بهداشت و پیشگیری

معاون اجرایی و رئیس گروه کاهش خطر بلایا و حوادث معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: عابران پیاده ، دوچرخه سواران، راکبان موتورهای دو و سه چرخ و سرنشینان آنها که به عنوان «کاربران آسیپ پذیر جاده» شناخته می شوند، بیش از نیمی از مرگ ومیر ناشی از تصادفات جاده ای در جهان را تشکیل می دهند.

دکتر محمد رضا جویا در گفتگو با وب دا اظهار کرد: به صورت میانگین سالانه 3هزار نفر از کودکان و نوجوانان زیر 18 سال ایرانی بدون هیچ تقصیری جان خود را از دست می دهند وتعداد یکصد هزار کودک با مجروحیت مواجه می شوند.  

وی خاطر نشان کرد: گرامیداشت روز جهانی حوادث ترافیکی در سال جاری با تاکید ایجاد حس مسئولیت پذیری اجتماعی به ویژه نقش والدین در ایمنی تردد کودکان و ارتقاء مهارت های تردد ایمن کودکان و والدین طبق برنامه ریزی اجرای 40 اقدام مداخله ای پیشنهادی توسط پلیس راهور کشور انجام می شود.

دکتر جویا تصریح کرد: کنترل متغیرهای محیطی موثر (نصب سرعتگیر، روان¬سازی ترافیک و...) ترویج تجهیزات ایمنی ( نوار شبرنگ لباس، صندلی کودک و ...) آموزش وارتقاء مهارتهای تردد و ایمن و تصویب قوانین مورد نیاز از جمله این اقدامات است.

وی ابراز امیدواری کرد: با همکاری و هماهنگی سازمان های ذیربط، اهمیت پیشگیری از تخلف، موادث ترافیکی و خسارتهای ناشی از آن مورد توجه جامعه قرار گیرد و خطرات و آسیبهای حوادث ترافیکی کاهش یابد.

27 آبان مصادف با سومین یکشنبه نوامبر « روز جهانی یادواره قربانیان حوادث ترافیکی»؛ با شعار «رانندگی ایمن، مسئوولیت اجتماعی» است.

رئیس اداره امور آزمایشگاه های معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد با اشاره به اینکه آزمایشگاه مرجع در حال حاضر مراکز پنجگانه بهداشتی مشهد و طرقبه و شاندیز را تحت پوشش قرار می دهد، اظهار کرد: در برنامه بعدی شهرستان های کلات، سرخس و فریمان نیز تحت پوشش خدمات آزمایشگاه جامع معاونت بهداشتی قرار می گیرند.

دکتر فضل الدین فهیمی مقدم، در گفتگو با وب دا خاطر نشان کرد: در راستای اجماع آزمایشات و افزایش سطح کیفی خدمات ، ازمایشگاه مرجع در این معاونت راه اندازی شده است و در حال حاضر سه میلیون و 950 هزار نفر از خدمات آن بهره می برند.

وی ادامه داد: کلیه نمونه های مراکز بهداشتی پنجگانه مشهد و مراکز شهری و روستایی طرقبه و شاندیز در این آزمایشگاه مورد بررسی قرار می گیرد.

دکتر فهیمی مقدم با بیان اینکه تمام آزمایشات بیوشیمی، هورمون شناسی و ایمنی شناسی در این آزمایشگاه انجام می شود، گفت: بیماریهای دیابت، چربی خون، خطرسنجی بیماریهای قلبی و عروقی، سل و انواع آن، اچ آی وی، هپاتیت، تالاسمی، غربالگری نوزادان و.. در این آزمایشگاه مورد ارزیابی قرار می گیرد.

رئیس اداره امور آزمایشگاه های معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد با اشاره به اینکه غربالگریهای نوزادان علاوه بر مراکز پنجگانه مشهد و طرقبه و شاندیز، به دانشگاه های سبزوار، نیشابور، گناباد، تربت جام و تربت حیدریه نیز ارایه خدمت می کند، گفت: روزانه حدود 2500 مورد به آزمایشگاه مرجع ارایه می شود و در فاصله یک یا دو روز نتایج آماده می شود.

