد: زوج‌هایی که برای درمان ناباروری به پزشک مراجعه می‌کنند، معمولاً اطلاعاتی در مورد شغل، نوع تغذیه و وزن خود ارائه می‌دهند. این اطلاعات به پزشک کمک می‌کند تا ارتباط بین سبک زندگی و شانس باروری را بهتر درک کند. محیط زندگی و رژیم غذایی می‌تواند برای بارداری تأثیرگذار باشد.

دکتر محمودی‌نیا ادامه داد: مصرف سیگار، چه به صورت مستقیم و چه غیرمستقیم، می‌تواند بر کیفیت اسپرم مردان، تخمک در زنان و کیفیت جنین تأثیرگذار باشد. مصرف سیگار باعث کاهش جریان خون در رحم شده و احتمال حاملگی‌های خارج رحمی و خطر سقط جنین را افزایش می‌دهد. بهتر است حداقل دو ماه قبل از شروع درمان ناباروری، مصرف سیگار را کنار بگذارند.

فوق تخصص درمان ناباروری بیمارستان امام رضا(ع) با اشاره به اینکه مواجهه با سموم محیطی نه تنها شانس باروری را کاهش می‌دهد، بلکه می‌تواند بر پیامدهای بیماری تأثیر منفی بگذارد تصریح کرد: مواد شیمیایی موجود در محیط می‌توانند عملکرد بدنی را مختل کرده و به‌ویژه بر بارداری اثر منفی بگذارند.

دکتر محمودی‌نیا همچنین هشدار داد: ظروف پلاستیکی که غذا به مدت طولانی در آن‌ها نگهداری می‌شود، به‌ویژه در معرض نور آفتاب یا گرما، می‌تواند مواد شیمیایی مضر را به داخل غذا منتقل کنند. توصیه می‌شود که تا حد امکان از این مواد شیمیایی خودداری شود.

وی با اشاره به تأثیر رژیم غذایی بر باروری افزود: افرادی که در رژیم غذایی خود غذاهای پرکربوهیدرات و پرچرب مصرف می‌کنند، ممکن است با مشکلاتی چون سقط جنین و ناباروری مواجه شوند. برای بهبود وضعیت باروری، این افراد باید رژیم غذایی خود را تغییر دهند و وزن خود را کاهش دهند.

دکتر محمودی‌نیا با بیان اینکه چاقی و شاخص توده بدنی بالا ریسک ناباروری و سقط را بالا می برد و خطر عوارض را در حاملگی زیاد می کند تأکید کرد: مصرف فست‌فودها و نوشیدنی‌های کافئین‌دار مانند قهوه و شکلات‌های کاکائویی در خانم ها باید تا حد امکان محدود شود. رژیم غذایی مناسب می‌تواند به افزایش شانس بارداری و سلامت جنین کمک کند.

دانشیار دانشگاه علوم پزشکی مشهد اظهار کرد: استرس و محیط شغلی نیز بر سلامت باروری تأثیرگذار است. استرس می‌تواند باعث کاهش تخمدانی در خانم‌ها شود و در مردان نیز فعالیت‌های شغلی با گرما و مواد شیمیایی ممکن است تأثیرات منفی بر اسپرم بگذارد. توصیه می‌شود که افراد به خواب خوب و کافی و محیط‌های شغلی مناسب توجه کنند.

استاد گروه کودکان دانشگاه علوم پزشکی مشهد با اشاره به این که کودکان زیر ۵ سال به شدت نسبت به محیط اطراف خود کنجکاو هستند اظهار کرد: کودکان سعی دارند با اجسام پیرامون خود بازی و یا آن را در دهان خود بگذارند، بنابراین والدین باید هوشیار باشند و برای پیشگیری از بروز برخی آسیب‌ها ،مواد شوینده و ترکیبات اسیدی را دور از دسترس کودکان قرار دهید

دکتر سید علی جعفری در گفتگو با وب دا با بیان اینکه مسمومیت با ترکیبات شیمیایی می‌تواند بیش‌از‌همه تهدید‌کننده کودکان باشد، گفت: بلع، استنشاق و تماس پوستی با مواد شیمیایی می‌تواند به بدن آسیب جدی برساند. بلع مواد سوزاننده در اکثر موارد به دلیل کنجکاوی کودکان به صورت ناآگاهانه و بی احتیاطی والدین انجام میشود.

وی با اشاره به این که مواد سوزاننده در واقع به دو صورت اسیدی و بازی است اظهار کرد: به طور کلی بازها از اسیدها خطرناک ترند و این مواد در منازل به عنوان لوله باز کن، جرم گیر، جوهر نمک و غیره استفاده می شود.

وی افزود: بازها به طور کلی خطر ناک تر از اسیدها هستند چرا که اولا اسید بسیار تند و بد بو است و کودک مقدار کمتری از آن را می خورد، ولی بازها را به میزان بیشتری می خورند و ثانیا اسید نکروز انعقادی ایجاد می کند که کمتر در بافت نفوذ می کند ولی باز ها نکروز میعانی ایجاد می کنند و تا عمق بیشتری در بافت نفوذ می کنند.

استاد دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: نکته مهم این است که ارتباط دقیق بین میزان آسیب دهان و آسیب مری وجود ندارد یعنی اینکه ممکن است دهان سالم باشد و یا آسیب کمی دیده باشد ولی مری، معده و یا دستگاه گوارش آسیب جدی دیده باشد.

دکتر جعفری در رابطه با شوینده ها ی سبزی به والدین هشدار داد: این داروها را دسترس کودکان قرار ندهید چرا که این مواد دارای ترکیبات شیمیایی هستند و سوزاندگی شدیدی ایجاد می کنند.

