بهداشت و پیشگیری

مدیر جوانی جمعیت، سلامت ، خانواده و مدارس دانشگاه علوم پزشکی مشهد اظهار کرد: در دهه پایانی ماه صفر مادران باردار زائر  که به شهر مشهد مشرف می شوند از خدمات مراقبتی و ازمایشگاهی بهداشت رایگان بهره مند می شوند.

دکتر محمد احمدیان،در گفتگو با وب دا با اشاره به اینکه مادران باردار به دلیل ضعف سیستم ایمنی و طولانی مسیر بیش از سایرین نیازمند خدمات بهداشتی و درمانی هستند، خاطر نشان کرد: در کلیه واحدهای روستایی و شهری مادران باردار مراجعه کننده خدمات رایگان مراقبتی و ازمایشگاهی و ویزیت اولیه همکار ماما و ویزیت پزشک  را دریافت می کنند.

وی ابراز کرد: مادران بارداری که نیازمند خدمات تشخیصی و درمانی ویژه تری باشند از سوی مراکز بهداشتی به بیمارستانها و متخصص زنان ارجاع داده می شوند. 

دکتر احمدیان با بیان اینکه حفظ سلامت مادران بارداری که در قالب زائر پیاده و یا سواره به شهر مشهد مشرف می شوند از مهمترین موضوعات در نظام سلامت است، اظهار کرد: علاوه براین اگر بانوان باردار قصد مراجعه به مراکز بهداشتی را ندارند، می توانند به سامانه 4030 ارتباط بگیرند تا کارشناسان مامایی به صورت 24 ساعته پاسخگویی آنها خواهد بود. 

وی اظهار کرد:  رعایت بهداشت فردی ، استفاده از آب و غذای سالم ، دوری از افراد دارای علائم بیماریهای تنفسی و گوارشی از مهمترین موضوعات در حفظ سلامت مادران باردار است.

مدیر سلامت محیط و کار دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: اکیپ‌های ثابت و سیار سلامت محیط در ایام دهه پایانی ماه صفر با 307 ناظر و بازرس در برنامه نظارت‌های ویژه بهداشتی از محل‌های اسکان، تهیه و توزیع، پخت و پز و پذیرایی حاضر هستند.

دکتر فرشید وفا در گفتگو با وب دا، با بیان اینکه از چهارم شهریور ماه و همزمان با روز اربعین حسینی مأموریت ویژه دهه پایانی ماه صفر آغاز شده و تا چهاردهم همین ماه و سالروز شهادت امام رضا(ع) ادامه دارد اظهار کرد: در مأموریت کنونی مواردی همچون بازدید از محل‌های اسکان زائر، بازدید از اماکن و مراکز بین راهی، بازرسی از مراکز تهیه و توزیع موادغذایی، سنجش پرتابل موادغذایی و کلرسنجی از شبکه‌ها و تانکرهای آب رسانی در دستور کار قرار گرفته است.

وی خاطرنشان کرد: از مجموع بازرسین بهداشت محیط تعداد 193 نفر در مشهد و114 نفر در شهرستانها، مسئولیت مراقبت بر سلامت آب و غذا و محل اسکان زائران را برعهده دارند.

دکتر وفا با اشاره به اینکه توصیه اکید ما به زائران پیاده رضوی عدم پیاده روی در زمان اوج گرما و آلودگی هوا بوده است، بیان کرد: همچنین در شرایط کنونی بر استفاده از ماسک و مصرف مایعات فراوان تأکید داریم و از تمامی زائران پیاده و سواره می‌خواهیم که در بحث مصرف موادغذایی توجه ویژه داشته باشند و ضمن توجه به رژیم غذایی و برنامه دارویی خود، ترجیحاً از خوردنی‌ها و نوشیدنی‌های بسته بندی شده استفاده کنند و هرچیزی را دریافت نکنند.

وی تأکید کرد: همچنین در خصوص آب مصرفی هم باید بگوییم که بهتر است آب از جاهای سالم گرفته شده و ترجیحاً آب بسته‌بندی شده استفاده شود، توصیه‌ای که برای یخ‌های مصرفی هم هست، ضمن اینکه از رعایت بهداشت فردی و شست‌وشوی دست‌ها به‌خصوص در قبل و بعد از هر وعده غذایی نباید غافل شویم تا که دچار مشکلات ویروسی، روده‌ای، گوارشی و غیره نشویم.

مدیر گروه بهبود تغذیه جامعه دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: به زائران پیاده امام رضا(ع) که در این روزها در حالت حرکت به سمت مشهد هستند توصیه می‌کنیم که از خوراکی‌های سبک و زودهضم که بهترین تغذیه در زمان پیاده‌روی است استفاده نمایند.

دکتر زهرا اباصلتی در گفتگو با وب دا، اظهار کرد: در این روزها زائران پیاده رضوی در حال حرکت و عظیمت به سمت مشهدالرضا(ع) هستند و ما به تمامی این عزیزان توصیه بر عدم افراط و تفریط در مصرف خوردنی‌‎ها و نوشیدنی‌ها و نیز استفاده از تغذیه سالم به جهت دوری از هرگونه مشکل و مسمومیت غذایی داریم.

