مدیر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: شاخصIMR (میزان مرگ و میر شیرخواران) در دانشگاه علوم پزشکی مشهد در سال 95 با کاهش نسبت به سال قبل خود به 13.1 رسیده است.
دکتر حامد قضاوی در گفت‌وگو با وب دا؛ در خصوص برنامه های مدیریت سلامت جمعیت، خانواده و مدارس دانشگاه گفت: طرح تحول سلامت از سال 1392 با 15 برنامه اصلی و 10 برنامه پشتیبان شروع شد. برنامه های جمعیت ،ارتقای سلامت باروری و فرزند آوری و برنامه ملی پیشگیری و کنترل بیماری های غیر واگیر و عوامل خطر به مدیریت سلامت جمعیت خانواده و مدارس نیز مربوط می شود.
دکتر قضاوی تاکید کرد: در این مدیریت ارایه خدمات مراقبتي سلامتی برمبناي گروه های سنی از پیش از تولد آغاز و تا انتهای دوره سالمندی فرد ادامه می یابد.
مشاور مدیر کل دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس وزارت، بیان داشت: در حال حاضرسعي شده است براي هر بلوك جمعيتي مشخص، يك نفر تحت عنوان مراقب سلامت وجود داشته باشد. همچنین برای هر فرد بسته به گروه سنی وی مراقبت های ادغام يافته سلامتي ارايه مي شود.
وی ابراز داشت: برای گروه سنی نوزادان و کودکان به عنوان آینده سازان کشور، برنامه های ویژه ای از جمله مراقبت های ادغام یافته سلامت کودکان و مراقبت های ناخوشی های اطفال يا مانا وجود دارد.
مراقبت هاي ادغام يافته کودک سالم در تمامی مناطق زیر پوشش دانشگاه اجرایی می شود
دکتر قضاوی تصریح کرد: به دنبال برنامه تحول سلامت برنامه مراقبت هاي ادغام يافته کودک سالم در فرمت جديد در شهرستان چناران به صورت پایلوت اجرایی شده است و در کل مناطق تحت پوشش دانشگاه پس از بررسی های لازم ظرف چند ماه دیگر گسترش پیدا می کند به نحوی که خدماتی که به کودکان در حوزه بهداشت ارائه می شود کاملتر و تخصصی تر خواهند شد.
مدیر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس دانشگاه علوم پزشکی مشهد، یادآور شد: هدف اصلی این مراقبت ها پایش رشد و نمو و در حقیقت تشخیص یک کودک به ظاهر سالم از کودک سالم است؛ تا در زمان مناسب تری بیماری کودک را تشخیص دهیم. مجموع این تلاش ها در طی سال های اخیر باعث شده در دانشگاه علوم پزشکی مشهد شاخص مرگ و میر نوزادان در سال ۱۳95نسبت به سال 1394 کاهش پیدا کند.
وی با تکمیل این نکته گفت: طبق آمارهای به دست آمده در انتهای سال 1395 شاخص مرگ و میر نوزادان به ٩.٢٣رسیده است در حالی که این آمار در انتهاي سال 94 برابر با ٩.٩٥ بوده است.
مشاور مدیر کل دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس وزارت ، ابراز داشت: تغذیه انحصاری با شیر مادر با خدماتی که در این عرصه انجام شده ( کارگاه های آموزشی، گسترش نیروی انسانی، مراکز مشاوره شیردهی و غیره) باعث شد تا تغذیه انحصاری باشیر مادر تا شش ماه ابتدایی زندگی نسبت به سال 92 افزایش داشته باشد، که با توجه به اهمیت و نقش تغذيه با شیر مادر در حفظ و ارتقاي سلامت كودكان از اهميت بسزايي برخوردار است.
اجرای طرح غربالگری تکاملی کودکان
وی به غربالگری های تکاملی کودکان اشاره کرد و اظهار داشت: به دنبال این برنامه کودکان یک ساله ای که به مراکز خدمات جامع سلامت مراجعه می کننداز لحاظ تکاملی در حيطه هاي مختلف (حركات نرم و درشت ، ارتباط اجتماعی و... ) بررسی و در صورت مشاهده کوچکترین اختلال به متخصصین مرتبط ارجاع داده می شوند.
وی به سه دسته مراقبت از مادران که شامل مراقبتهای (پیش از بارداری، دوران بارداری و پس از زایمان) می باشد اشاره کرد و در ادامه بیان داشت: شاخص نسبت مرگ و میر مادران در کنار شاخص میزان مرگ و میر شیرخواران زیر یک سال، دو شاخص توسعه در کشورها به شمار می روند که خوشبختانه ایران در اهداف توسعه هزاره سوم با ارتقاء کمیت و کیفیت مراقبتها به این مهم( کاهش نسبت مرگ و میر مادران) دست پیدا کرده است. در دانشگاه علوم پزشکی مشهد نسبت مرگ و میر مادران از 23.3 در انتهای سال ۹۵ به ۱۸.۷ در انتهای سال ۹۶ کاهش داشته که حاصل فعالیت های موثر تمام حوزه های دانشگاه همراه با مشارکت سایر بخش های توسعه بوده است و امیدواریم که شاهد روند کاهشی ان در سال ۹۷ نیز باشیم.
