بهداشت و پیشگیری

مدیر اداره کاهش خطر بلایا و حوادث معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد اعلام کرد: با توجه به حضور میلیونی زائران به‌ویژه زائران پیاده در روزهای پایانی ماه صفر، تمهیدات لازم برای پیشگیری از بروز بیماری‌ها و حوادث غیرمترقبه اندیشیده شده است.

دکتر محمدرضا جویا در گفتگو با وب دا با بیان اینکه احتمال وقوع حوادث انسان‌ساخت و طبیعی در تجمعات انبوه بالاست، گفت: گسترش ارتباطات در عصر حاضر موجب شده تجمعات ملی به رویدادهای بین‌المللی تبدیل شوند. در کشور ما نیز گردهمایی‌های متعددی با ماهیت مذهبی، ورزشی، علمی و فرهنگی برگزار می‌شود که برخی از آنها، مانند پیاده‌روی دهه پایانی ماه صفر و تشرف دسته‌جمعی زائران به بارگاه منور رضوی، در مقیاس بسیار گسترده برگزار می‌شوند. از این رو ارتقای آمادگی و کاهش خطر از طریق برنامه‌ریزی و تدوین دستورالعمل‌های مرتبط، اهمیت ویژه‌ای دارد.

وی افزود: یکی از مهم‌ترین محورهایی که در این تجمعات باید مدنظر قرار گیرد، تأمین سلامت زائران است؛ به‌ویژه پیشگیری از طغیان بیماری‌ها و اطمینان از ایمنی و استحکام محل‌های اسکان از نظر گازگرفتگی یا آتش‌سوزی.

مدیر اداره کاهش خطر بلایا و حوادث معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد ادامه داد: با توجه به حضور شرکت‌کنندگان از ملیت‌ها و فرهنگ‌های گوناگون، رصد و کنترل بیماری‌های واگیر اهمیت مضاعفی دارد.

به گفته دکتر جویا، طراحی سامانه پاسخگویی به حوادث و رخدادها در کشور به‌صورت فعالیت‌محور انجام شده و هر واحد یا سازمان پاسخگو بر اساس نوع بحران و وظایف تخصصی خود متعهد به اقدام می‌شود. برنامه پاسخ سریع به تجمعات انبوه نیز بر پایه سیاست‌ها، دستورالعمل‌ها و پروتکل‌های مدون و به تفکیک حوزه‌های تخصصی متولی، تدوین شده است.

وی با اشاره به اهمیت اجرای «کد ۴۵۰ تجمعات انبوه» خاطرنشان کرد: هدف اصلی این برنامه، ارزیابی خطر، تسریع در ارائه خدمات، ارتقای سطح سلامت و ایمنی شرکت‌کنندگان به‌ویژه افراد آسیب‌پذیر و دارای معلولیت، کاهش مرگ و مصدومیت، و تقویت همکاری‌های درون‌بخشی و برون‌بخشی برای حفظ سلامت زائران است.

رئیس گروه بهبود تغذیه معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: یک رژیم غذایی غنی از مواد مغذی که اغلب به عنوان آنتی اکسیدان عمل می کنند، می‌تواند به کاهش استرس اکسیداتیو و آسیب ناشی از قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش کمک کرده و تا حدودی از پوست در برابر اثرات مضر اشعه ماوراء بنفش (UV) محافظت کند.

دکتر زهرا اباصلتی در گفتگو با وب دا افزود: ویتامین‌های C و Eبا هم برای محافظت از پوست در برابر آسیب اشعه ماوراء بنفش کار می‌کنند، به طوری که ویتامین C به بازسازی ویتامین E کمک می‌کند. این ویتامین ها همچنین در تولید کلاژن نقش دارند که برای سلامت و خاصیت ارتجاعی پوست مهم است.

وی اظهار داشت: کاروتنوئیدها که در میوه‌ها و سبزیجاتی مانند هویج و سیب زمینی شیرین یافت می‌شوند، می‌توانند نور ماوراء بنفش را جذب کرده و اثرات مضر آن را خنثی کنند. همچنین پلی فنول‌های موجود در چای سبز، انواع توت‌ها و سایر غذاهای گیاهی، می‌توانند در برابر اشعه ماوراء بنفش و اثرات مضر آن نقش محافظت کننده داشته باشند.

دکتر اباصلتی با بیان اینکه افزایش مصرف امگا ۳ ممکن است با پاسخ‌های بهتر پوست به قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش و کاهش التهاب همراه باشد، تصریح کرد: اگرچه یک رژیم غذایی غنی از مواد مغذی می‌تواند مزایایی داشته باشد، اما نباید جایگزین کرم ضد آفتاب موضعی در نظر گرفته شود.