وی تصریح کرد: زائران پیاده امام رضا(ع) باید در جهت حفظ سلامت خود به رعایت نکات بهداشتی توجه داشته باشند و اینکه در طول زمان سفر به عدم خوردن غذا در ظرف مشترک، عدم خوردن غذاهای سرباز و در معرض هوا، نوشیدن مایعات به اندازه کافی و فراوان در راستای دفع سموم و حفظ ایمنی مناسب بدن، استفاده از آب‌های بطری و بهداشتی، شیر و دوغ بسته بندی شده و عدم مصرف دوغ شور، عرقیات سنتی و شربت‌های خانگی شیرین، مصرف میوه‌های خشک، میان‌وعده‌های خشک و مغذی و انواع مغزهای خام، بو داده و بدون نمک و پرهیز از نوشیدن مقادیر زیاد قهوه، چای، نوشابه‌های کافئین‌دار و نوشیدنی‌های انرژی‌زا توجه داشته باشند.

مدیر گروه بهبود تغذیه جامعه دانشگاه علوم پزشکی مشهد با بیان اینکه باید در جهت حفظ سلامت از مصرف انواع خوردنی‌ها و نوشیدنی‌های فله‌ای و غیر بسته بندی خودداری شود، خاطرنشان کرد: باید در جهت تقویت سیستم ایمنی بدن روزانه از منابع غذایی حاوی آهن و روی (گوشت قرمز، مرغ و ماهی، تخم مرغ، انواع سبزی‌ها، حبوبات، میوه‌های تازه و خشک شده و غلات کامل) استفاده شود؛ غذاهایی که حاوی مقادیر زیادی چربی و نمک است موجب تحریک سیستم ایمنی بدن می‌شود و می‌تواند به ایجاد تورم و التهاب ارگان‌های مختلف بدن و از جمله مجرای تنفسی و مسیرهای هوایی منجر شو و با تحریک سیستم ایمنی بدن شانس ابتلا به کووید 19 را افزایش می‌دهند.

دکتر اباصلتی با تأکید بر اینکه بهتر است میوه‌هایی که خواص ملین دارند مثل انجیر، آلو و غیره را برای جلوگیری از یبوست به همراه خود داشته باشید، گفت: به منظور افزایش سطح ایمنی بدن در زمان پیاده‌روی توصیه می‌شود که روزانه از منابع غذایی حاوی ویتامین C شامل انواع مرکبات (لیمو ترش، لیمو شیرین، پرتقال، نارنگی و نارنج)، کیوی که قابل پوست کندن هستند استفاده شود و با توجه به اینکه پیاز خام حاوی ویتامین C است می‌توان روزانه همراه با غذا استفاده کرد.

وی افزود: همچنین باید از خوردن غذاهای چرب و شور در زمان سفر مانند انواع تنقلات شور، انواع کنسروها و شورها و انواع سوسیس و کالباس به دلیل تحریک سیستم ایمنی باید تا حد امکان خودداری شود.

مدیر گروه بهبود تغذیه جامعه دانشگاه علوم پزشکی مشهد تأکید کرد: توصیه می‌شود افراد از پرخوری، درهم‌خوری (خوردن غذاهای مختلف در یک وعده غذایی)، برهم خوری (خوردن غذا قبـل از هضـم غـذای قبلی) و ریزه‌خواری پرهیز کنند، چرا که این رفتـارهـا منجر بـه پری بدن از اخلاط غلیظ، سنگینی و کرختی بدن می‌شود و علاوه براین مصـرف غذاهای مانده یا غذاهای سـنگین و دیرهضـم، گرفتگی عضـلات و بی‌خوابی را به دنبال دارند.

دکتر اباصلتی با بیان اینکه باید به منظور جلوگیری از اختلال هضم و ناراحتی گوارشی از خوردن آب، دوغ، نوشـابه، ماسـت، ترشـی، سـالاد و سـایر مخلفات به همراه غذا خودداری شود، همچنین در زمان مصـرف میان وعده‌ها که باید به حرکت خود ادامه دهید از خوراکی‌های سبک و زودهضم استفاده کرده و با دیدن غذاهای خوشمزه در هر موکبی به سراغ آنها نرفته و سعی کنند تا حد امکان همان عادت 3 وعده غذا را رعایت کنند و در صــورت گرسـنگی و ضـعف در فواصــل وعده‌ها، از خوراکی‌های مقوی، اما سـبک و زودهضـم مانند خشـکبار خام، عسل، خرما، مخلوط سویق گندم و جو استفاده کنند.