800 ماما در مناطق زیر پوشش دانشگاه در حوزه بهداشت فعال هستند
مدیر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس دانشگاه علوم پزشکی مشهد، خاطر نشان کرد: افزوده شدن نیروی انسانی در برنامه تحول سلامت نکته مهمی به شمار می رود به نحوی که در حال حاضر بالغ بر 800 ماما در سیستم بهداشتی در حال خدمت هستند که در کنار سایر مراقبین سلامت و بهورزان، مراقبت های مادران باردار و سایر مراقبت های مامایی به دیگر گروه های سنی را ارایه و مدیریت می کنند.
دکتر قضاوی ابراز داشت: این افزایش نیرو و ارائه خدمات کمی و کیفی در حوزه های بهداشت و درمان همانطورکه ذكر شد موجب کاهش مرگ و میر مادران در سال 1396 نسبت به سال 1395 شده است. در راستای سیاستهای جمعیتی و ترویج زایمان طبیعی، در مرکز بهداشت هر شهرستان حداقل یک کلاس ترویج زایمان طیبیعی جهت مادران باردار راه اندازی شده است؛ تا در خصوص اهمیت مراقبتهای دوران بارداری و زایمان طبیعی و نقش ان درحفظ سلامت مادر و کودک نکات لازم بیان شود.
در ادامه وی ابراز داشت: کارگاه های آموزشی 60 ساعته جهت تربيت مربي مامايي كلاسهاي ترويج زايمان طبيعي برای تشويق مادران به زايمان طبيعي ايمن با همکاری اساتید از گروه زنان و گروه مامایی دانشگاه برگزار می شود و مادران باردار تا زمان زایمان هشت جلسه در این کلاسها شرکت می نمایند که این امر موجب افزایش زایمان طبیعی و کاهش سزارین غير ضروري در مناطق تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی مشهد شده است.
ایجاد 25 کلاس آموزش ترویج زایمان طبیعی در مراکز بهداشت زیر پوشش
مشاور مدیر کل دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس وزارت ازوجود 25 کلاس آموزش ترویج زایمان طبیعی جهت مادران باردار در مراکز بهداشت شهرستانهای تابعه خبر داد و ابراز داشت: در این مراکز مادران باردار ثبت نام و آمادگی آموزش سالانه چندین هزار مادر باردار وجود دارد.
دکتر قضاوی یادآور شد: از طریق بودجه هایی که در اختیار قرار دارد متناسب با مقدار بودجه بخشی از مکمل های غذایی مورد نیاز مانند قرص آهن، مولتی ویتامین، قطره ویتامین اد و غیره تهیه و در اختیار مادران ،کودکان و سایر گروه های سنی نیازمند قرار می گیرد.
وی یادآور شد:حدود 20 درصد از جمعیت کشور در سنین بین پنج تا 17 سال تمام یعنی نوجوان و ۲۵ درصد در گروه سنی جوان یعنی 18 تا 30 سال قرار دارند. این دو قشر در مجموع حدود ۴۵ درصد جمعیت کشور را تشکیل می دهند و گروهی بسیار مهم به عنوان آینده سازان کشور هستند.ضریب جمعیتی گروه سنی نوجوان و جوان درمجموع شهرستانهای تابعه دانشگاه علوم پزشکی مشهد نیز منطبق بر ضریب کشوری است.
مدیر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس دانشگاه علوم پزشکی مشهد، بیان داشت: برای نوجوانان برنامه های گسترده ای از جمله مراقبت های ادغام یافته سلامت نوجوانان وجود داشته ؛ که در این راستا یک نوجوان مورد معاینه کامل پزشک و غیر پزشک و پی گیری های سه سال یک بار قرار می گیرد. همچنین کلیه نوآموزان بدو ورود به دبستان در طرح سنجش مورد معاینه غیرپزشک و پزشک قرار می گیرند و در این سنجش سلامتی اختلالاتی که می توانند در صورت عدم تشخیص باعث افت تحصیلی در دانش آموز شوند شناسایی،پیگیری و درمان می شوند.