وی به والدین توصیه کرد: زمانی که متوجه مصرف مواد قلیایی و اسیدی توسط کودکان شدید سریعا کودک را به مراکز درمان انتقال دهید و از اقدامات خودسرانه پرهیز کنید زیرا هر گونه اقدام اضافی می‌تواند آسیب بیشتری را بر جای بگذارد.

رئیس بیمارستان کودکان اکبر ضمن بررسی شيوع و عوارض ناشی از بلع اجسام خارجی در کودکان خاطرنشان کرد: انواع و اقسام اجسام خارجی وجود دارند که کودکان با توجه به سن و شرایط سنی خود آنها را بلع می کنند.اجسام خارجی که توسط کودکان بلع می‌شود معمولاً انواع سکه‌ها، قطعات اسباب‌بازی، تیله‌ها و هسته میوه‌ها هستند.

فوق تخصص گوارش کودکان با بیان اینکه سن شایع کودکانی که اجسام خارجی را می‌بلعند 6 ماهگی تا 3 سالگی و در موارد کمتری 5 سالگی است، اظهار کرد: کودکانی که دچار مشکلات تکاملی و عصبی هستند نیز ممکن است اجسام خارجی را بیشتر از همسالانشان ببلعند.

وی ادامه داد: بلع برخی اجسام خارجی خطرناک است مثلا باطری‌های کوچک سکه‌ای که در اسباب‌بازی‌ها و چراغ قوه‌ها گذاشته می‌شوند می‌تواند در مری گیر کرده و کمتر از یک ساعت باعث سوراخ شدن آن و عوارض جدی برای کودک شود.

استاد گروه کودکان دانشگاه علوم پزشکی مشهد توصیه کرد: نباید اسباب‌بازی‌ها، ساعت‌های مچی و وسایلی که از این باطری‌ها دارند را در دسترس کودکان سنین پایین قرار داد زیرا در صورت بلعیده شدن نیاز به آندوسکوپی دارد بنابراین اگر والدین نسبت به این موضوع شک کردند باید در اولین فرصت به پزشک مراجعه کنند.

 دکتر جعفری تصریح کرد: آهن‌ربا یکی دیگر از اجسام خارجی خطرناک است که در صورتی که توسط کودکان بلعیده شود می‌تواند موجب گیر کردن قسمتی از روده یا معده توسط آن شود که در نهایت سوراخ شدن روده یا معده را در پی دارد و باید با عمل جراحی سنگین خارج شود در این مورد نیز توصیه می‌شود کودکان زیر 4 سال به آهن‌ربا دست نزنند.

وی بلعیدن اجسام نوک تیز مانند سوزن، سوزن ته‌گرد و سنجاق قفلی را عاملی برای سوراخ شدن مری، معده و روده دانست که باید جهت درمان کودک را آندوسکوپی کرد.

رئیس بیمارستان فوق تخصصی کودکان اکبر در پایان  به امکانات تخصصی و فوق تخصصی این مرکز اشاره کرد و گفت: بیمارستان کودکان اکبر با در اختیار داشتن اعضای هیات علمی برجسته و تجهیزات  و امکانات پیشرفته خدمات منحصر به فردی در این زمینه، به عنوان بزرگترین بیمارستان کودکان در شرق کشور ارائه می دهد.

مسئول بخش مراقبت های دارویی و متخصص داروسازي باليني بيمارستان اميد، از راه اندازی کلینیک فارماکوتراپی در این بیمارستان خبر داد و گفت: فارماكوتراپي یا داروسازي باليني حوزه دارو درماني بيماري ها را در بحث مراقبت های سلامت، در بر مي گيرد.

دکتر نیلوفر صابر مقدم در گفتگو با وبدا، اظهار کرد: از دو سال گذشته به همت اساتید گروه داروسازی بالینی دانشگاه ، کلینیک فارماکوتراپی بیمارستان قائم (عج) و هم اینک دومین کلینیک فارماکوتراپی در بیمارستان امید، که از مراکز درمانی تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی مشهد است، راه انداری شد.

وی، حضور متخصص فارماکوتراپی در کنار پزشک معالج  در بخش سرپایی را همچون بخش های بستری مهم دانست و گفت: عمده‌ی تمركز این درمانگاه، ارائه مشاوره دارویی به بیماران ارجاع شده توسط پزشکان معالج در خصوص انتخاب رژیم های درمانی، مدیریت عوارض جانبی و تداخلات دارویی، تنظیم دوز داروها در شرایط بالینی مختلف و همچنین آموزش به بیمار با هدف افزایش بازدهی درمان و کاهش مشکلات بیماران می باشد.

مسئول بخش مراقبت های دارویی بیمارستان امید همچنین گفت: با توجه به اینکه عمده مراجعین سرپایی به این مرکز، دچار سرطان بوده و یا تحت اعمال جراحی پیچیده قرار گرفته اند و علاوه بر آن در بسیاری از موارد سبدهای دارویی متفاوت برای سایر مشکلات همزمان مصرف می کنند، مدیریت دارویی از تلفیق تا ارزیابی تداخلات دینامیکی و کینتیکی داروها با یکدیگر و بر اساس شرایط فعلی بیمار براي رسيدن به نتايج مناسب در روند بهبود بيماران بسيار حائز اهمیت است و بر همین اساس وجود درمانگاه فارماکوتراپی از ضروریات بیمارستان امید می باشد.

دکتر صابرمقدم افزود: کلینیک فارماکوتراپی بیمارستان امید، در روزهای سه شنبه از ساعت هشت الی 10 صبح، به کلیه مراجعین داخل و خارج از بیمارستان با ارجاع پزشکان محترم به صورت رایگان به بیماران خدمات درمانی ارائه می کند.