وی همچنین در رابطه با پرهیزهایی که باید در طول سفر باشد، بیان کرد: باید از مصرف لبنیات غیرپاستوریزه به ویژه پنیر، کره و شیر  محلی که به صورت فله هستند خودداری کنید و از لبنیات‌هایی که دارای بسته بندی بهداشتی هستند استفاده کنید و این موضوع در خصوص عدم خوردن سالاد و سبزیجات خام و نپخته، کنسروهای بادکرده، زنگ‌زده، سوراخ شده و کنسروهای با بوی نامطبوع در داخل آن و مصرف سبزیجات پخته شده مثل سیب زمینی، کدو، هویج و غیره در کنار غذا به منظور پیشگیری از یبوست هم مورد تأکید است.

رئیس گروه بیماریهای واگیر معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد اظهار کرد: بیماریهای گوارشی و از جمله وبا در صورت عدم رعایت نکات بهداشتی آب و غذا بروز می کند از همین رو به زائران پیاده توصیه می شود در طی مسیر پیاده روی حتما از کیفیت آب و غذای خود اطمینان پیدا کنند. 

دکتر زهرا نهبندانی، در گفتگو با وب دا با اشاره به اینکه زائران همیشه باید از آب لوله کشی تصفیه شده استفاده کنند و اگر از سلامت آب اطمینان ندارند و ناچار به استفاده از آب چاه، تانکرهای غیر کلر زده، چشمه‌ها و قنات‌ها هستند ابتدا آب را نیم ساعت جوشانده و پس از سرد شدن مصرف کنید و یا کلرزنی کنند، خاطر نشان کرد: از یخ‌های قالبی و کارخانه‌ای غیر بهداشتی استفاده نکنید زیرا در آب مصرفی، مراحل تولید و عرضه آن احتمال آلودگی به میکروب وبا و یا سایر میکروب‌ها وجود دارد.

وی با بیان اینکه هنگام سفر، آب و غذای سالم و مطمئن همراه داشته باشید و از نوشیدنی‌ها و غذاهای با بسته بندی مطمئن و بهداشتی استفاده کنید و در رودخانه‌ها یا آب‌های مشکوک به هیچ عنوان شنا نکنید، گفت: از آشامیدن آب‌های مشکوک در پارک‌ها، باغ‌ها و فضای سبز و از مصرف آب آشامیدنی که در منبع‌های آب کنار خیابان که دارای لیوان مشترک هستند، جدا خودداری کنید.

 رئیس گروه بیماریهای واگیر معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد با اشاره به اینکه از مصرف مواد غذایی آماده، آب میوه و آب هویج، آب زرشک، معجون، فالوده، بستنی‌های غیرپاستوریزه و غیر کارخانه‌ای، بلال، ساندویچ، سالاد و دیگر مواد خوراکی و نوشیدنی‌هایی که توسط فروشندگان دوره گرد عرضه می‌شود جدا خودداری کنید، گفت:  سبزی‌ها و صیفی‌ها را حتماً پیش از مصرف سالم سازی کنید و پس از شست و شو و ضدعفونی با محلول‌های استاندارد آبکشی کرده،مصرف کنید.

وی با اشاره به اینکه هنگام خرید، مواد غذایی و اقلامی نظیر نان که قابل شست و شو و پختن مجدد نیستند را در کنار میوه و سبزی‌ها شسته نشده و گوشت خام قرار ندهید، اظهار کرد: تا جای ممکن از غذاهای طبخ شده در منزل استفاده کنید و از قرار دادن سبزی و میوه‌های شسته نشده و ضدعفونی نشده در یخچال جدا خودداری کنید.

دکتر نهبندانی با بیان اینکه قبل از غذا خوردن و دست زدن به مواد غذایی، دست‌های خود را با آب و صابون بشویید، اظهار کرد:  قبل از غذا یا شیر دادن به کودک حتماً دست‌ها را با آب و صابون بشویید و دست‌ها را بعد از اجابت مزاج (رفتن به سرویس بهداشتی)، شستن و تمیز کردن کودک و بعد از دست زدن به مواد غذایی خام نظیر سبزیجات، گوشت، ماهی و مرغ با آب و صابون بشویید.

وی تاکید کرد: از خود درمانی بپرهیزید و توجه داشته باشید که تجویز آنتی بیوتیک مناسب باید توسط پزشک صورت بگیرد علاوه براین بیماری تا چند روز بعد از بهبودی نیز ممکن است قابل انتقال به دیگران باشد، پس رعایت موارد بهداشتی توسط بیمار و اطرافیان وی تا چند روز پس از بهبود ضروری است.

دکتر نهبندانی اظهار کرد:  مهم‌ترین مشکل اساسی در بیماری وبا از دست دادن شدید مایعات و الکترولیت‌های بدن است، بنابراین پیش از رساندن بیمار به پزشک، خوراندن مایعات فراوان و محلول ORSبه بیمار الزامی است و  با مشاهده هر مورد ابتلاء به اسهال هرچه سریع‌تر به مراکز بهداشتی و درمانی مراجعه کنیدو در صورتی که فرد مبتلا به وبا به موقع به پزشک مراجعه کند درمان قطعی این بیماری امکان پذیر است.