وی با بیان اینکه 38 نفر پرسنل و کادر آزمایشگاهی در این مرکز فعالیت می کنند، گفت: آزمایشگاه مرجع مجهز به جدیدترین تجهیزات روز است تا خدماتی در حوزه های مولکولی، بیوشیمی و ... به بیماران ارایه دهد.

دکتر فهمیمی مقدم بیان کرد: اعتبارات تجهیز این آزمایشگاه در یک مرحله 15 میلیارد و 500 میلیون تومان و در مرحله بعدی برای خرید 6 دستگاه آزمایشگاهی بالغ بر 30 میلیارد تومان هزینه صرف شده است.

وی اظهار کرد: حدود 6 درصد خطا برای نتایج آزمایشگاه ثبت شده که آن هم مربوط به تداخلات سامانه سینا است در غیر این صورت نتایج آزمایشگاه از درجه اعتبار علمی خوبی برخوردار است.

مدیر جوانی جمعیت، سلامت خانواده و مدارس معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: در سال 1401 تعداد 5534 نوزاد نارس و در سال 1402 تعداد 6416 نوزاد نارس در سطح دانشگاه علوم پزشکی مشهد متولد شده است و آمار نوزادان نارس درسطح کشور حدود 11 درصد از کل موالید است.

دکتر محمد احمدیان در گفتگو با وب دا با بیان اینکه تولد زودرس و وزن کم هنگام تولد، مهمترین علل زمینه ای عوارض و مرگ دوره نوزادی را تشکیل می دهند،اظهار کرد: سبک زندگی و کار مدرن، استرس و بیماری، افزایش سن فرزندآوری (به ویژه در اولین بارداری)، مصرف الکل و سیگار و مواد مخدر، مصرف داروهای غیرمجاز در حین بارداری، چندقلویی و مشکلات جنینی از جمله علل تولد زودرس محسوب می شود.

وی خاطر نشان کرد: با تمرکز بر بهبود کیفیت مراقبتهای پیش از بارداری، دوران بارداری و مدیریت حاملگی های مراقبت ویژه ، توسعه کمی و کیفی مراقبتهای تکاملی نوزادان و مراقبت خانواده محور بتوانیم در راستای بقای بیشتر و ارتقای رشد و تکامل نوزادان نارس با رویکرد اولویت مناطق کمتر برخوردار گام برداریم.

دکتر احمدیان افزایش پوشش مراقبت های نوزادی و مشاوره شیردهی مادران دارای نوزاد نارس را از خدمات مهم مرتبط با سلامت نوزادان نارس برشمرد و اظهار داشت: پیگیری پایش تکامل و رشد این شیرخواران با استفاده از منحنی های رشد مخصوص نوزاد نارس انجام می شود و بجای کارت رشد، دفترچه پایش نوزاد نارس به خانواده تحویل می شود.

وی با تاکید بر بهبود مراقبت های تغذیه ای و مکمل درمانی در این کودکان، ادامه داد: تست غربالگری تکاملی ASQ در سنین2.6.9.12.18.24.36.48.60 ماهگی و غربالگری رتینوپاتی نارسی و غربالگری شنوایی برای این نوزادان بصورت فعال انجام و پیگیری می شود و علاوه بر غربالگری بیماریهای متابولیک و ارثی ، ژنتیک، بینایی، شنوایی، تکامل redflags، تکامل تست استاندارد؛ برای خانواده این نوزادان مشاوره های سلامت و شیردهی مادر، ارتقای تکامل کودک، تغذیه شیرخوار، پیشگیری از سوانح و حوادث، مشکلات تک فرزندی، مراقبتهای نوزادی، عوامل محیطی موثر در سلامت شیرخوار و سلامت معنوی نیز انجام می شود.