وی خاطرنشان کرد: در برنامه غذایی خود انگور سیاه ( سرشار از آنتی‌اکسیدان‌هایی مانند آنتوسیانین‌ها)، هندوانه (سرشار از لیکوپن)، آجیل و دانه‌ها (سرشار از ویتامین E)، هویج (سرشار از بتاکاروتن، که بدن آن را به ویتامین A تبدیل می‌کند، و منبع خوبی از ویتامین  Cاست) و چای سبز (حاوی کاتچین‌هایی برای مقاوم‌تر شدن پوست در برابر اشعه ماوراء بنفش است)، گوجه فرنگی(حاوی لیکوپن و محافظت از قرمزی ناشی از اشعه ماوراء بنفش)، سیب زمینی شیرین (حاوی بتاکاروتن، ویتامین A، C و E ) و گل کلم را بگنجانید.

رئیس گروه بهبود تغذیه معاونت بهداشت دانشگاه تأکید کرد: عوامل دیگری مانند انتخاب سبک زندگی، ژنتیک و سلامت کلی نیز بر سلامت پوست تأثیر می‌گذارند و مواد غذایی نقش محافظت مکمل را دارند.

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد از اجرای طرح ویژه تشدید نظارت‌های بهداشتی در ایام دهه پایانی ماه صفر خبر داد و گفت: این اقدام با هدف تقویت اقدامات پیشگیرانه و حفظ سلامت زائران و عزاداران رضوی در دستور کار قرار گرفته است.

دکتر مهدی قلیان در گفت‌وگو با خبرنگار وب‌دا اظهار کرد: یکی از مأموریت‌های ویژه همه‌ساله معاونت بهداشت در این ایام، نظارت‌های گسترده بهداشتی است که از اجتماع جاماندگان اربعین آغاز شده و تا روز شهادت امام رضا(ع) ادامه دارد.

وی افزود: در این مدت بازرسان و ناظران بهداشتی به‌طور ویژه در حوزه‌های مختلف فعالیت دارند و اوج کار آنان در روزهای رحلت پیامبر اکرم(ص)، شهادت امام حسن مجتبی(ع) و شهادت امام رضا(ع) خواهد بود.

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد با اشاره به حوزه‌های مورد توجه گفت:نظارت ویژه بر کیفیت آب، بررسی بهداشتی محل‌های برگزاری محافل سوگواری، مراکز اسکان و همچنین محل‌های تهیه و توزیع نذورات از اولویت‌های اصلی ماست تا این ایام با سلامت و آرامش سپری شود.

دکتر قلیان با اشاره به کمبود نیروی انسانی در این ایام تصریح کرد: با وجود محدودیت‌ها، تمام توان نیروهای بهداشت برای اجرای این مأموریت به‌کار گرفته شده است. سلامت زائران و مجاوران امام رضا(ع) در این روزها در صدر برنامه‌های ما قرار دارد و خدمات بهداشتی به‌صورت دقیق، مستمر و چندجانبه ارائه می‌شود.

وی همچنین از فعالیت‌های گسترده در مبادی ورودی کشور خبر داد و گفت: در مرزها مراقبت‌های سندرمیک با جدیت انجام می‌شود و همزمان تشدید نظارت‌ها در فرودگاه‌ها، راه‌آهن و پایانه‌های مسافربری در دستور کار است. این اقدامات در طول سال وجود دارد اما در ایام خاص مانند دهه پایانی صفر با کمیت و کیفیت بیشتری دنبال می‌شود.

مسئول حوزه طب سنتی معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد از انتشار توصیه‌های تغذیه‌ای و بهداشتی طب سنتی ویژه زائران پیاده حضرت رضا(ع) در فضای مجازی خبر داد

دکتر زهرا نیک‌اختر در گفت‌وگو با وب‌دا اظهار کرد: محتواهای آموزشی طب سنتی شامل نکات تغذیه‌ای، آداب سفر، و راهکارهای حفظ سلامت در روزهای گرم و مسیرهای طولانی، در اختیار سفیران و داوطلبان سلامت و مراقبین بهداشتی قرار گرفته تا از طریق فضای مجازی در دسترس زائران قرار گیرد.

وی با تأکید بر اهمیت آماده‌سازی زائران پیش از سفر افزود: زائران پیاده می‌توانند با مطالعه این محتواهای تأیید شده، که با آرم و لوگوی معتبر حوزه بهداشت و درمان منتشر می‌شود، برای داشتن سفری سالم برنامه‌ریزی کنند.

دکتر نیک‌اختر هشدار داد: برخی توصیه‌های رایج طب سنتی که از منابع غیرمعتبر منتشر می‌شود، می‌تواند به سلامت افراد آسیب بزند. بنابراین، پیروی از توصیه‌های طب سنتی باید صرفاً بر اساس منابع معتبر مانند دانشکده طب ایرانی و مکمل و وزارت بهداشت انجام شود.

مسئول حوزه طب سنتی معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد همچنین از ارائه خدمات مراقبتی، بهداشتی و درمانی در قالب موکب‌های سلامت در مسیر زائران خبر داد و گفت: در این موکب‌ها، خدمات پزشکی و پرستاری ارائه شده و توصیه‌های طب سنتی نیز برای بهبود وضعیت سلامتی زائران، به صورت محتوای آموزشی در فضای مجازی منتشر می‌شود.