دکتر قضاوی یادآور شد: دسترسی به جوانان ساده نیست و جهت ارائه برنامه های خود به این گروه سنی مهم، هماهنگی بسیاری با نیروهای انتظامی و نظامي جهت (آموزش سربازان ) و سایرمراکز اموزش عالی داشته ایم. بر این اساس تا اين تاريخ برای حدود 376 هزار جوان و 511 هزار نوجوان پرونده الکترونیک سلامت سینا تشکیل داده شده است و این افراد مورد معاینه پزشک و غیر پزشک قرار گرفته اند.
انجام غربالگری های سرطان برای گروه میانسالان
وی به جمعیت میانسال کشور اشاره و تصریح کرد: برای این جمعیت علاوه بر تشکیل پرونده الکترونیک سلامت؛ معاینه و غربالگری سرطان پستان و سرطان دهانه رحم برای زنان و سرطان روده بزرگ برای مردان و زنان انجام می شود.
مشاور مدیر کل دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس وزارت ، اضافه کرد: دربرنامه ادغام بیماری های غیر واگیر و کنترل عوامل خطر چهار بیماری دیابت، پرفشاری خون، سرطان ها و بیماری های مزمن تنفسی در جمعیت میانسال مورد بررسی قرار می گیرند.
دکتر قضاوی یادآور شد: در حال حاضر خطر سنجی احتمال بروز حوادث قلبی - عروقی كشنده در طي ١٠ سال آينده در جمعیت 30 سال به بالا در حال انجام است و تا کنون در مناطق تحت پوشش براي حدود 376 هزارنفر اين خطر سنجي انجام و بسته به درصد خطر براي آنان برنامه ها و آموزش هاي خاص پیش بینی و ارایه شده است.
وی یادآور شد: کشور ما در حال حرکت به سمت سالمندی است و پیش بینی می شود در صورت ادامه این روند جمعیتی تا سال 1425 حدود 25 درصد جمعیت کشور سالمند خواهند بود.که البته می توان از این وضعیت با پیش بینی امکانات و نیاز های لازم با توسعه سالمندی پویا به عنوان یک فرصت نیز استفاده کرد.
سند ملی سالمندان تدوین و به زودی ابلاغ می شود
مدیر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس دانشگاه علوم پزشکی مشهد، افزود: سند ملی سالمندان در دو بخش رفاهی و سلامت تدوین و در حال ابلاغ است؛ البته در حوزه سالمندان فعالیت های ویژه ای انجام شده است به نحوی که مراقبت های ادغام یافته سلامت سالمندان با هدف ارتقاء سطح سلامت سالمندان و برنامه شیوه زندگی سالم در سالمندی با هدف آموزش و توانمندسازی سالمندان با تأکید بر آموزش پیشگیری از سقوط و حوادث، حفظ سلامت استخوان و مفاصل، سلامت روان و تغذیه صحیح در حال اجرا می باشد.
دکتر قضاوی با اشاره به ابلاغ سیاست های کلی جمعیت توسط مقام معظم رهبری گفت: اجرایی سازی این سیاست ها، ترویج فرزندآوری و افزایش بارداری های ارادی و برنامه ریزی شده در گروه مشمول شرایط فرزندآوری ، جزو برنامه های مهم این مدیریت می باشد. در این راستا افراد واجد شرایط فرزندآوری به صورت فعال، شناسایی و با آن ها مشاوره می گردد و در صورت تمایل آنان به فرزندآوری جهت مراقبت های پیش از بارداری ارجاع می شوند.
مدیر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس دانشگاه علوم پزشکی مشهد در ادامه گفت: همچنین به منظور تحکیم بنیان خانواده و کاهش طلاق ، کلاس های آموزش هنگام ازدواج در مناطق تحت پوشش دانشگاه، برای زوجین در آستانه ازدواج به صورت رایگان برگزار می شود و رسانه های آموزشی(کتاب، سی دی آموزشی، آموزش مجازی) به زوجین شرکت کننده در کلاس اهدا می گردد.
ایجاد مرکز مهر ماندگار ویژه جوانان در آستانه ازدواج
وی افزود: با همکاری نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه های استان خراسان رضوی، مرکز «مهر ماندگار» برای آموزش زوجین در آستانه ازدواج راه اندازی شده است و در این مرکز، آموزش های لازم (ارتباط متقابل، مهارت های خودآگاهی، خانواده آگاهی، حل تعارض، احکام حقوق خانواده، روابط زناشویی و..) در طی 6 ساعت به زوجین ارایه می شود.
مشاور مدیر کل دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس وزارت بیان داشت: همچنین درکلاس های آموزش زوجین در هنگام ازدواج در مرکز وحدت تحت پوشش مرکز بهداشت شماره دو شهرستان مشهد نیز از 19 اسفند ماه 96 نیز با همکاری اساتید نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه های استان خراسان رضوی ساعات کلاس افزایش یافته است.
معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد ضمن حضور در شهرستان خلیل آباد از نحوه ارائه خدمات بهداشتی این شهرستان بازدید نمود.