در راستای افزایش تولد نوزادان سالم و رسیده و ارتقای وضعیت سلامتی نوزادان نارس، 17 نوامبر مصادف با 27 آبان ماه سال جاری، "روز جهانی نوزاد نارس" با شعار"دستاوردهای بزرگ حاصل اقدامهای کوچک است؛ مراقبت بلافاصله پوست با پوست مادر را برای همه نوزادان در همه جا فراهم کنید" نامگذاری شده است.

رئیس کنترل و پیشگیری از بیماریهای غیر واگیردار معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: دیابت زمانی اتفاق می افتد که بدن قادر به جذب گلوکز موجود در خون و انتقال آن به سلول ها نباشدو  در این حالت قند موجود در خون افزایش پیدا می کند که این بیماری را دیابت می گویند که در مناطق تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی 350 هزار نفر فرد مبتلا به دیابت قرار دارند. 

دکتر بابک اقبالی، در گفتگو با وب دا با اشاره به اینکه شایع ترین بیماری متابولیک دیابت است به نحوی که  از هر 7 نفر بزرگسال یک نفر مبتلا می شود، اظهار کرد:  دیابت مهمترین علت نارسایی کلیه و دیالیز و اکثر  بیماریهای محدود کننده فرد است .

وی با اشاره به اینکه دیابت می تواند عوارض جدی را برای فرد ایجاد کند و به اندام های زیادی مانند چشم ، قلب ، کلیه و اعصاب آسیب برساند، خاطر نشان کرد: بدن کربوهیدراتی که از طریق غذا وارد آن شده است را به قند ( گلوکوز ) تبدیل می کند که سوخت اصلی سلول های بدن است . این گلوکز بایدتوسط انسولین به سلول ها وارد شود  اما زمانی فرد که به بیماری دیابت مبتلا شود، بدن قدرت تولید انسولین خود را از دست می دهد یا مقدار تولید انسولین آن بسیار کم است . در این حالت قند یا گلوکز موجود در خون که توسط انسولین به سلول ها منتقل می شود در خون باقی می ماند و باعث افزایش قند خون می شود .

دکتر اقبالی با بیان اینکه کنترل وزن بخش مهمی از پیشگیری از دیابت را تشکیل می دهد، عنوان کرد: افراد با وزن متعادل تا حد زیادی از ابتلا به دیابت در امان هستند کاهش وزن حتی به مقدار 10 تا 20 درصد می تواند در این مورد بسیار موثر باشد .

وی اظهار کرد: یکی دیگر از موارد مهم برای پیشگیری از ابتلا به دیابت نوع 2 اصلاح برنامه غذایی باشد. اصلاح برنامه غذایی و استفاده از  شکر و چربی کمتر به کاهش وزن نیز کمک می کند، در کنار این موضوع وارد قرار دادن تمامی گروه های مواد غذایی بخصوص غلات کامل و سبزیجات و کاهش مصرف گوشت قرمز در پیشگیری ابتلا به دیابت بسیار موثر است. 

دکتر اقبالی با اشاره به اینکه ورزش برای سلامتی بسیار مفید است و علاوه بر کاهش وزن به کاهش قند خون نیز کمک می کند ، گفت:  انجام حداقل 30 دقیقه ورزش در روز به پیشگیری از ابتلا به دیابت نوع 2 کمک شایانی می کند .

وی اظهار کرد: مصرف سیگار می تواند مقاومت به انسولین را در بدن تشدید کند و یکی از دلایل ابتلا به دیابت نوع 2 باشد.

دکتر اقبالی به علائم احتمالی ابتلا به بیماری دیابت اشاره کرد و گفت: ادرار بیش از حد، اغلب در شب،تشنگی زیاد،کاهش وزن، بدون تلاش،گرسنگی زیاد،تاری دید، بی حس یا گزگز دست یا پا، احساس خستگی زیاد،خشکی پوست بسیار، کند بودن روند بهبودی زخم ها و عفونت بیش از حد از نشانه های احتمالی ابتلا به دیابت است .