سالمندان، ذخیره های مادی و معنوی در عمق استراتژیک فرهنگ های جهانی هستند که همواره بار سنگین انتقال مواریث و ارزش های کهن را به نسل بعد، به دوش می کشند .
به گزارش وب دا و به نقل از وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی، هیچ نظام آموزشی قادر نیست، همانند پدربزرگ ها و مادربزرگ ها، میراث تمدنی را به نسل های آینده، سینه به سینه منتقل کند. از این رو تامین سلامت جسمی، روحی و روانی، با تاکید بر حفظ مشارکت سالمندان برای برنامه ریزی به منظور ارتقای دانش و مهارت زندگی ، نشان از رشدیافتگی جوامع در حفظ سرمایه های انسانی خود دارد.
سرمایه های مذکور زمانی به خوبی حفظ می شوند که بدون درنظر گرفتن سن، جنس، پيـشينه نـژادي و قـومی، نــاتوانی و يـا ديگــر شـرايط، رفتـار عادﻻنه اي بنابر منشور حقوق بیمار به آنان اعمال و جـدا از وضـعيت اقتصادي شان به آن ها ارزش داده شود.
توانمندی سالمندان در همه ابعاد توسعه، از جمله ارتقای مشارکت فعال آنها در امور اجتماعی، اقتصادی و سیاسی، یکی از راههای تضمین کاهش نابرابری های سنی است. به همین دلیل شعار امسال روز جهانی سالمند "فرصتهای برابر برای تمام سنین" انتخاب شده و باید اقدامات مشارکتی با توجه به شعار فوق موجب رفع تبعیض و توانمند سازی و ارتقای درجه اجتماعی، اقتصادی و سیاسی سالمندان،گردد.
ارزش به دوره سالمندی با معنایی بسیار عمیق نهفته است؛ جلوگیری از طرد شدگی. با این رویکرد، سالمندان بـه صـورت ادغـام شـده در جامعه به گونه اي فعال در تدوين و اجراي سياست هايی که به بهزيستی و راحتی آنان به طـور مستقيم وابسته است، شـرکت می کننـد. این موضوع باعث قوام و پایداری روحی و جسمی سالمندان می شود؛ احساس مفید بودگی، شادی، نشاط و قدرت دوچندانی برای آنان به ارمغان می آورد.
از نظر سازمان جهاني بهداشت ، سلامت نه تنها نبود بیماری و ناتوانی جسمی، که شامل سلامت جسم، و روح و روان فرد و مناسبات و ارتباطات اجتماعي سالمند را دربر می گیرد . فراهم سازی مقدمات ورود به دوره سالمندی، که در صورت عدم توجه به سالمند می تواند ناامیدی و مرگ زودرس و نابه هنجاری های خانوادگی و اجتماعی را به همراه داشته باشد، بی تردید باید در سه حوزه فردی /خانوادگی، محیطی و ساختاری سامان یابد. مطالعات آینده نگر حاکی از آن است که بر اساس سرشماری سال 1395، از جمعیت 79 میلیونی کشور 7 میلیون و 414 هزارو 91 نفر یعنی 9.28 درصد سالمند هستند که این رقم پیش بینی می شود تا سال 2025 میلادی یعنی 7 سال دیگر به 10 و تا 2050 به بیش از 30 درصد برسد که از میانگین جهان و آسیا بیشتر و از هر سه نفر، یک نفر سالمند خواهد بود.
از این منظر حمایت و مراقبت از سالمندان و درمان آنان محتاج سياست هاي همه‌جانبه است. سند بالادستی سیاست های جمعیتی ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری در بند 7 بر«فرهنگ سازی برای احترام و تکریم سالمندان و ایجاد شرایط لازم برای تأمین سلامت و نگهداری آنان در خانواده و پیش‌بینی، ساز و کار لازم برای بهره‌مندی از تجارب و توانمندی‌های سالمندان در عرصه‌های مناسب» و در بند 15 سیاست های کلی خانواده ابلاغی مقام معظم رهبری بر « اتخاذ روشهای حمایتی و تشویقی مناسب برای تکریم سالمندان در خانواده و تقویت مراقبت های جسمی و روحی و عاطفی از آنان» تاکید دارد.
علاوه بر اسناد مذکور، تصویب سند ملی سالمندان در پانزدهمین جلسه شورای عالی سلامت و امنیت غذایی، حکایت از نگاه جامع نسبت به موضوع سالمندی در ایران دارد. در مجموع سیاست گذاری های آینده نگر، ناظر بر زنانه شدن سالمندی در ایران نیز هستند. بر اساس سرشماری سال 1395، 49 درصد سالمندان مرد و 51 درصد زن هستند. این رقم در حوزه های مهاجر فرست، وزن زنان سالمند را نسبت به مردان سنگین تر می کند. تفاوت امید به زندگی برای مردان 72 سال و برای زنان 76، تاییدی است بر زنانه شدن حوزه سالمندی در ایران. براي زنان، تامين رفاه دوره ي سالمندي اهميت ويژه دارد زيرا زنان در همه ي عمر با تنگناهايي روبرو هستند كه بر زندگي اجتماعي، اقتصادي، جسمي و آسايش رواني آنان در سال هاي بعد اثر تجمعي دارد. بر این اساس نیاز سنجی ناشی از مطالعات آینده نگر، ارایه خدمات فعال به سالمندان در چارچوب برنامه های نظام تحول سلامت را گوشزد می کرد.
خوشبختانه خدمات نوین سلامت به روستاییان و شهرهای زیر 20 هزار نفر، خدمات نوین سلامت به حاشیه نشینان و شهرهای 20 تا 50 هزار نفر، خدمات نوین سلامت به جمعیت شهرهای بالای 50 هزار نفر و کلانشهرها تا اندازه زیادی قادر شده، حوزه سالمندی را تحت پوشش خود قرار دهد. علاوه بر این در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، با مطالعه الگوهای زندگی سالمندی توام با رفاه، آرامش، به نتایج ذیقیمتی دست یافته است. بر اساس تحقیقات انجام شده، سالمندی را به سه گروه سالمندي همراه با سلامت، سالمندي طبيعي و سالمندي همراه با بيماري با هدف افزايش تعداد گروه اول از طریق آموزش فراگير به سالمندان و ارايه خدمات مورد نياز آنان تقسیم شده است تا این قشر از هموطنان در درون خانواده، از زندگی گرم خانوادگی توام با آسایش برخوردار شوند. الگوی ارتقای آگاهی نسبت به زیست سالم، و توانمندی سازی سالمندان برای مراقبت از خود، در خدمات نوین سلامت سالمندان به خوبی در نظر گرفته شده است.
برنامه آموزش شیوه زندگی سالم در سالمندی تاکید برآن دارد که می توان دوره سالمندی را با سلامت کامل طی کرد، و یا در صورت وجود بیماری، آن را تحت کنترل قرار داد، تا سالمند با تسلط کامل بر بیماری، به زندگی خود ادامه بدهد. برای تحقق این اهداف مراقبت های ادغام یافته شامل ارزیابی و تشخیص و درمان اختلالات فشار خون، اختلالات چربی خون و سوء تغذیه (چاقی و لاغری)، دیابت، افسردگی، سقوط و عدم تعادل، در دو سطح غیرپزشک و پزشک در خانه های بهداشت، پایگاه سلامت و مراکز جامع سلامت ارایه می شود.
بر اساس اعلام واحد بهداشت هوای معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکي مشهد ،شاخص کيفيت هواي مشهد امروز با 114 (AQI) در وضعيت ناسالم و هشدار برای گروههای حساس قرار گرفت.
